در حالی که به طور معمول وزرای خارجه مهمان، در سفر به تهران با رئیس جمهور ایران هم ملاقات می کنند، این سفر در شرایطی انجام شد که ابراهیم رئیسی در سفر به استان کهگیلویه و بویراحمد بوده و ظاهرا اهمیت و فوریت سفر باعث شده با اینکه امکان ملاقات با رئیس جمهور برای وزیر خارجه عمان فراهم نبوده، این سفر انجام شود.
روزنامه شرق چاپ تهران سفر وزیر خارجه عمان به تهران را «حضور ناگهانی» توصیف کرده و این ماموریت را احتمالا ارسال پیامی از سوی آمریکا برای ایران در ارتباط با آزادی ۴ زندانی ایرانی-آمریکایی توصیف کرده است.
گرچه ایالات متحده اعلام کرده که تهران و واشنگتن به هیچ توافق واقعی نزدیک نیستند اما جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا، تایید کرده است که تماسهای غیرمستقیم برای آزادی آمریکایی های زندانی در ایران جریان دارد.
بر اساس گزارش روزنامه شرق، تاکنون مذاکرات بر سر آزادی ۳ زندانی ایرانی- آمریکا یعنی سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی بوده اما اخیرا موضوع آزادی زندانی چهارمی هم به آن اضافه شده که باعث شده بوده مذاکرات به بن بست کشیده شود.
شرق بر اساس اظهارات منابع خود گزارش داده است که بر سر آزادی زندانی چهارم در ایران در میان نهادهای مختلف اختلاف نظر وجود داشته اما سرانجام نگاه ابراهیم رئیسی بر دیگران برای اضافه شدن نفر چهارم «عملا گفتوگوها را از حالت بنبست، توقف و شکست خارج کرده است».شکست خارج کرده است».
پای یک زندانی ایرانی-آمریکایی چهارم در میان است؟
هویت زندانی ایرانی-آمریکایی چهارم تاکنون به طور رسمی اعلام نشده اما روزنامه شرق پیش از این او را احتمالا فردی به نام «شهاب دلیلی» عنوان کرده بود که فروردین سال ۱۳۹۵ حین بازگشت به آمریکا، توسط مأموران وزارت اطلاعات بازداشت و به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
پایان پادکست
ایران و آمریکا از پس از اشغال سفارت ایالات متحده در تهران و ۴۴۴ روز گروگانگیری دیپلماتهای این کشور، رابطه سیاسی با هم ندارند. با اینکه سفارت سوئیس حافظ منافع آمریکا در تهران است، عمان نقش بسیار پررنگی در میانجیگری بین دو کشور و تبادل پیام رهبران ایران و آمریکا دارد.
در جریان سفر وزیر خارجه عمان به تهران و کنفرانس خبری مشترک او با حسین امیرعبداللهیان به دلایل سفر آقای بوسیدی پرداخته نشد و صرفا بر نزدیکی دو کشور ایران و عمان و الگو بودن آن تاکید شد.
در ارتباط با سایر موضوعات، در این کنفرانس خبری، ایران از روسیه بابت امضای بیانیه مشترکی با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس انتقاد کرد که در آن از ایران خواسته بود اختلافات با امارات بر سر جزایر سه گانه را «با روشهای مسالمت آمیز از جمله ارجاع به دیوان بینالمللی دادگستری» حل و فصل کند.
با اینکه عمان از اعضای شورای همکاری خلیج فارس و بدر البوسعیدی وزیر خارجه این کشور که دیروز به تهران سفر کرده بود در مسکو این بیانیه را امضا کرده بود، ایران دستکم به طور عمومی از این کشور انتقاد نکرد و صرفا اعلام کرد که توضیحات روسیه در امضای بیانیه «کافی نیست».
بر اساس آنچه رسانه های ایران گزارش داده اند، به نظر می رسد که سفر کاری و «ناگهانی» وزیر خارجه عمان به ایران که فرصت کافی برای انجام آن در زمان بازگشت ابراهیم رئیسی به تهران فراهم نبوده را باید موضوع آزادی زندانیان ایرانی-آمریکایی مرتبط دانست که البته معلوم نیست چقدر زمان آن دور یا نزدیک است.
سفر قریبالوقوع» سلطان عمان به تهران با پیامی «درباره برجام» و احتمال مبادله زندانیان
منابع خارجی و همچنین رسانهها در داخل ایران از سفر قریبالوقوع هیثم بنطارق، پادشاه عمان، به تهران خبر دادهاند و آن را مرتبط با گفتوگوهای غیرمستقیم تهران و واشنگتن توصیف کردهاند.
همشهری آنلاین روز سهشنبه، دوم اسفند، به نقل از علی علیزاده، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نوشت که حسین امیرعبدالهیان، وزیرخارجه ایران، درباره سفر پادشاه عمان به تهران «در آیندهای نزدیک و با خبری خوش» به او اطلاع داده است.
این نماینده «خبر خوش» و اظهارات آقای امیرعبدالهیان را به گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا بر سر توافق هستهای موسوم به برجام مرتبط دانسته است.
در یک هفته گذشته گزارشهایی از نزدیک شدن تهران و واشنگتن بر سر مبادله زندانیان و آزادسازی میلیاردها دلار از پولهای مسدودشده ایران در کره جنوبی منتشر شده بود.
از جمله شبکه خبری انبیسی آمریکا به نقل از منابع آگاه از تلاشهای قطر و بریتانیا برای پیشبرد مذاکرات واشنگتن و تهران بر سر تبادل زندانیان گزارش داد.
در همان زمان – ۲۶ بهمن – رابرت مالی، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، از دیدار خود در خاورمیانه با مقامهای عمان و قطر برای گفتوگو درباره ایران خبر داد.
با این حال آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز سهشنبه، پس از دیدار با وزیر خارجه یونان، در کنفرانسی خبری در آتن درباره برنامه هستهای ایران تاکید کرد که برجام جزو گزینهها نیست.
پایان پادکست
آقای بلینکن گفت: «ما به امنیت اسرائیل متعهد هستیم. همراه با هم به این موضع متعهدیم که ایران نباید به سلاح هستهای برسد. این خبری تازه نیست. رئیسجمهور بایدن کاملا روشن کرده که تمام گزینهها روی میز هستند. ما برای تعمیق همکاری با اسرائیل و کشورهای دیگر فعالیت میکنیم تا با چالش چندوجهی که ایران ایجاد کرده مقابله کنیم. ما این را هم روشن کردهایم که توافق هستهای موسوم به برجام در بین گزینهها نیست.»
آنتونی بلینکن همچنین گفت بهترین راه برای حل مسئله هستهای ایران دیپلماسی است اما ایران وارد گفتوگوی معنیدار نمیشود: «خیلی چیزها به این بستگی دارد که ایران چه میگوید؛ چه میکند و اینکه از در تعامل وارد میشود یا نه.»
او همچنین گفت: «ما پهپادهای ایران را، که به تهاجم روسیه به اوکراین کمک میکند، دیدهایم، ما سرکوب مجدد در خیابانهای سراسر ایران را دیدهایم تا شهروندان نتوانند حرفشان را بزنند و دیدهایم که ایران مثلا برای ترور مخالفانش در کشورهای ثالث از جمله آمریکا توطئه میکند.»
مذاکرات احیای برجام، که فروردین ۱۴۰۰ آغاز شده بود، از تابستان امسال متوقف شده است. آمریکا و دولتهای اروپایی میگویند ایران توافقی را که در آستانه نهایی شدن بود با طرح درخواستهای فراتر از برجام به توقف کشانده است.
علی باقری کنی، معاون وزیر خارجه و مذاکره کننده اتمی ایران، روز ۱۵ بهمن – ۴ فوریه – گفت که تهران در مذاکرات «کوتاهی» نکرده و آماده ادامه آن برای احیای توافق اتمی، برجام، است.
او به پرس تیوی، شبکه انگلیسیزبان حکومت ایران، گفت: «موضوع مذاکرات رفع تحریمها که در دولت کنونی کشورمان از ابتدا ادامه پیدا کرد و تا به امروز ادامه دارد، در چارچوب خطوط قرمز کشورمان و با هدف استیفای منافع و حقوق ملت ایران ادامه دارد و ایران همواره در قالب آن جدیت داشته است».
در خبری دیگر وزیر خارجه اسرائیل گفته پیشبینی میکند اعضای اروپایی برجام و آمریکا تا نشست آتی مجمع عمومی سازمان ملل متحد در پایان تابستان آینده، مکانیسم ماشه را فعال خواهند کرد.
الی کوهن با اشاره به گزارشهای اخیر درباره پیدا شدن اورانیوم ۸۴ درصد غنیسازیشده در تاسیسات هستهای ایران، گفته که آمریکا و اروپا نمیتوانند بیش از این در مواجهه با برنامه هستهای ایران کوتاه بیایند.
مکانیسم ماشه سازوکاری در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است که به هریک از طرفهای برجام اجازه میدهد در صورت تخطئی ایران از تعهداتش، خواهان بازگشت خودکار همه تحریمهای بینالمللی شوند که تعلیق آنها موضوع این قطعنامه بوده است.
پیشتر آمریکا و طرفهای اروپایی برجام در چند بیانیه مشترک گفتهاند غنیسازی ۶۰درصدی ایران، هیچ توجیه غیرنظامی ندارد.
اظهارات نتانیاهو درباره تهدید نظامی
از طرف دیگر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، روز سهشنبه گفت که تهدید یا اقدام معتبر نظامی بهترین راه منصرف کردن ایران از بلندپروازیهای اتمی است، اما این موضوع هرچه بیشتر عقب بیفتد انجام آن سختتر میشود.
به گزارش روزنامه جروسالم پست او، که در کنفرانس «امنیت ملی هارتوگ» در تل آویو اظهارنظر میکرد، گفت: «تنها راه قابلاعتماد برای جلوگیری از توسعه سلاح اتمی در کشورهای یاغی، تهدید واقعی نظامی یا یک اقدام واقعی نظامی است.»
او افزود: «میتوان این را با تحریمهای فلجکننده اقتصادی ترکیب کرد، اما این شرط کافی نیست. شرط لازم و اغلب شرط کافی، اقدام معتبر نظامی است.»
او در این نشست به والتر راسل رید، ستوننویس روزنامه وال استریت ژورنال، گفت: «هرچه بیشتر صبر کنیم، سختتر میشود. ما خیلی صبر کردهایم.»
مایک پومپئو، وزیر خارجه پیشین آمریکا، و دیوید فریدمن، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل، از شرکتکنندگان این نشست بودند.
آقای نتانیاهو گفت که ارتش اسرائیل در گذشته بلندپروازیهای هستهای عراق و سوریه را خنثی کرده است. او به حمله ۱۹۸۱ علیه راکتور اتمی اوسیراک در عراق و حمله ۲۰۰۷ به یک راکتور مظنون اتمی در سوریه اشاره داشت.
نخستوزیر اسرائیل ادعا کرد که حتی توانایی شش قدرت جهان برای امضای توافق سال ۲۰۱۵ با ایران، برجام، با اتکا به تهدید واقعی نظامی اسرائیل ممکن شد.
او چند روز بعد از آن اظهار نظر میکند که گزارشهایی از غنیسازی ۸۴ درصدی اورانیوم در ایران منتشر شد. ساخت سلاح اتمی به اورانیومی با خلوص ۹۰ درصد نیاز دارد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایرانپف این گزارشها را تحریف واقعیت و سیاهنمایی توصیف کرده است.
آقای نتانیاهو در این کنفرانس گفت: «باید به شما بگویم که من هر چه در توان دارم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاحهای اتمی به کار خواهم گرفت. این فقط به خاطر منافع اسرائیل نیست؛ بلکه منافع آمریکاست؛ به نفع جهان است.»
دادگاه سپیده قلیان به دلیل «عدم رعایت حجاب» تشکیل نشد؛ «فضای محل برگزاری دادگاه متشنج بود»
دادگاه شکایت آمنهسادات ذبیحپور، خبرنگار صداوسیما، از سپیده قلیان به سبب «آنچه عدم رعایت حجاب» اعلام شده، تشکیل نشد. این دادگاه قرار بود به صورت علنی تشکیل شود. خانواده قلیان میگویند فضای مجتمع قضایی «متشنج بوده» و مسئولان برگزاری دادگاه خانم قلیان را برای پذیرش «حجاب اجباری زیر فشار روانی» گذاشته بودند.
پایگاه خبری قوه قضائیه نوشته «با وجود فراهم شدن بسترهای لازم برای برگزاری دادگاه به صورت علنی و برخط و حضور رئیس دادگاه و نماینده دادستان و نماینده شاکی، سپیده قلیان ضوابط لازم برای حضور در دادگاه علنی را رعایت نکرد و از این رو، این دادگاه با تصمیم قاضی برگزار نشد.»
خدارحم پدر سپیده قلیان در مصاحبه با مریم افشنگ خبرنگار بی بی سی فارسی گفت «به وکیل آمنهسادات اجازه ورود داده بودند اما به وکلای سپیده اجازه ورود داده نشد.»
مهدی قلیان برادر سپیده قلیان در اینستاگرامش نوشته «امروز صبح خواهرم سپیده به دادگاه اعزام شده بود و از ساعت هشت صبح در دادگاه حضور داشت اما به این دلیل که حاضر نشد با روسری و چادر در جلسه دادگاه حضور پیدا کند، دادگاه امروز از طرف مسئولان قوه قضائیه لغو شد و سپیده را دوباره به زندان اوین برگرداندند.»
موضوع شکایت آمنه سادات ذبیح پور از سپیده قلیان، اظهارات این زندانی سیاسی درباره حضور خبرنگار برنامه ۲۰:۳۰ صدا و سیما در جلسات بازجویی است.
پیشتر شبکه ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر (هرانا) نوشت اتهامی که با شکایت خبرنگار صداوسیما متوجه خانم قلیان شده «تشویش اذهان عمومی از طریق نشر اکاذیب در فضای مجازی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی در فضای مجازی» است.
خانم قلیان در نامهای از درون زندان گفته بود در دادگاه شرکت خواهد کرد.
پایان پادکست
او در نامه خود خطاب به مردم ایران نوشته بود: «چنانچه میدانید، اعلام کرده بودم که در دادگاه نمایشی جمهوری اسلامی در پی شکایت بازجوخبرنگار “آمنه سادات زبیحپور” شرکت نمیکنم. امروز به من ابلاغ کردند که دادگاه من فردا علنی برگزار خواهد شد، از آنجایی که هیچ ترسی از بازگویی حقیقت در ملاعام ندارم، تصمیم گرفتم در این بیدادگاه شرکت کرده و از خودم دفاع کنم.»
خانم قلیان از سال ۹۷ در زندان بود و ۲۵ اسفند پارسال با پایان دوران محکومیتش آزاد شد، اما بعد از انتشار ویدیویی از لحظاتی پس از آزادی او در مقابل زندان اوین که بر ضد رهبر جمهور اسلامی شعار میداد، در مسیر بازگشت به خانه بازداشت شد.
در این ویدیو خانم قلیان شعار میداد: «خامنهای ضحاک، میکشیمت زیر خاک.»
سپیده قلیان به گفته برادرش برای این «یک شعار پس از آزادی»، مجددا به دو سال زندان محکوم شد.
سپیده قلیان از محکومان پرونده اعتراضات نیشکر هفت تپه خوزستان بود که بارها بازداشت شده و در زندانهای مختلف ایران زندانی بوده است.
دومین شکایت آمنه سادات ذبیحپور از سپیده قلیان؛ موضوع چیست؟
پس از پخش فلیمی با عنوان «طراحی سوخته»، سپیده قلیان از رئیس صدا و سیما و سردبیر بخش خبری ۲۰:۳۰ و آمنه سادات ذبیحپور، خبرنگار تلویزیون دولتی ایران به دلیل مشارکت در تهیه و پخش اعترافات اجباری شکایت کرده است.
خانم قلیان گفته بود آمنهسادات ذبیحپور با نام عسکری در زندان اوین از او شکنجه و بازجویی کرده است.
این فعال اجتماعی درباره نقش خبرنگار صدا و سیما در تهیه اعترافات تلویزیونی گفته بود او «در مراحل تولید طراحی سوخته، شخص خانوم آمنه سادات ذبیحپور، در اتاق بازجویی حضور داشت تا پس از ساعتها شکنجهی جسمی و روحی، متنی را از قبل آماده کرده بود، برای خواندن در مقابل دوربین، در اختیار ما بگذارد.»
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۲۹ دی ۱۳۹۷ فیلمی به نام «طراحی سوخته» درباره اعتراضات کارگری خوزستان پخش کرد که در آن صحبتهایی از اسماعیل بخشی از فعالان کارگری هفتتپه و سپیده قلیان پخش شد. آقای بخشی و خانم قلیان بعدتر گفتند این اظهارات «اعترافات اجباری» بوده و زیر «فشار و شکنجه» اخذ شده و بلافاصله پس از این اظهارات بازداشت شدند.
قوه قضائیه و وزارت اطلاعات اخذ اعتراف زیر شکنجه را تکذیب کردند و پرونده شکایت خانم قلیان هم مختومه شد.
بعدتر آمنهسادات ذبیح پور از سپیده قلیان شکایت کرد. این خبرنگار صدا و سیما به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود «در سال ۱۳۹۸ پس از طرح این ادعای کذب از خانم سپیده قلیان شکایت کردم و در نهایت پس از برگزاری جلسات دادگاه، قاضی ایشان را به هشت ماه حبس محکوم کرد.»
اما به گفته خبرنگار بخش خبری «۲۰:۳۰ صدا و سیما»، پاییز سال گذشته و در جریان اعتراضات سراسر خانم قلیان در نامهای عنوان کرده بود «بنده در زندان به نام خانم عسکری مشهور هستم و ایشان را شکنجه و بازجویی کردهام. ایشان داستان سراییهای عجیب دیگری هم در این نامه علیه بنده مطرح کرده بودند».
خانم ذبیحپور در ادامه گفته بود «پس از مطرح کردن این ادعاهای کذب علیه بنده، مجدد از خانم سپیده قلیان شکایت کردم.»
- نویسنده : قیام خوراسانی
- منبع خبر : BBC