۲۴ دی ۱۴۰۲ – ۱۴ ژانویه ۲۰۲۴
ایران این بازی را با ترکیب علیرضا بیرانوند، شجاع خلیلزاده، صادق محرمی، احسان حاجصفی، محمدحسین کنعانیزادگان، سعید عزتاللهی، سامان قدوس، علیرضا جهانبخش، مهدی قایدی، کریم انصاریفرد و مهدی طارمی آغاز کرد.
ایران در آغاز مسابقه خیلی زود به گل رسید. کریم انصاریفرد در ثانیه ۶۴ بازی دروازه حریف را باز کرد. این سریعترین گل ایران در جام ملتهای آسیاست.
ایران در ادامه نیمه اول هم عملکردی هجومی داشت و سامان قدوس، که پاس گل اول را داده بود، این بار شجاع خلیلزاده را از روی ضربه آزاد صاحب توپ کرد تا این مدافع ۱۰ دقیقه بعد از گل نخست ایران، دروازه فلسطین را دوباره باز کند.
بازی در ادامه نیمه اول هم با برتری ایران همراه بود و در دقیقه ۳۸ این مهدی قایدی روی پاس علیرضا جهانبخش دروازه حریف را باز کرد.
خبر بد برای ایران اما مصدومیت شجاع خلیلزاده بود که در دقیقه ۴۴ مچ پایش پیچ خورد و جایش را به مجید حسینی داد.
در حالی که به نظر میرسید ایران با سه گل برتری به رختکن میرود، در دقیقه هفتم وقتهای تلفشده نیمه اول تامر صیام یکی از گلها را جبران کرد.
بازی در نیمه دوم با دو تعویض ایران آغاز شد و انصاریفرد و قایدی جای خود را به سردار آزمون و محمد محبی دادند.
سردار آزمون که مهاجم اصلی تیم ملی ایران در سالهای اخیر بوده است با اما و اگرهای زیادی به تیم ملی پیوست و در حالی که گفته میشد شاید ژوزه مورینیو، سرمربی باشگاه آس رم، اجازه حضورش را در مسابقات قطر را ندهد، او بدون شرکت در بازیهای تدارکاتی و تنها چهار روز قبل از بازی با فلسطین به اردوی ایران ملحق شد.
مهاجم ۲۹ ساله ایران در دقیقه ۵۵ دروازه فلسطین را باز کرد. این پنجاهمین گل سردار آزمون در لباس تیم ملی فوتبال ایران بود و به این ترتیب او حالا در کنار کریم باقری (۵۰) پس از علی دایی (۱۰۹) دومین گلزن تاریخ فوتبال ایران است.
تلاش دو تیم در ادامه بازی گلی به همراه نداشت و ایران چهار بر یک مقابل حریفش پیروز شد.
در دیگر بازی این گروه امارات متحده عربی ۱-۳ مقابل هنگ کنگ پیروز شد.
ایران در مسابقه بعدی پنجشنبه آینده (۱۹ ژانویه) با هنگ کنگ بازی میکند.
جام ملتهای آسیا؛ سابقه دیدار ایران و فلسطین: مسابقهای غیرعادی با توصیههای عجیب
- نویسنده, بهناز میرمطهریان
- شغل, خبرنگار
جام ملتهای آسیا ۲۰۲۴ از ۱۲ ژانویه تا ۱۰ فوریه (۲۲ دی تا ۲۱ بهمن) در قطر برگزار میشود. تیم ملی ایران در گروه سی این رقابتها با امارات، فلسطین و هنگکنگ همگروه است. اولین بازی ایران با فلسطین است.
با توجه به جنگ اسرائیل-غزه و موضعگیریهای مختلف مردم و مقامات جمهوری اسلامی درباره آن، بدون شک این رقابت، بیش از آنچه همیشه بوده است، رنگ و بوی سیاسی به خود خواهد گرفت.
به ویژه اینکه با مرور موضعگیریهای عجیب تندروهای حکومتی درباره پیروزیهای قبلی تیم ملی ایران مقابل فلسطین، یا تیمهایی چون یمن، میتوان حدس زد تیم ملی ایران برای مسابقه با فلسطین چه فشارهایی را متحمل میشود.
روزنامه کیهان: چرا بردید؟
پیروزی ۷ بر صفر تیم ملی فوتبال ایران برابر فلسطین در ۱۳ مهر ۱۳۹۰(۵ اکتبر ۲۰۱۱) در یک دیدار تدارکاتی اتفاق افتاد. آن هم در شرایطی که سایت رسمی فدراسیون فوتبال فلسطین اعلام کرده بود که تیم دوم فلسطین برای این بازی تدارکاتی راهی تهران شده است. البته که خود فلسطینیها تأکید داشتند که تیم اولشان به تهران آمده است.
در آن شرایط و با اینکه این ۷ گل در بازی تدارکاتی زده شده بود و احتمالاَ به تیم دوم فلسطین، باز هم این موضوع به مذاق تندروهای حکومتی مانند روزنامه کیهان و حسین شریعتمداری، مدیر مسئول و نماینده ولی فقیه در این روزنامه، خوش نیامد و به دلیل زدن ۷ گل به فلسطین، به بازیکنان تیم ملی حمله کرد.
شریعتمداری در یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: «با توجه به شرایط حساس کنونی چنانچه تیم ملی کشورمان نمیخواست آداب پهلوانی پوریای ولی را بطور کامل دنبال کند و به شکست مصلحتاندیشانه تن بدهد، دست کم میتوانست در پی نتیجه مساوی باشد یا به حداقل گل بسنده کند، نه آنکه همه این ملاحظات را کنار بگذارد و…»
شریعتمداری بهوضوح نوشته بود که گل زدن به فلسطینی که سالها «تحت ظلم اسرائیل» بوده، خوشحالی ندارد و حتی این کار را خلاف اصول پهلوانی دانسته بود.
بعد از این پیروزی و واکنش روزنامه کیهان به آن، ایران تنها یک بار دیگر در ۳ دی ۱۳۹۷(۲۴ دسامبر ۲۰۱۸) در یک بازی تدارکاتی دیگر در دوحه با فلسطین رو به رو شد که در آن بازی به نتیجه تساوی رسید.
همین موضوع هم این فرضیه را تقویت کرد که خواهناخواه انتقادهای صورت گرفته از برد پرگل مقابل فلسطین، بازیکنان را کمی محتاطتر کرده است. البته که قویتر شدن فلسطین هم احتمالا در رقم خوردن این نتیجه بیتأثیر نبوده است.
ادامه خواستههای عجیب: یمن را هم نبرید
دخالت تندروهای حکومتی در امور ورزشی و بهویژه نتایج برخی بازیهای خاص تا جایی پیش رفت که نه تنها کسی بابت یادداشت حسین شریعتمداری او را مؤاخذه یا حتی نقد نکرد، بلکه همان رویکرد از طرف افراد دیگر ادامه یافت.
در مسابقات جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹، وقتی ایران ۵ گل به یمن زد، مسعود دهنمکی، چهره تندرو و کارگردان طرفدار حکومت، بابت اینکه ملیپوشان این تعداد گل را به یمن زدهاند، از آنها انتقاد کرد و گفت به جای یمن این تعداد گل را به امارات و عربستان بزنید.
دهنمکی در مصاحبهای تلویزیونی گفت: «یمنیها در قحطی مطلق هستند. استخوانهایشان از گرسنگی بیرون زده است. یمن را میشود با یک گل هم برد. این به بازیکن برنمیگردد و به آن سیاستگذاری و مدیریت برمیگردد که بگویند شما که مطمئنید میبرید، طوری ببرید که همراه با پهلوانی باشد.»
گویی برای دهنمکی، شریعتمداری و امثال آنها فوتبال به عنوان یک ورزش مستقل تعریف نشده است و همه چیز با متر و معیارهای دیگری که سعی دارند به حساب پهلوانی بنویسند، توضیح داده میشود. در این بین سیاست نقشی پررنگتر از هر چیز دیگری دارد و حکومت به طور رسمی و به گفته موافقانش انتظار دارد تیم ملی فوتبال کشور در مسابقاتش هوای یاران جمهوری اسلامی در منطقه را داشته باشد.
با این شرایط و با توجه به جنگی که در حال حاضر در نوار غزه در جریان است، مشخص است که به بازی ایران مقابل فلسطین در جام ملتهای ۲۰۲۴ هم به طور ویژهای نگاه میشود و بعید نیست درباره این بازی فشارهای غیرفوتبالی مختلفی هم به بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران وارد شود.
وقتی به خاطر یک دیدار تدارکاتی با فلسطین در یادداشتی در روزنامه نزدیک به حکومت در انتقاد به تیم ملی مینویسند حداقل مساوی میکردید و به خاطر برد در بازی رسمی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی حاضر میشوند و میگویند به جای برد مقابل یمن، امارات و عربستان را ببرید، چطور میتوانیم انتظار داشته باشیم درباره بازیهای پیش رو با فلسطین، شاهد چنین اظهارنظرهای آشکار و پنهانی نباشیم؟
فلسطین را ببریم یا ببازیم؟ حکومت چه میخواهد؟
همه این حرفهای غیر فوتبالی و غیر ورزشی را که کنار بگذاریم، نباید از یک واقعیت هم غافل شد که تیم ملی فوتبال فلسطین هم تیم سالهای گذشته نیست و بهرغم درگیری با مسائلی چون جنگ، در مقدماتی جام ملتها بسیار جنگنده حاضر شده و موفق به صعود از گروهش شده است.
این تیم از نظر فنی هرگز برتر از ایران نبوده است. فلسطین در جام ملتهای ۲۰۲۴ قطر، سومین حضورش در جام ملتهای آسیا را تجربه میکند و تا پیش از این به جز جام ملتهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹ در هیچ دوره از این رقابتها موفق به صعود از مرحله گروهی نشده است.
از طرفی در مجموع ۵ مسابقهای که بین ایران و فلسطین برگزار شده، سهم ایران ۳ برد و ۲ تساوی بوده و هرگز به فلسطین نباخته است. از ۱۶ گلی هم که در این ۵ بازی رد و بدل شده، ۱۴ گل سهم ایران بوده و فلسطین تنها ۲ گل وارد دروازه ایران کرده است.
شاید این آمار و ارقام، خواه ناخواه این تصور را به وجود بیاورد که ملیپوشان ایران در جام ملتهای آسیا هم برای کسب امتیاز مقابل فلسطین شانس بالایی دارند. به خصوص که خیلیها همچنان با یاد آوری پیروزی ۷ بر صفر ایران مقابل فلسطین در مسابقهای که ۱۳ مهر ۱۳۹۰(۵ اکتبر ۲۰۱۱) برگزار شد، ایران را بالاتر از فلسطین میدانند.
واقعیت اما این است که در سالهای اخیر تیم فوتبال فلسطین از نظر فنی تغییر کرده و عملکرد این تیم در دیدار مقدماتی جام ملتهای آسیا مقابل استرالیا و شکست خفیف فلسطین در این بازی گواه همین ادعاست. این در حالی بود که تیم ملی فلسطین در این مسابقه به دلیل حمله اسرائیل و گرفتار شدن ابراهیم ابوایمر، احمد کالوب و خالد النبریس در محاصره غزه، این سه بازیکن را در اختیار نداشت.
بنابراین فلسطین با قدرت و جنگندگی بالایی به مصاف ایران خواهد آمد و به رغم جنگ و درگیریهای این منطقه اما سعی میکند که همه تمرکز خود را معطوف مسابقاتی کند که پیش رو دارد.
پس اگر تیم ملی ایران بخواهد درگیر مسائلی جز فوتبال شود احتمال دارد که مقابل این تیم غافلگیر شود. هرچند که در هر صورت احتمالا شاهد اظهارنظرهای عجیب و غریب حکومت درباره این بازی خواهیم بود.
نگاهی به مغزهای تاکتیکی جام ملتهای آسیا؛ بازگشت کلینزمن و انتظارات بزرگ از مانچینی
در هر دوره از جام ملتهای آسیا چندین مربی اروپایی و صاحب نام حضور دارند اما این بار شاید با دورههای پیشین متفاوت باشد.
کافی است به یاد بیاوریم که روبرتو مانچینی با استعفا از سرمربیگری تیم ملی ایتالیا، ترجیح داد به عربستان برود و قرارداد ۴ سالهای به ارزش سالانه ۳۰ میلیون یورو را بپذیرد.
یورگن کلینزمن هم برای نخستین بار در قاره آسیا به عنوان سرمربی کرهجنوبی کار میکند. او سابقه سرمربیگری تیم ملی آلمان و آمریکا را دارد و پائولو بنتو، سرمربی امارات متحده عربی، هم قبلا سرمربی تیم ملی پرتغال بوده است.
مروری بر فلسفه کاری چند مربی مطرح در جام ملتهای ۲۰۲۳ آسیا، تصویر روشنتری از آنچه قرار است در این تورنمنت ببینیم، به ما میدهد.
پائولو بنتو؛ ماجراجویی از شرق به غرب آسیا
مربی ۵۴ ساله پرتغالی در جام جهانی ۲۰۲۲ سرمربی کره جنوبی بود و نتایج خوبی هم با این تیم گرفت.
صعود از مرحله گروهی آن هم از گروهی که پرتغال و غنا و اروگوئه در آن قرار داشتند، کار بزرگی بود که بنتو موفق به انجام آن شد.
کره جنوبی با بنتو در یکهشتم نهایی ۱-۴ به برزیل باخت و حذف شد اما نتایج کره با بنتو از ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ آن قدر خوب بود که تمدید نشدن قرارداد این مربی از سوی فدراسیون کره جنوبی حسابی غافلگیرکننده بود.
کره جنوبی با سرمربیگری بنتو در ۳۵ بازی از ۵۷ بازی پیروز شده و متوسط ۲/۰۷ امتیاز از هر بازی را ثبت کرده بود.
پس از پایان کار بنتو در کره، فدراسیون فوتبال امارات سراغ این مربی رفت.
امارات در زمستان پارسال در جام خلیج فارس با سرمربیگری رودولف آروبارنا آرژانتینی نتایج ضعیفی گرفته بود و پس از تکرار چند نتیجه ضعیف دیگر در بازیهای دوستانه، سرانجام فدراسیون امارات آروبارنا را برکنار کرد و بنتو به نیمکت امارات رسید.
بنتودر دو بازی ابتدایی مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ نتایج خوبی با امارات گرفته و بحرین و نپال را شکست داده است.
او تجربه کاری متنوعی دارد. از سرمربیگری کروزیرو برزیل گرفته، تا هدایت اسپورتینگ لیسبون و تیم ملی پرتغال و المپیاکوس یونان. بنتو پیش از رسیدن به نیمکت کره جنوبی، حدود یک سال هم در چین سرمربیگری چونگینگ را به عهده داشت.
حالا امارات با بنتو درحالی همگروه ایران شده که هواداران فوتبال در ایران او را با نمایش های خوب کره جنوبی مقابل تیم ملی ایران در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ به یاد می آورند.
تساوی ۱-۱ در تهران پیروزی ۲ بر صفر مقابل ایران در سئول، آن هم با نمایشی تهاجمی، نتیجه کار خوب بنتو و بازیکنانش مقابل تیم دراگان اسکوچیچ بود.
بنتو علاقه خاصی به سیستم ۱-۳-۲-۴ دارد و در امارات هم مثل دوره کاری درپرتغال و کره جنوبی، از این آرایش استفاده میکند.
یکی از تغییراتی که بنتو در تیم امارات نسبت به سرمربی پیشین این تیم ایجاد کرده، کاهش تعداد بازیکنان با اصلیت خارجی این تیم و اعتنای بیشتر به بازیکنان اماراتی جوان است.
در بازی با بحرین در مقدماتی جام جهانی، بنتو فقط از کائو مهاجم برزیلیالاصل در ترکیب ثابت استفاده کرد و دیگر خبری از فابیو لیما دیگر بازیکنان برزیلی الاصل و تالیبو مهاجم آرژانتینیالاصل در ترکیب امارات نبود.
بنتو در تیمهای مختلف نشان داده که علاقه به بازی هجومی مبتنی بر پرسینگ از یک سوم دفاعی حریف و مالکیت بالا توپ دارد. کاری که البته انجام آن با تیم امارات، بسیار دشوارتر از کره جنوبی است.
امارات هرچند بازیکنان تکنیکی زیادی دارد اما به صورت کلی این تیم از نظر توان فیزیکی و ظرفیت فنی قابل قیاس با تیمهای درجه یک آسیا نیست.
به این ترتیب اینکه بنتو چگونه میخواهد فوتبال پرفشار و هجومی مورد علاقهاش را در تیم امارات جا بیاندازد و اجرا کند، از نکات کنجکاوی برانگیز و جالب این تورنمنت است.
جوان کردن بدنه تیم و ترجیح دادن بازیکنان بومی جوان، به چند بازیکن مسن صرفا تکنیکی از آمریکای جنوبی، ریسک مهمی است که بنتو برای جا انداختن برنامههای فنیاش پذیرفته اما اینکه امارات نسبت به تیم شکننده پارسال چقدر تغییر کند، پرسش مهمی است که در مرحله گروهی با دیدن نمایش این تیم مقابل ایران و فلسطین، پاسخ آن روشن خواهد شد.
یورگن کلینزمن؛ بازگشت غافلگیرکننده
یکی از عجیبترین تصمیمها در فوتبال آسیا در چند سال اخیر، همین انعقاد قرداد فدراسیون کره جنوبی با بازیکن بزرگ آلمان در دهه ۱۹۹۰ میلادی بود.
کلینزمن در جام جهانی ۲۰۰۶ به عنوان سرمربی تیم آلمان نتایج خوبی گرفت و تا نیمهنهایی پیش رفت اما پس از آن چندان کارنامه خوبی نداشته؛ ۹ ماه دوام آوردن روی نیمکت بایرن مونیخ یعنی ناکامی با این تیم.
او سپس حدود ۵ سال سرمربی آمریکا بود و با این تیم در جام جهانی ۲۰۱۴ حضور داشت اما نتایج آمریکا هم چندان ویژه نبود.
سه سال بیکاری و سپس هدایت هرتا برلین بحرانزده در بوندسلیگا میتوانست نقطه عطف کاری کلینزمن باشد اما درحالی که این مربی از اواسط فصل سرمربی هرتا شده بود، نتایج تیم آنقدر بود که پس از کسب فقط ۱۲ امتیاز در ۲۰ بازی، مدیریت باشگاه کلینزمن را برکنار کرد.
دوباره سه سال بیکای و این بار در اتفاقی غافلگیرکننده، تماس مسئولان فدراسیون کره جنوبی؛ کلینزمن که عملا از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۳ فقط در ۱۰ بازی آن هم به عنوان سرمربی هرتا برلین کلر کرده و نتایج ضعیفی گرفته بود، به عنوان جانشین پائولو بنتو، سرمربی کره جنوبی شد؛ تیمی با نسلی بسیار خوب از بازیکنانی که در تاتنهام و پاریسنژرمن نماینده دارند.
نتایج ابتدایی کره با سرمربیگری کلینزمن بسیار ضعیف بود؛ از شکست مقابل اروگوئه و پرو در بازیهای دوستانه گرفته تا توفق مقابل السالوادور، آن هم چند روز پس از شکست پر گل السالوادور مقابل ژاپن.
از ماه سپتامبر و با پیروزی مقابل عربستان در یک بازی دوستانه اما کره با کلینزمن وارد مرحله تازه ای شد؛ پساز این پیروزی، کره موفق شد تونس را با تمام بازیکنان بزرگش در مسابقهای دوستانه چهار بر صفر شکست دهد، سپس پیروزی شش بر صفر مقابل ویتنام و گرفتن ۶ امتیاز دو بازی ابتدایی مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ مقابل چین و سنگاپور، تا حدودی خیال مدیران فدراسیون کره جنوبی را که با استخدام کلینزمن ریسک بزرگی کرده بودند، آسوده کرد.
کلینزمن در بازیهای اخیر دو سیستم ۲-۴-۴ و ۱-۳-۲-۴ را اجرا کرده و در جام ملتها هم کره با یکی از این دو سیستم یا به تناوب با هر دو آرایش، بازی خواهد کرد.
کلینزمن اصرار به بازی هجومی و طراحی حمله با نظرات زیاد دارد و هرچند مشکل بزرگ او نداشتن مهاجم مرکزی درجه یک است، اما تیمش را حول حرکات ۳ هافبک هجومی تکنیکی خود یعنی سون هیون مینگ، کانگ لی و چان هوانگ طراحی کرده، که به ترتیب در تاتنهام، پاریسنژرمن و ولورهمتون بازی میکنند.
رشد فنی کره جنوبی در چند بازی اخیر محسوس بوده است؛ تیمی که در خط دفاع بهترین بازیکن سال آسیا یعنی مین جائه کیم عضو باشگاه بایرن مونیخ را دارد و در خطوط مختلف، تجربه زیادی در بدنه آن به چشم میآید.
کره در مرحله گروهی با بحرین، اردن و مالزی بازی خواهد کرد و هر سه بازی می تواند چالش برانگیز باشد؛ آن هم برای تیمی که اگر به عنوان سرگروه صعود کند، بار دیگر احتمالا در مرحله سوم یعنی یکچهارم نهایی به سنت چندین دوره دیگر جام ملتهای اسیا، با ایران روبرو خواهد شد.
سرچکو کاتانچ؛ آماده رقابت با بزرگان
یکی از پدیدههای جام پیش رو، ازبکستان است؛ تیمی که هم در جام ملتهای قبلی نمایش بسیار ضعیفی داشت و هم در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ چنان ضعیف پیش رفت که حتی به دور دوم مقدماتی نرسید. هکتور کوپر آرژانتینی و سپس ولادمیر آبروموف ازبک در این تیم ناموفق بودند اما کاتانچ که قبلا سرمربی عراق بود، با پیوستن به تیم ازبکستان، این تیم را حسابی متحول کرده است.
کافی است به یاد بیاوریم که ازبکستان در چند ماه اخیر ۲ بار با ایران در جام کافا و مقدماتی جام جهانی بازی کرده و هر دو بار نمایش درخشانی داشته است.
کاتانچ اسلونیایی یک مربی با ایدههای نسبتا تدافعی است اما شکل فوتبال مورد علاقه او، با جنس بازیکنان ازبکستان کاملا سازگار شده و اگر بگوییم که ازبکستان با ستارگانی مثل شومورودوف که در کالیاری ایتالیا و ماشاریپوف که در لیگ یونان بازی میکند، شانس فینالیست شدن در جام ملتها را هم دارد، بزرگنمایی نکردهایم.
کاتانچ تمایل به بازی با سه مدافع میانی دارد و در ضد حملات تیمش بسیار خوب و موثر عمل میکند. ازبکستان با کاتانچ در تورنمنت پیش رو، تیمی است که حتی مدعیان قهرمانی هم علاقه ای به روبرو شدن با آن ندارند.
برانکو ایوانکوویچ؛ به دنبال شگفتیسازی با عمان
سرمربی باسابقهای که ایرانیان به خوبی او را می شناسند. برانکو ایوانکوویچ که حالا حدود ۴ سال است هدایت عمان را به عهده دارد، در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ در گروهی که عربستان و ژاپن و استرالیا در آن قرار داشتند، فقط با یک امتیاز کمتر از تیم سوم شانس صعود به مرحله بعدی را از دست داد و در جام خلیج فارس هم تا فینال پیش رفت و در وقت اضافه آن بازی مغلوب عراق، میزبان بازیها، شد.
برانکو در تیم عمان هم با سیستم مورد علاقهاش یعنی ۲-۴-۴ لوزی بازی می کند و اصرار به استفاده از دو مهاجم دارد.
هرچند عمان شانس زیادی برای حضور در مراحل پایانی مسابقات ندارد اما با یادآوری این که عمان با برانکو در مقدماتی جام جهانی، ژاپن را شرکت داده بود و با استرالیا یک بار به تساوی رسید، میتوان احتمال شگفتیآفرینی از تیم برانکو را داشت. تیمی که ۴ سال قبل در جام ملتهای آسیا در مرحله یکهشتم نهایی مغلوب ایران شده و از تورنمنت کنار رفته بود.
عمان فقط یک بار در جام ملتهای ۲۰۱۹ از مرحله گروهی صعود کرده است.
روبرتو مانچینی؛ دست کشیدن از آرایش محبوب
مانچینی در چند بازی ابتدایی با عربستان چالشهای فنی پرشمار و نتایج ضعیفی داشت اما ماه گذشته در دو بازی مقدماتی جام جهانی مقابل اردن و پاکستان تغییر سیستم داد و نفرات زیادی را هم در ترکیب تیمش تغییر داد و اوضاع تیمش حالا بهتر از قبل شده است.
مانچینی که بسیار علاقمند به بازی با سیستم ۳-۳-۴ است، در دو بازی اخیر عربستان از سیستم ۲-۵-۳ استفاده کرده و چند جوان را هم وارد ترکیب تیمش کرده است.
از تیم مانچینی انتظار بازیهای هجومی با محوریت حرکات سالم الدوساری می رود. یکی از مهمترین مشکلات مانچینی این است که چند دروازهبان عضو تیم ملی، در لیگ عربستان در اغلب بازیها نیمکتنشین هستند. عربستان در نخستین بازی خود مقابل عمان قرار خواهد گرفت.
هاجیمه موریاسو؛ عامل برکناری مربیان بزرگ
پدیدهای ویژه در فوتبال ملی جهان؛ مردی که هرگز بیرون از ژاپن مربیگری نکرده و اغلب دوران حرفهایش را به عنوان مربی در تیمهای پایه و از سال ۲۰۱۸به این سو در تیم بزرگسالان ژاپن سپری کرده اما تیمی ساخته که همین چند ماه قبل آلمان و ترکیه را با ۴ گل شکست داد و سرمربیان آلمان و ترکیه پس از این شکست سنگین برکنار شدند.
ژاپن با موریاسو حالا سودای حضور مراحل پایانی جام جهانی بعدی را در سر دارد. این تیم معمولا با سیستم ۴-۲-۳-۱ بازی میکند و مهمترین نکته درباره این تیم وابسته نبودن به یک یا چند مهره نامدار شاغل در اروپاست.
ژاپن به احتمال فراوان مثل جام جهانی با فوتبال تهاجمی و دفاعی فعال و پرفشار در نیمه حریف بازی خواهد کرد و یکی از بختهای اصلی قهرمانی هم خواهد بود.
جام ملتهای آسیا؛ چه بازیکنانی برای کفش طلا رقابت میکنند؟
در آستانه شروع جام ملتهای آسیا یکی از موضوعات مورد بحث این است که کدام مهاجمان بیشترین شانس را برای کسب عنوان آقای گلی این تورنمنت دارند.
در چند دوره اخیر، دو بار بازیکنی از ایران این عنوان را کسب کرد. در جام ملتهای ۱۹۹۶ علی دایی یک اعجوبه بود؛ بازیکنی که در یک بازی ۴ گل به کره جنوبی زد و با ۸ گل زده، آقای گل تورنمت شد و تا ۲۰۱۹ هم رکورد او در زمینه بیشترین گل زده در یک دوره جام ملتهای آسیا باقی ماند تا این که معز علی (مهاجم قطر با ۹ گل) توانست رکورد دایی را بشکند.
دایی در مرحله گروهی آن دوره در هر سه بازی ایران مقابل عراق و تایلند و عربستان گل زد، سپس ۴ گل به کره جنوبی در یک چهارم نهایی زد و فقط در نیمه نهایی مقابل عربستان بود که موفق به گلزنی نشد. آن بازی البته با تساوی بدون گل به ضربات پنالتی رسید.
دایی گل نزدن در نیمه نهایی را با زدن یک گل به یاد ماندنی در بازی رده بندی به کویت جبران کرد؛ گلی که با ضربه سر شیرجه وار او زده شد و صحنه ای زیبا در تاریخ مسابقات جام ملتهای آسیا را رقم زد.
علی کریمی دیگر چهره سرشناس ایرانی در این زمینه است؛ هنوز بسیاری از هواداران فوتبال در اسیا، جام ملتهای ۲۰۰۴ را با درخشش این بازیکن به یاد می آورند.
بازیکنی که در آن تورنمت در کنار مهدی مهدوی کیا و حسین کعبی یک مثلث هجومی عالی در سمت راست ساخته بود و در بازی به یادماندنی مقابل کره جنوبی در یکچهارم نهایی، ۳ گل به این تیم زد و عامل اصلی صعود ایران بود. کریمی البته با ۵ گل زده درحالی آقای گل سد که یک شریک دراین عنوان شد: علا حبیل از قطر.
این مطلب نگاهی دارد به بازیکنانی که بخت بالاتری برای تصاحب عنوان بهترین گلزن آسیا در این مسابقات دارند.
سالم الدوساری؛ وقتی مسی در سایه قرار گرفت
یکی از چشمگیرترین ستارگان فوتبال آسیا در سالهای اخیر؛ بازیکن راست پایی که مثل فرانک ریبری و ادین آزار، علاقه به بازی در سمت چپ خط میانی یا حمله دارد.
الدوساری بارها با پیراهن الهلال مقابل تیمهای ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا بازی کرده و به پرسپولیس و استقلال در بازیهای مهم آسیایی گل زده است.
پس از صعود عربستان به جام جهانی ۲۰۱۸ الدوساری به همراه چندین بازیکن دیگر تیم عربستان براساس توافق میان فدراسیون این کشور و لالیگا، با قراردادی چند ماهه راهی لالیگا شد تا پیش از شروع جام جهانی به اوج آمادگی برسد.
در آن مقطع الدوساری عضو ویارئال شد و اتفاقا مثل اغلب همبازیانش در تیم عربستان، تجربه خوبی از حضور چند ماهه در لالیگا نداشت.
۴ سال بعد در جام جهانی ۲۰۲۲ اما به رغم حذف عربستان از مرحله گروهی، الدوساری نمایشی خوب داشت و به خصوص مقابل آرژانتین آن قدر خوب بازی کرد و گل زیبایی هم زد که پس از بازی هواداران عربستان و البته برخی تیمهای دیگر، به طرز طعنهآمیزی کیفیت او را بهتر از مسی توصیف میکردند.
الدوساری در فصل جاری در ۱۸ بازی الهلال ۹ گل زده و یکی از آماده ترین بازیکنان لیگ عربستان است. با توجه به اینکه الدوساری ۳۲ ساله است، احتمالا این آخرین حضورش در جام ملتهای آسیا در اوج آمادگی است.
الدوساری تنها بازیکن عربستانی نیست که شانس آقای گلی دارد. فیراس بوریکان هم مهاجمی است که در الاهلی این فصل در ۱۷ بازی ۱۱ گل زده و روبرتو فرمینیو، ستاره سابق لیورپول، ذخیره این مهاجم عربستانی شده است.
اکرم عفیف؛ به دنبال تکرار قهرمانی
بال چپ ۲۷ ساله باشگاه السد، مهمترین ستاره تیم ملی قطر است؛ بازیکنی که در چند سال اخیر یکی از بهترین مهرههای هجومی آسیا چه در بازیهای ملی و چه در لیگ قهرمانان آسیا بوده است.
عفیف در فصل جاری لیگ ستارگان قطر، تاکنون ۱۳ گل زده و یکی از بهترین های این لیگ بوده است. احتمالا به دنبال پایان کار کارلوس کیروش در تیم قطر و آمدن سرمربی جدید این تیم، عفیف با توجه به رویکرد هجومیتر تینتین مارکز، سرمربی اسپانیایی، فرصت درخشش بیشتری در فاز حمله خواهد داشت.
عفیف در دوره پیشین جام ملتها در کنار سعید حیدوس و علی معز از موثرترین بازیکنان قطر در راه قهرمانی این تیم بود و در این دوره هم کنار معز در خط حمله قرار خواهد گرفت. در کنار عفیف، معز هم شانس تصاحب عنوان بهترین گلزن تورنمنت را دارد.
تاکفوزا کوبو؛ ستاره گلزن ژاپن از لالیگا میآید
میتوما، بال چپ برایتون بازیکنی است که پس از درخشش در لیگ برتر، پپ گواردیولا او را برای سیتی میخواهد اما او مصدوم شده و فرصت حضور در جام ملتهای آسیا را از دست داده است.
در بخش هجومی اما ژاپن یک مهره دیگر که شبیه میتوما بازی می کند، دارد: تاکفوزا کوبو، هافبک هجومی رئال سوسیداد، که در فصل جاری از بهترین بازیکنان لالیگا بوده است.
۶ گل و ۳ پاس گل در ۱۷ بازی لالیگا و صعود با سوسیداد با مرحله دوم لیگ قهرمانان به عنوان تیم اول گروهی که در آن اینتر حضور داشت، اثرگذاری کوبو در تیم سوسیداد را به خوبی نشان میدهد.
این بازیکن ۱۷۴ سانتیمتری با حرکات تکنیکی در سمت راست و چپ میتواند یکی از موثرترین چهرههای تورنمنت در فاز حمله باشد.
کوبو مورد توجه بارسلونا قرار گرفته است و شاید در پایان فصل جاری، سوسیداد را به مقصد یک تیم بزرگ در اروپا ترک کند.
شکل بازی ژاپن به گونهای است که میتوان انتظار داشت بیشترین گلهای این تیم را یکی از هافبکهای هجومی و نه لزوما مهاجم مرکزی این تیم در سیستم ۱-۳-۲-۴ بزند. به این ترتیب کوبو بخت تبدیل شدن به بهترین گلزن ژاپن و تورنمنت را خواهد داشت.
مهدی طارمی؛ میلان و اینتر منتظر درخشش ستاره پورتو
در ۳۱ سالگی آنقدر آماده است که همچنان آث میلان و اینتر میلان خواهان جذبش هستند.
مهدی طارمی در بازی نیمه نهایی جام ملتهای ۲۰۱۹ به دلیل محرومیت، فرصت بازی مقابل ژاپن را از دست داد و این بار شاید آخرین فرصت او برای قهرمانی در جام ملتهای آسیا در اوج آمادگی باشد.
طارمی در پورتو و تیم ایران آنقدر خوب کار کرده که شاید بتوان او را بهترین مهاجم حال حاضر قاره آسیا نامید. او چه در دوره کیروش و چه با سرمربیگری امیر قلعه نویی، هم در نقش بال چپ و هم در پست مهاجم مرکزی بازی کرده و در این تورنمنت هم از مهمترین شانس های کسب عنوان بهترین گلزن جام ملتهاست.
سرجیو کونسیسائو، سرمربی پورتو، چند روز پیش در مصاحبهای اعتراف کرد که حضور طارمی در جام ملتها، می تواند به کیفیت و نتایج پورتو در ماه ژانویه و فوریه آسیب بزند.
اما طارمی در این مقطع کاملا متمرکز روی هدف ملی خودش و رسیدن به فینال جام ملتهای آسیاست و البته مدیران دو باشگاه میلان و اینتر هم احتمالا نمایشهای او در جام ملتها را دنبال میکنند تا برای جذب او در تابستان تصمیم نهایی را بگیرند.
طارمی در اوج پختگی فنی و شخصیتی فوتبال خود قرار دارد و در صورت رسیدن ایران به مراحل پایانی، شاید شانس اول کسب عنوان آقای گلی در قطر باشد.
الدور شورومودوف؛ ستاره ویژه ازبکستان
مهاجم بلندقامت ازبکستان میتواند از ستارگان این تورنمنت باشد؛ بازیکنی که فصل پیش در باشگاه آاس رم بازی میکرد و عملا سردار آزمون در فصل جاری در رم، جانشینش شده است.
شورومودوف حالا عضو باشگاه کالیاری در سریآ فوتبال ایتالیا است و زیر نظر کلودیو رانیری، سرمربی نامدار ایتالیایی، بازی میکند.
شورومودوف هنوز در فصل جاری سری آ موفق به گلزنی نشده اما در اغلب بازیهای ملی با پیراهن ازبکستان، نمایش خوبی داشته و نقشی محوری در تیم سرچکو کاتانچ دارد.
شورومودوف در کنار ماشاریپوف یک خط حمله موثر را برای تیم ازبکستان تشکیل دادهاند. شورومودوف هم در بازی با پا و روی زمین مهارت مناسبی دارد و هم اثرگذاری خوبی روی توپهای هوایی در محوطه جریمه حریف دارد.
نام این بازیکن را نمیتوان از میان مهاجمان ویژه جام ملتها و شانسهای آقای گلی تورنمنت خط زد؛ بازیکنی که در دو بازی اخیر مقابل ایران هم نشان داد که میتواند در بازیهای بزرگ، ازبکستان را در فاز حمله به زدن گل نزدیک کند.
فینال جام حذفی ایران؛ جدال استقلال و پرسپولیس زیر سایه اتهام و سکوهای لرزان آزادی
استقلال و پرسپولیس، امروز (چهارشنبه ۳۱ مه) از ساعت ۱۹:۴۵ به وقت ایران در ورزشگاه آزادی در صد و یکمین داربی تهران و البته فینال جام حذفی فوتبال ایران به مصاف هم میروند. مسابقهای که جدا از ماجراهای همیشگی دیدار این دو تیم و البته تلاش برای قهرمانی در جام جام حذفی، حساسیتهای دیگری نیز دارد.
این مسابقه در حالی برگزار میشود که دو تیم در بخش بزرگی از آمار و ارقام باهم برابر شدهاند. استقلال و پرسپولیس تاکنون از ۱۰۰ بازی گذشته خود در داربیهای تهران به ۲۶ پیروزی رسیدهاند و ۴۸ مسابقه نیز با تساوی به پایان رسیده است. یعنی فقط ۵۲ بازی از مهمترین و حساسترین داربیهای فوتبال ایران، با پیروزی یکی از طرفین به پایان رسیده است.
داربی ۱۰۱ دومین دیدار دو تیم در تاریخ فوتبال ایران در فینال جام حذفی نیز خواهد بود؛ دیداری بسیار پرشباهت به نخستین فینال جام حذفی.
بیستم تیر سال ۱۳۷۸ نخستین دیدار این دو تیم در فینال جام حذفی برگزار شد. محسن صفایی فراهانی، رئیس وقت فدراسیون فوتبال، در مورد این دیدار سال ۱۳۹۶ به روزنامه اعتماد گفته بود: «این مسابقه درست ۲ یا ۳ روز بعد از حادثه کوی دانشگاه بود. شورای امنیت موافقت نمیکرد، من سعی کردم در همه این حوزهها ورود کنم و متقاعدشان کنم تا مساله حل شود ولی باز هم یادم است دولت قبل از شروع مسابقه به من زنگ زدند که یک کاری کنید که این بازی برگزار نشود. گفتم هیچ کاری نمیشود کرد، بازی دارد برگزار میشود.»
این دو تیم دوباره در شرایطی مقابل هم قرار میگیرند که با وجود آرام شدن جو ظاهری جامعه ایران، هنوز بسیاری از مطالبات معترضان بدون پاسخ باقی مانده و شماری از کارشناسان وضعیت جامعه را به «آتش زیر خاکستر» تشبیه میکنند. الان به جای محسن صفایی فراهانی که از مدیران اصلاحطلب دولت محمد خاتمی محسوب میشد، مهدی تاج که سابقه حضور در سپاه پاسداران و پیشینه همکاری با نهادهای امنیتی (براساس اسناد منتشر شده از هک خبرگزاری فارس) را دارد، رئیس فدراسیون فوتبال ایران است.
دعوای داوری و فضای ملتهب قبل از بازی
چهارشنبه سوم خرداد ۱۴۰۲ دقایقی پس از سوت پایان دیدار تیمهای استقلال و نساجی که با برد آبیپوشها همراه بود، بازیکنان استقلال بدون آنکه مطمئن باشند که قرار است فردای همان شب، پرسپولیس مقابل حریفش پیروز شود و به فینال برسد، از فدراسیون فوتبال خواستند برای «داربی» داور خارجی انتخاب کند.
آرش رضاوند و مهدی قائدی از اولین بازیکنانی بودند که خواهان بازگشت علیرضا فغانی یا حضور یک داور خارجی برای داربی احتمالی شدند. پس از آن حجت کریمی، سرپرست باشگاه استقلال، در گفتوگویی با خبرگزاری ایلنا ادعا کرد این باشگاه حاضر است «هزینههای حضور داور خارجی» برای داربی پایتخت را پرداخت کند.
پیش از این باشگاه استقلال به دلایلی از جمله پرداخت نشدن مطالبات تعدادی از مربیان و بازیکنان پیشین خود از حضور در رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا حذف شده بود.
پنجشنبه چهارم خرداد ۱۴۰۲ پرسپولیس با شکست دادن هوادار به فینال جام حذفی صعود کرد تا داربی مورد نظر قطعی شود. برخی بازیکنان پرسپولیس مانند علی نعمتی نیز در گفتوگوی پس از بازی خواهان حضور داور خارجی شدند، امید عالیشاه گفت که استقلال بیش از پرسپولیس از داوریها منتفع شده و رضا درویش، مدیرعامل باشگاه پرسپولیس، هم درخواست کرد که یک داور از خارج از ایران قضاوت این بازی را برعهده بگیرد.
تمامی این ژستهای رسانهای در شرایطی انجام شد که هر دو سوی داربی میدانستند با توجه به وضعیت ارزی فدراسیون فوتبال و فاصله کوتاه باقیمانده تا فینال، عملا امکان حضور داور خارجی در این مسابقه وجود ندارد.
فدراسیون فوتبال در نهایت اشکان خورشیدی را روز یکشنبه به عنوان داور داربی معرفی کرد. برخی از رسانههای ایران مدعی شدند که خورشیدی پس از این قضاوت و در ۴۳ سالگی برای همیشه از فوتبال خداحافظی میکند. علیرضا ایلدروم، حسن ظهیری، محمدحسین ترابیان نیز خورشیدی را در قضاوت داربی همراهی میکنند.
انتقاد بازیکنان استقلال و پرسپولیس از حضور داور ایرانی و درخواست برای قضاوت یک داور خارجی درحالی صورت گرفته که طی دهههای اخیر، داوران ایرانی موفق به قضاوت فینال جام جهانی ۱۹۹۴ (محمد فنایی به عنوان کمک داور) و بازی ردهبندی جام جهانی ۲۰۱۸ (علیرضا فغانی و تیم داوریاش) شدهاند. اما تیم ملی فوتبال ایران هرگز در تاریخ خود از گروهش در رقابتهای جام جهانی صعود نکرده و طی ۴۷ سال گذشته حتی به فینال جام ملتهای آسیا هم نرسیده است.
تماشای فوتبال از روی سکوهای ناامن
چهارشنبه سوم خرداد، دادستانی تهران در نامهای خطاب به فدراسیون فوتبال، اعلام کرد تمامی سکوهای طبقات اول و دوم ورزشگاه آزادی قابل استفاده هستند و هیچ دلیلی برای راه ندادن و عدم حضور تماشاگران روی سکوهای طبقه دوم وجود ندارد.
پیش از آن، در جریان داربی سوم اردیبهشت ۱۴۰۲ بخشی از سکوهای طبقه دوم ورزشگاه آزادی که تماشاگران استقلال روی آن حضور داشتند فرو ریخته بود. تصاویر شکافهای عمیق که زیر پای تماشاگران به وجود آمده بود نیز در شبکههای اجتماعی منتشر شد.
دی ۱۴۰۱ خبرگزاری دولتی ایرنا در گزارشی، از بررسی فنی سکوهای ورزشگاه آزادی توسط گروهی از مهندسین سازه در ایران خبر داد و مدعی شد طبق کارشناسیهای صورت گرفته، حضور تماشاگران در طبقه دوم آزادی میتواند «یک فاجعه انسانی» را رقم بزند.
بهمنماه همان سال شهاب مالمیر، مدیر روابط عمومی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، با تایید این ادعا به ایرنا گفته بود: «۱۵ زون از سکوهای استادیوم آزادی درحال بازسازی، بهسازی و سبکسازی است و بخشی از سکوها، امکان استقرار تماشاگران را اصلا ندارد.»
هیج نهاد یا مدیری تاکنون به صورت روشن از شمارهها و سکوهای غیراستاندارد ورزشگاه آزادی نام نبرده است.
پس از ادعای دادستانی کشور مبنی بر آمادگی تمامی سکوهای ورزشگاه آزادی برای حضور تماشاگران در بازی فینال جام حذفی، انتقاداتی مبنی بر «صلاحیت این نهاد» برای تصمیمگیری در مورد «امنیت سازههای بتنی» شکل گرفت.
در نهایت فدراسیون فوتبال روز شنبه اعلام کرد تنها برای طبقه پایین ورزشگاه آزادی بلیت فروشی خواهد شد؛ اتفاقی مشابه دربی اردیبهشت ماه. در آن مسابقه نیز فقط برای سکوهای طبقه اول ورزشگاه آزادی بلیت فروشی شده بود، اما در نهایت جمعیتی قابل توجه راهی طبقه دوم ورزشگاه شدند.
این احتمال همچنان وجود دارد که در جریان فینال جام حذفی نیز، به دلیل هجوم تماشاگران، درهای ورزشگاه را به روی تماشاگران استقلال و پرسپولیس باز کنند.
ورزشگاه آزادی سال ۱۳۵۲ به بهرهبرداری رسید و پس از انقلاب، هیچ ورزشگاهی هنوز نتوانسته جانشین این استادیوم برای دیدارهای حساس ملی و باشگاهی شود.
شایعه، اتهام و قهرمانیهای پر حرف و حدیث
در سالهای گذشته و با قدرت گرفتن کانالهای خبری هواداری در فضای مجازی، که بسیاری از آنها تلاش میکردند محتوای خود را براساس بازدید بیشتر و براساس تحریک احساسات عمومی منطبق کنند، رنگ فضای هواداری در فوتبال ایران تا حد زیادی تغییر کرد.
بخش بزرگی از جامعه هواداری جوان و نوجوان فوتبال ایران، بدون در نظر گرفتن اینکه مالکیت هر دو باشگاه، مانند سایر باشگاههای فوتبال ایران در اختیار حکومت است، دیگری را محکوم به «حکومتی بودن» کردند. همین فضای هواداری، تبدیل به اهرمی برای جبران ناکامیهای بازیکنان و مربیان دو تیم نیز شد.
در آستانه داربی ۱۰۱ نه تنها جو هواداری که حتی فضای گفتمان بازیکنان استقلال و پرسپولیس نیز به همین سو متمایل شده و شماری از بازیکنان مدعی حمایت نهادهای بالادستی از قهرمانی یکی از دو باشگاه شدهاند.
گروهی ادعا میکنند مجموعه حاکمیتی، پس از قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر، علاقمند به قهرمانی استقلال در جام حذفی هستند.
گروهی دیگر باور دارند که قرار است پرسپولیس با قهرمانی در جام حذفی، به دو گانه خود در فوتبال ایران برسد.
گروهی دیگر نیز میگویند که برگزاری داربیهای مکرر، فضای ملتهب جامعه را به حاشیه میبرد، پس با قهرمانی استقلال در جام حذفی، امکان برگزاری یک داربی دیگر به عنوان سوپرجام نیز وجود خواهد داشت. پیش از این استقلال و پرسپولیس قرار بود در سوپرجام سال ۱۳۹۷ مقابل هم قرار بگیرند که استقلال به بهانه حضور در اردوی ترکیه در این بازی شرکت نکرد.
گروهی نیز میگویند با تکرار قهرمانی پرسپولیس در جام حذفی و تکرار ادعاهایی مبنی بر «قهرمانیهای سفارشی» این تیم، همچنان فضای درگیری مجازی میان دو گروه ادامه خواهد داشت و این موضوع را باب میل حاکمیت تلقی میکنند.
در قبال هیچ یک از این ادعاها، مدارکی مستند وجود ندارد. آنچه به جا مانده، پر حرف و حدیث شدن قهرمانیهای دو تیم و پایین آمدن بیشتر کیفیت داربیهاست. استقلال و پرسپولیس در حالی مقابل هم قرار میگیرند که هر دو سو، دیگری را به حکومتی بودن متهم میکنند.
- نویسنده : قیام خوراسانی
- منبع خبر : BBC