روابط بین این دو کشور که شرکای کلیدی تجاری و امنیتی و متحدان ایالات متحده هستند برای ماه‌ها متشنج بوده است اما به گفته ناظران، تنش اینک به بالاترین سطح خود رسیده است.

دولت هند به سرعت اعلام کرد که تعلیق خدمات صدور ویزا «برای کانادایی‌ها در کشور ثالث نیز اعمال می‌شود».

سخنگوی وزارت خارجه در دهلی گفت: «تهدیدهایی متوجه کمیسریای عالی [سفارت] و کنسولگری ما در کانادا شده است که فعالیت عادی آنها را مختل کرده است.» کشورهای عضو جامعه مشترک‌‌المنافع سفارتخانه‌های یکدیگر را کمیساریای عالی می‌خوانند.

او گفت: «بر این اساس، دفاتر صدور ویزا برای شهروندان کانادا فعلا توانایی پردازش درخواست‌های ویزا را ندارند.»

او افزود: «در پی مداخله دیپلماتیک کانادا در امور داخلی ما، هند به دنبال برابری نمایندگی‌های دیپلماتیک دو کشور است.»

ساعاتی پیش از این موضع‌گیری، کانادا اعلام کرده بود که با توجه به شرایط کنونی و افزایش تنش فی‌مابین، « با ههدف تضمین امنیت دیپلمات‌های خود» تعداد نیروهایش را در هند را کاهش می‌دهد. کانادا گفته است برخی از دیپلمات‌های این کشور در هند، در شبکه‌های اجتماعی تهدید شده‌اند.

صدور ویزا برای شهروندان هند در مراکز دیپلماتیک کانادا در هند همچنان فعال است.

هند و کانادا روابطی تاریخی و نزدیک دارند و شرایط ایجاد شده می‌تواند طیف وسیعی از منافع دو طرف را به مخاطره بیاندازد.

طبق سرشماری سال ۲۰۲۱، جمعیت کانادا شامل ۱.۴ میلیون شهروند هندی تبار است، عده‌ای که ۳.۷٪ از جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. بیش از نیمی از این عده پیرو آیین سیک هستند.

هندی ها همچنین بیشترین سهم را در میان دانشجوهای خارجی را در دانشگاه‌های کانادا دارند. در سال ۲۰۲۲، تعداد دانشجویان هندی به ۳۲۰۰۰۰ نفر رسید که معادل ۴۰٪ از کل دانشجویان خارجی در کانادا است.

بر اساس آمار دولت هند، حدود ۸۰۰۰۰ گردشگر کانادایی در سال ۲۰۲۱ به هند سفر کردند. شمار گردشگران کانادایی پس از ایالات متحده، بنگلادش و بریتانیا در رده چهارم است.

درگیری دیپلماتیک بین دو کشور روز دوشنبه زمانی علنی شد که کانادا آشکارا دولت هند را با قتل هاردیپ سیک نجار، از رهبران جدایی‌طلب سیک مرتبط دانست.

آقای نجار، شهروند هندی تبار کانادا، در خودرو خود در مقابل معبد سیک‌ها در ایالت بریتیش کلمبیا به ضرب گلوله دو مرد مسلح نقابدار کشته شد.

دولت هند در سال ۲۰۲۰ آقای نجار را «تروریست» اعلام کرده بود.

در پی این حادثه جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، گفت که سازمان‌های اطلاعاتی این کشور در حال بررسی این موضوع هستند که آیا «عوامل دولت هند» در قتل نجار دست داشته‌اند یا نه.

روز پنجشنبه خبرنگاران جاستین ترودو را تحت فشار گذاشتند تا شواهدی را که برای نظریه دست داشتن دولت هند در قتل نجار دارد عنوان کند.

آقای ترودو گفت نمی‌تواند جزئيات بیشتری ارائه کند اما تاکید کرد تصمیم گیری درباره طرح این اتهامات با سخت‌گیری بسیار زیادی همراه بوده است.» آقای ترودو از مقام‌های هند خواست با تحقیقات پیرامون قتل آقای نجار همکاری کنند.

یک سخنگوی وزارت خارجه هند گفته است «ما به طرف کانادایی پیام داده‌ایم و برایشان روشن کردیم که مایلیم هرنوع اطلاعاتی را که در اختیار ما بگذارند مورد بررسی قرار دهیم اما تا کنون هیچ اطلاعاتی دریافت نکرده‌ایم.»

هند به شدت به این اظهارات واکنش نشان داد و گفت که کانادا می‌خواهد «توجه افکار عمومی را از تروریست‌ها و افراطگرایان خالصتانی» که دراین کشور پناه گرفته‌اند منحرف کند.

دولت هند غالبا به درخواست‌جدایی‌طلبان سیک مقیم در کشورهای غربی که خواستار تاسیس «خالصتان» به عنوان سرزمین مستقل سیک‌ها هستند واکنش تندی نشان می‌دهد.

جنبش خالصتان در دهه ۱۹۸۰ با شورش خشونت‌آمیز هواداران آن در ایالت پنجاب هند به اوج رسید. پیروان آئین سیک در این ایالت اکثریت دارند.

این جنبش با توسل به زور سرکوب شد و اکنون در داخل هند صدای چندانی ندارد، اما همچنان در میان برخی از مهاجران سیک در کشورهایی مانند کانادا، استرالیا و بریتانیا طرفداران جدی دارد.

منبع تصویر، SIKH PA

اخراج دیپلمات کانادایی پس از آن صورت گرفت که ملانی جولی، وزیرخارجه کانادا، همزمان با اظهارات نخست‌وزیر این کشور اعلام کرد یک دیپلمات سفارت هند اخراج شده است

جاستین ترودو دوشنبه ۱۸ سپتامبر تاکید کرد ارزیابی نهادهای اطلاعاتی کانادا فرضیه ارتباط میان قتل آقای نیجار و دولت هند را تقویت می‌کند.

آقای تردو می‌گوید این موضوع را در جریان اجلاس گروه بیست (جی۲۰) با نارندا مودی، همتای هندی خود در میان گذاشته است.

او که روز دوشنبه در پارلمان کانادا برابر دوربین‌ها خبری سخن می‌گفت تاکید کرد: «هرگونه دخالت یک دولت خارجی در قتل یک شهروند کانادایی در خاک ما، غیرقابل قبول و نقض استقلال ماست. این در تضاد با ارزشهای بنیادین ماست که بر فعالیت آزاد و باز جوامع دموکراتیک تاکید دارد».

از هاردیپ سینگ نیجار و قتلش چه می‌دانیم؟

منبع تصویر، INTEGRATED HOMICIDE INVESTIGATION TEAM

آقای نیجار روز ۱۸ ژوئن در بیرون یک معبد در شهر سوری که جمعیت بزرگی از جامعه مهاجران هندی را در خود جای داده به ضرب گلوله توسط دو مرد مسلح که نقاب زده بودند، کشته می‌شود.

آقای نجار در سال ۱۹۹۷ به کانادا مهاجرت کرده بود.

گفته می‌شود او در زمانی ترور شده که روی سازماندهی یک همه‌پرسی غیررسمی در هند متمرکز شده بود که هدف از آن تشکیل ایالت مستقل سیک بود.

نجار سومین شخصیت برجسته سیک است که در ماه‌های اخیر به طور غیرمنتظره جانش را از دست می‌دهد.

وزارت امور خارجه کانادا همچنین گفته مقام‌های دولت این کشور برای ارایه علنی جزییات ارایه شده از سوی نهادهای اطلاعاتی محدودیت دارند چرا که تحقیقات درباره قتل آقای نیجار همچنان در حال انجام است.

اما کارآگاهان جنایی کانادا پیش‌تر هم تیراندازی و قتل این رهبر ۴۵ ساله سیک‌ها را «قتل هدفمند» طبقه‌بندی کرده بودند که اصطلاحی رسمی برای «ترورهای دولتی» است.

شهر سوری در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی ونکوور واقع شده و یکی از پایگاه‌های اجتماعی جامعه مهاجران هندی در کانادا محسوب می‌شود.

جنبش خالصتان چیست؟

منبع تصویر، GETTY IMAGES

تاریخ تشکیل نهضت خلصتان را به دوران استقلال هند از بریتانیا در ۱۹۴۷ پیوند می‌زنند.

آنها خواستار سرزمینی جدا برای پیروان این مذهب هستند. بسیاری از حامیان آقای نیجار می‌گویند او بارها به علت همین فعالیت خود مورد تهدید قرار گرفته بود.

سیک‌ها اقلیتی مذهبی به شمار می‌آیند و دو درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.

برخی دوران اوج فعالیت این جنبش استقلال طلب را دهه ۸۰ میلادی در ایالت پنجاب در شمال هند می‌دانند.

در آن زمان نیروهای مسلح هند عملیات بزرگی را علیه این جنبش آغاز کردند.

در سال‌های اخیر حامیان این جنبش در خارج هند بار دیگر تلاش‌ خود برای جدایی از هند را شدت بخشیده‌اند.

از آقای نیجار به عنوان یکی از مطرح‌ترین رهبران سیک‌ها در استان بریتیش کلمبیا یاد می‌شود.

او از حامیان جدی و «صدای مطرحی» از جنبش خالصتان (خالستان) در پنجاب بود.

دولت هند قبلا او را «تروریست و رهبر یک گروه شبه‌نظامی جدایی‌طلب» خوانده بود؛ اتهامات که پیروان آقای نیجار رد و «بی‌اساس» می‌خوانند.

دولت هند به شهروندان خود در کانادا هشدار داد؛ «مراقب باشید»

۲۹ شهریور ۱۴۰۲ – ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۳

منبع تصویر، GETTY IMAGES

دولت هند به شهروندان خود که قصد سفر به کانادا دارند یا در آن کشور زندگی می‌کنند، هشدار داده با در نظر گرفتن «حداکثر» جوانب احتیاطی مراقب خود باشند.

این توصیه دولتی یک روز پس از آن است که تنش بین دو کشور با اخراج دیپلماتها از سوی دو طرف، تشدید شده است.

کانادا می‌گوید در حال تحقیقات بر روی «اتهامات معتبری» است که مرتبط با نقش هند در کشتن یکی از رهبران جدایی‌طلب سیک است.

دهلی‌نو این اتهامات را قویا رد کرده و آنها را «بی‌اساس» خوانده است.

تحلیلگران می گویند روابط دیپلماتیک دو کشور که ماههاست متشنج بوده است، اکنون به پایین ترین سطح خود تنزل کرده است.

روز چهارشنبه، وزارت خارجه هند اعلام کرد که این توصیه به شهروندان برای مراقبت از خود را با توجه به «فعالیت‌های فزاینده ضد هند» و «نفرت پراکنی و خشونت با انگیزه‌های سیاسی» در کانادا صادر کرده است.نی و خشونت با انگیزه‌های سیاسی» در کانادا صادر کرده است.

دولت هند عمدتا به خواسته‌های جدایی‌طلبان سیک در کشورهای غربی برای «خالصتان» یا سرزمین جداگانه سیک‌ها واکنش تندی نشان داده است.

پایان پادکست

«جنبش خالصتان» در هند در دهه ۱۹۸۰ با شورش خشن که مرکز آن ایالت پنجاب با اکثریت سیک بود، اوج گرفت.

این جنبش البته سرکوب شد و اکنون در هند کم طنین است، اما کماکان در میان برخی از مهاجران سیک در کشورهایی مانند کانادا، استرالیا و بریتانیا دارای محبوبیت است.

کانادا بیشترین شمار سیک‌ها را در خارج از ایالت پنجاب دارد و شاهد چندین تظاهرات در حمایت از «خالصتان» بوده است.

بر اساس گزارش‌ها در ماه ژوئن، هند به طور رسمی درباره امنیت دیپلماتهای خود در کانادا شکایتی را مطرح کرده بود.

دولت هند در بیانیه روز چهارشنبه خود گفته که بعضی از تهدیدات اخیر متوجه دیپلمات‌های این کشور و بعضی دیگر متوجه شهروندان این کشور است که مخالف فعالیتهای ضد هند هستند.

در بخشی از این بیانیه آمده: «بنابر این به اتباع هند توصیه می‌شود از سفر به مناطق و مکان‌های احتمالی در کانادا که شاهد چنین حوادثی هستند، خودداری کنند.»

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا روز دوشنبه گفتبه بود که سازمان‌های اطلاعاتی کشورش در حال بررسی ارتباط «عوامل دولت هند» با قتل هاردیپ سینگ نجار، شهروند کانادایی هستند؛ دولت هند در سال ۲۰۲۰ میلادی او را تروریست اعلام کرده بود.

آقای نجار در روز ۱۸ ژوئن در ایالت بریتیش کلمبیای کانادا توسط دو مرد مسلح نقابدار در خارج از معبد سیک‌ها در وسیله نقلیه خود به ضرب گلوله کشته شد.

آقای ترودو روز دوشنبه به پارلمان کانادا گفت: «هر گونه دخالت خارجی در قتل یک شهروند کانادایی در خاک کانادا نقض غیرقابل قبول حاکمیت ماست.»

هند به شدت به این اظهارات واکنش نشان داد.

بعضی رسانه‌های هندی مدعی شدند که بیانیه دولت هند به دنبال توصیه مشابهی از سوی کانادا برای سفر شهروندانش به هند است.

دولت کانادا تایید کرده که توصیه‌ سفر به هند در روز دوشنبه به ‌روزرسانی شده، اما در عین حال گفته که این توصیه‌ها در بخش مربوط به اطلاعات سلامت سفر از پیش برنامه‌ریزی شده بود.

یک سخنگو به بی‌بی‌سی گفته: «هیچ اطلاعات جدیدی درباره توصیه‌های خطر سفر به هند اضافه نشده است.»

سیک‌ها اقلیتی مذهبی به شمار می‌آیند و دو درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.

برخی دوران اوج فعالیت این جنبش استقلال طلب را دهه ۸۰ میلادی در ایالت پنجاب در شمال هند می‌دانند.

در آن زمان نیروهای مسلح هند عملیات بزرگی را علیه این جنبش آغاز کردند.

در سال‌های اخیر حامیان این جنبش در خارج هند بار دیگر تلاش‌ خود برای جدایی از هند را شدت بخشیده‌اند.