13.01.2024 ~ 14.01.2024

 

وزارت دفاع ترکیه می‌گوید کە ٩ سرباز این کشور در ارتفاعات مرزی اقلیم کردستان عراق، در درگیری با نیروهای حزب کارگران کردستان کشتە‌ شدەاند. نیروی هوایی ترکیه در اقدامی تلافی‌جویانە مناطقی در شمال و شرق سوریه و اقلیم کردستان هدف قرار داد. همزمان سازمان اطلاعات این کشور خبر دادە کە در ٣٢ استان ترکیه، ١١٣ نفر را به اتهام همکاری با پ‌ک‌ک دستگیر کردە است.

شب جمعه ١٢ ژانویه (٢٢ دی)، رسانه‌های کردی از وقوع درگیری‌های گستردە میان نیروهای حزب کارگران کردستان و ارتش ترکیه در ارتفاعات مرزی اقلیم کردستان خبر دادند. ساعاتی بعد وزارت دفاع ترکیه طی بیانیەای اعلام کرد کە ٩ سرباز این کشور در این درگیری‌ها کشتە و ۴ نفر دیگر نیز زخمی ‌شدەاند. همچنین بە گفتە این وزارت ١٣ شبه‌نظامی پ‌ک‌ک نیز کشتەشدەاند.

رسانه‌های نزدیک بە حزب کارگران کردستان گفتەاند کە این درگیری‌ها در ارتفاعات زاپ رخ دادەاند و شبه‌نظامیان این گروه با استفادە از شرایط جوی، از جملە کولاک و مه گرفتگی شدید توانستەاند بە پایگاه‌های ترکیه نفوذ کنند. این رسانه‌ها شمار قربانیان ارتش ترکیه را ٣١ نفر اعلام کردەاند.

در بیانیە وزارت دفاع ترکیه آمدە کە این سربازها در چهارچوب عملیات “پنجه قفل” در اقلیم کردستان عراق حضور داشتەاند. عملیاتی کە از مدت‌ها پیش بە منظور نابودی مواضع پ‌ک‌ک در اقلیم کردستان آغاز شدە است.

رسانه‌های کردی می‌گویند کە ترکیه در سال‌های گذشتە دستکم ٧٠ پایگاه نظامی و اطلاعاتی در اقلیم کردستان عراق دایر کردە است. بغداد بارها حضور نظامی ترکیه در خاک خود را محکوم و خواستار خروج فوری ارتش این کشور از اقلیم کردستان شدە است.

این حملە در حالی صورت می‌پذیرد کە روز ٢٣ دسامبر (٢ دی) نیز ترکیه اعلام کردە بود کە ١٢ سربازش در درگیری با نیروهای حزب کارگران کردستان کشتە‌ شدەاند.

ترکیه و متحدانش حزب کارگران کردستان را یک سازمان تروریستی می‌دانند. اما این حزب می‌گوید کە برای احقاق حقوق‌ شهروندان کرد و اقلیت‌ها مبارزه می‌کند. پروسه صلح کە در میان این حزب و آنکارا در جریان بود، در سال ٢٠۱۵ و در پی یک سلسلە درگیری و همپیمانی اردوغان یا حزب راست افراطی حرکت ملی در هم شکست و از آن زمان تا کنون درگیری‌ها یک‌بار دیگر افزایش یافتەاند.

عملیات تلافی‌جویانه ترکیه علیه کردها

در پی کشتە‌شدن ٩ سرباز ارتش ترکیه، این کشور اقدام به انجام عملیات‌های تلافی‌جویانه زدە است. بر اساس اعلام وزارت دفاع ترکیه، ارتش این کشور ٢٩ هدف را در ارتفاعات خواکورک، زاپ، متینا و کوهستان قندیل در اقلیم کردستان عراق هدف حملە قرار دادە است.

همچنین رسانه‌های کردی در مناطق خودگردان شمال و شرق سوریه – روژآوا خبر دادەاند کە نیروی هوایی ارتش ترکیه چندین نقطه از این منطقه را هدف قرار دادە است.

ترکیه کردهای سوریه را کە از متحدان آمریکا و ائتلاف جهانی ضد داعش محسوب می‌شوند، به دلیل نزدیکی ایدئولوژیک بە پ‌ک‌ک به عنوان تهدیدی علیه خود می‌بیند و بارها آنها را هدف قرار دادە است. عفرین و سریکانی دو منطقه در‌ شمال سوریه هستند کە طی درگیری‌های نظامی گستردە بە اشغال نظامی ترکیه و شبه‌نظامیان اسلام‌گرای متحد آنکارا در آمدەاند.

 

این کشور در ماه‌های گذشتە بارها تاسیسات حیاتی از منطقه از جملە کارگاه‌ها، آب‌بندها، شبکه‌آبرسانی، شبکه برق‌رسانی و سیلوها را هدف قرار دادە است.

همزمان ادارە اطلاعات و پلیس ترکیه اعلام کردە کە در یک عملیات همزمان و گستردە در ٣٢ استان این کشور ١١٣ نفر را به اتهام ارتباط و هواداری حزب کارگران کردستان دستگیر کردە است.

بیشتر افرادی کە دستگیر شدەاند از استان‌های عمدتا کردنشین “قهرمان مرعش، ملاتیا، ماردین، موش، سیرت، آگری، شرناخ، تونجلی و وان” بودەاند.

از سوی دیگر خبرگزاری آناتولی از دستگری یکی از مسئولان حزب کارگران کردستان به نام “سرهات بال” در “یکی از کشورهای خاورمیانه” و انتقال او بە ترکیه خبر دادە است

وزارت دفاع ملی ترکیه اعلام کرد، 23 اعضای پ ک ک  در شمال عراق و 9 در شمال سوریه از پای درآمدند

در مجموع 32 تروریست، 23 در شمال عراق و 9 تروریست در شمال سوریه از پای درآمدند.

عملیات‌هایی که پس از اقدام برای نفوذ در شمال عراق که در آن 9 سرباز به شهادت رسیدند، همچنان ادامه دارد.

وزارت دفاع ملی ترکیه اعلام کرد‌، اهداف تروریست‌ها در شمال عراق و سوریه مورد اصابت واحدهای پشتیبانی زمینی و همچنین عملیات هوایی قرار گرفته و تعداد تروریست‌های کشته شده در شمال عراق به 23 نفر افزایش یافت.

از سوی دیگر از تلاش یک گروه تروریستی 12 نفره برای نفوذ به منطقه چشمه صلح در شمال سوریه جلوگیری و 9 تروریست پ‌ک‌ک/ ی‌پ‌گ از پای درآمدند.

به این ترتیب تعداد تروریست‌های از پای درآمده در شمال عراق و شمال سوریه به 32 نفر افزایش یافت.

در درگیری با منسوبین سازمان تروریستی و تجزیه‌طلب پ‌ک‌ک که قصد نفوذ به یک منطقه پایگاهی در منطقه عملیات پنجه قفل در شمال عراق را داشتند، 9 سرباز شهید و 4 سرباز زخمی شدند.

 

ن، ( Partiya Karkerên Kurdistanê ) که به صورت مخفف به شک (پ ک ک ) نوشته می شود، نام گروهی مسلح و چپگرا در منطقه کردستان ترکیه است که از سال 1984 به عنوان سازمان چریکی شناخته شده و به صورت مسلحانه علیه دولت ترکیه اقدام نظامی کرده است. این گروه که توسط دولت ترکیه به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می شود، همواره محل اختلافات زیادی میان ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا بوده است.

پ. ک. ک. پیش‌تر به دنبال ایجاد یک دولت مستقل کُردی در جنوب و جنوب شرقی ترکیه بود. اما هم‌اکنون به دنبال حقوق فرهنگی و زبانی کرد‌ها و ایجاد نوعی از خودگردانی در چهارچوب مرز‌های ترکیه است و پس از سی سال درگیری از اواخر سال ۲۰۱۲، بین حکومت ترکیه و عبدالله اوجالان، رهبر پ. ک. ک، گفتگو‌های صلح آغاز شد.

تاریخچه

---

این حزب در دهه ۷۰ به عنوان یک سازمان ظهور کرد و در اواخر دهه ۸۰ و دهه ۹۰ بخش اعظم جنوب شرقی ترکیه صحنه درگیری نظامی میان این گروه و ارتش ترکیه بود. بنیان‌گذار و رهبر این حزب عبدالله اوجالان است که هم‌اکنون در زندانی در جزیره امرالی در نزدیکی استانبول به سر می‌برد. پس از غیاب اوجالان و انتقالش به زندان، پ‌ک‌ک عملاً توسط مراد کارایلان و یک تیم از فرماندهان قدیمی هدایت می‌شد.

در زمان جنگ آتاترک توانست حمایت کرد‌ها را در برابر متحدانی که ترکیه را اشغال کرده بودند، به دست آورد. پس از آن وی اقدام به ادغام فرهنگی کرد‌ها در جمعیت ترک کرد و کرد‌ها را «ترک‌های کوهی» می‌نامید. شورش‌های کرد‌ها سرکوب شدند و هزاران تن از کرد‌ها به سوریه مهاجرت کردند. روشنفکران کرد در سوریه گروهی به نام خویبون را تأسیس کردند تا برای آزادی کرد‌های ترکیه مبارزه کنند.

در اوایل دهه ۱۹۷۰، بخش اصلی سازمان پ‌ک‌ک که بیشتر اعضایش دانش آموزان بودند، تشکیل شد و به رهبری عبدالله اوجالان (آپو) در آنکارا تأسیس شد. این گروه اندکی بعد به مناطق کردن شین در جنوب شرقی ترکیه نقل‌مکان کرد، سپس در تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۹۷۸، نام حزب کارگران کردستان برایش به تصویب رسید. این گروه در درگیری‌های خشونت‌آمیز با جناح راست ترکیه، حمایت خود را از ایدئولوژی‌های رادیکال چپ و مارکسیستی اعلام کرد. در سال ۱۹۷۹، به عنوان یک عمل تبلیغاتی، گروه اقدام به ترور رهبر قبیله‌ای کردستان محمد جلال بوچاک نمود که دهقانان را مورد سوءاستفاده قرار داده و با ترکیه همکاری می‌کرد. از سال ۱۹۸۰ در پی کودتا در ترکیه، پ‌ک‌ک تحت فشار قرار گرفت تا اعضای این سازمان یا به زندان بیفتند، به مجازات اعدام محکوم شوند یا به کردستان سوریه بگریزند.

در سال ۱۹۸۴، سازمان خود را تبدیل به یک گروه شبه نظامی نمود و با استفاده از اردوگاه‌های آموزشی واقع در فرانسه حملات و بمب‌گذاری‌هایی علیه تأسیسات دولتی، نظامی و نهاد‌های مختلف «دولت»، که برخی از آن‌ها به جنوب شرقی آناتولی مربوط بودند، راه‌اندازی نمود که بیشتر در اروپا به خصوص آلمان و فرانسه و کشور‌های خاورمیانه به وقوع می‌پیوست. همچنین پ‌ک‌ک به اهداف نظامی و غیرنظامی در کشور‌های مختلف از جمله ترکیه،  فرانسه،  بلژیک و عراق حمله می‌کرد.

در این هنگام حافظ اسد، رئیس‌جمهور وقت سوریه، از اوجالان به عنوان اهرمی در مناقشه سوریه و ترکیه بر سر آب فرات استفاده کرد. در اوج فعالایت‌های نظامی حزب کارگران کردستان در دهه ۱۹۹۰، حدود یک سوم نیرو‌های آن را کرد‌های سوریه تشکیل می‌دادند.

در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی، این سازمان عملیات خود را به صورت یک سری حملات انتحاری و بمب‌گذاری ادامه داد. ۱۵ حمله بدین شکل انجام شد که ۱۱ نفر از آن‌ها توسط زنان انجام شده‌بود. ترکیه در اواخر دهه۱۹۹۰، فشارهایش را افزایش داد و در جنگی اعلام نشده بین ترکیه و سوریه حمایت‌های علنی سوریه به پایان رسید.

در سال ۱۹۹۹،  اوجالان دستگیر شد و در محاکمه‌ای به مرگ محکوم گشت، اما پس از آن به علت درخواست عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا این حکم به حبس ابد کاهش یافت.

در نهمین نشست عمومی کنگره خلق (۲۰۱۳) یا شورای رهبری پ‌ک‌ک که در چند سال اخیر از آن به عنوان کنگره جوامع کرد نام برده شده‌است،  جمیل بایک و بسه هوزات (از زنان علوی) بطور مشترک روسای شورای رهبری پ‌ک‌ک شدند.

نیروی انسانی

---

گفته شده، نیروی انسانی این گروه ۴٬۰۰۰ تا ۵٬۰۰۰ نفرند، که حدود ۳٬۰۰۰ تا ۳٬۵۰۰ نفرشان اکنون در کردستان عراق هستند. با این حال  ولی پ‌ک‌ک ادعا می‌کند، ۲۰٬۰۰۰ مبارز مسلح دارد.

 

قرارگیری در لیست سیاه

---

این سازمان در بسیاری از کشور‌ها در لیست سیاه قرار گرفت و در ۲ آوریل ۲۰۰۴، شورای اتحادیه اروپا این سازمان را به فهرست سازمان‌های تروریستی اضافه کرد. در همان سال،  وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، دارایی‌های شاخه‌های این سازمان را مسدودکرد. پ‌ک‌ک نیز یک سری تغییرات انجام داد و زمانی که اوجالان دستگیر شد،  آتش‌بس یک جانبه اعلام نمود که در سال ۲۰۰۳ آن را به پایان رساند.

 

اقدامات دولت ترکیه علیه پ ک ک

---

دولت ترکیه از سال ۲۰۰۵ میلادی تاکنون چندین‌بار سعی کرده تا با پ‌ک‌ک مخفیانه یا حتی علنی مذاکره کند، که در این میان، مشهورترین مذاکره انجام شده «مذاکره اسلو» بوده‌است.  در ژوئیه ۲۰۱۰ پیشنهاد پ‌ک‌ک مبنی برپذیرفتن آتش‌بس یا قرار داد صلح، در صورتی که دولت حقوق مدنی و فرهنگی کرد‌ها را افزایش دهد، صریحاً از سوی دولت رد شد.

در ۱۳۸۸ دولت ترکیه سیاست تعامل با پ‌ک‌ک را در پیش گرفت و پس از آن با اعلام آتش‌بس از سوی پ‌ک‌ک، افق برقراری صلح بین ترکیه و پ‌ک‌ک پس از سی سال مناقشه به نظر روشن می‌رسید. پیکار جویان که می‌خواستند سلاح‌های خود را به زمین بگذارند، در بازگشت به خانه‌هایشان همانند قهرمانان ملی مورد استقبال کرد‌ها قرار گرفتند که این موضوع احساسات ملی‌گرایانه ترک‌ها را برانگیخت و به دستگیری بسیاری از اعضاء و هوادارن این حزب انجامید.

همکاری ایران با ترکیه علیه پ ک ک

---

کشته شدن ۱۲ سرباز ترکیه‌ای طی دو حمله در شمال عراق