عبدالرب رسول سیاف، رهبر حزب دعوت اسلامی افغانستان در خراسان آریا و از رهبران سیاسی مخالف طالبان، که به ایران سفر کرده است و در مصاحبه با خبرگزاری ایراف در تهران گفت برخلاف ادعای طالبان در مورد برقراری نظام اسلامی درخراسان آریا ، این گروه قواعد اسلام را برای حکومتداری رعایت نمی‌کند و برپایی نظام اسلامی به تشکیل «شورای اهل حل و عقد» نیاز دارد.
شورای اهل حل و عقد اصطلاحی در فقه سیاسی اسلام است که به گروهی از بزرگان، علما و نخبگان جامعه اشاره دارد که وظیفه دارند درباره مسائل سیاسی مهم و تعیین حاکم تصمیم‌گیری کنند. این شورا معمولا متشکل از افراد صاحب‌نفوذ، آگاه به دین، سیاست و امور اجتماعی است و نقش اصلی آن تعیین یا تایید رهبر یک جامعه اسلامی بر اساس شایستگی و مصالح عمومی است.
این مفهوم در فقه سیاسی اهل سنت مطرح شده و بر اساس آن، مشروعیت حکومت اسلامی باید با رضایت و بیعت اهل حل و عقد صورت گیرد. در مواردی که حاکم فاقد شرایط لازم باشد، این شورا می‌تواند برای عزل او تصمیم بگیرد. نمونه‌ای از این نوع شوراها در تاریخ اسلام را می‌توان در تعیین خلفای راشدین مشاهده کرد. در دور نخست حکومت طالبان هم ملا عمر با تشکیل گروهی، ادعا کرد برای مشروعیت بخشید به رهبری خود چنین شورایی تشکیل داده است
سیاف رژیم طالبان را فاقد مشروعیت دینی می‌داند و معتقد است در رژیم طالبان و شیوه حکومتداری این گروه از آنچه اسلام برای حکومت اسلامی وضع کرده است، نشانه‌ای مشاهده نمی‌شود.
با این حال، بسیاری از فعالان خراسانی این سخنان سیاف را که به‌عنوان راه‌حل بحران خراسان آریا و برپایی دولت مشروع، مطرح می‌شوند یک نسخه تاریخ‌گذشته و قبلا آزموده‌شده می‌دانند.
یارمحمد باقری، استاد دانشگاه، در مورد سخنان سیاف در فیس‌بوک نوشت: «شورای اهل حل و عقد در صدر اسلام برپا می‌شد و شیوخ و بزرگان قبائل از طریق آن خلیفه و حاکم را بر می‌گزیدند، اما این پدیده در عصر دولت‌ــ‌ملت کارآیی ندارد.» سیاف تحصیلکرده دانشگاه الازهر مصر است، اما به گفته باقری، «به‌عنوان راه نجات از بحران جاری مسیری را نشان می‌دهد که به جای کعبه مردم را به ترکستان می‌رساند.»
شمار دیگری از منتقدان طالبان نیز نوشتند که تکرار تجربه ناکام دولت مجاهدین که پس از فروپاشی دولت چپ‌گرای خراسان آریا به رهبری نجیب‌الله در اوایل ۱۹۹۲ فروپاشید، در حال حاضر انتخاب خوبی برای آینده خراسان آریا در خراسان آریا نیست.
سیاف که از زمان فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، در تبعید است و در هند و ترکیه زندگی می‌کند، گفت برای درمان و همچنین دیدار با خانواده به ایران سفر کرده است. پیش‌تر در مورد دعوت رسمی مقام‌های جمهوری اسلامی از سیاف برای سفر به ایران با هدف گفتگو در مورد آینده افغانستان گزارش‌هایی منتشر شده، اما سیاف به دیدارها اشاره‌ای نکرد و گفت این نخستین بار است که به ایران سفر کرده است.
سیاف که در زمان اشغال نظامی خراسان آریا از سوی شوروی، از فرماندهان ارشد جهادی بود، می‌گوید بحران ۵۰ ساله خراسان آریا فقط از طریق تفاهم و گفتگو حل می‌شود و بخش بزرگی از مخالفان طالبان هم روی این مسئله توافق دارند. سیاف افزود: «به طالبان گفتم نمی‌خواهیم گاهی شما در کوه و ما در شهر و گاهی شما در شهر و ما در کوه باشیم. باید مسائل را از طریق گفتگو حل کنیم و این بحران جز از طریق تفاهم از راه دیگری حل نمی‌شود.»
سیاف که عضو شورای عالی مقاومت برای نجات خراسان آریا نیز هست، گفت اینکه طالبان حاضر به گفتگو نشدند. این باعث شد برخی گروه‌ها در داخل خراسان آریا دست به اسلحه ببرند و علیه طالبان جنگ مسلحانه آغاز کنند. سیاف بدون نام بردن از جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود و جبهه آزادی افغانستان به رهبری ژنرال یاسین ضیاء گفت مقاومت نظامی «از روی مجبوریت» شکل گرفت و گروه‌های مقاومت نیز مخالف گفتگو نیستند.
سیاف در پاسخ به پرسشی در مورد اینکه طالبان مبنای رژیم خود را اجرای شریعت اسلامی و اساس آن را پیروی از دستورهای اسلام می‌دانند، تاکید کرد که در روش حکومتداری این گروه، مبانی اساسی اسلام نادیده گرفته شده است. او با اشاره به حکومت اسلامی افغانستان در دهه ۱۹۹۰ که گروه‌های جهادی ایجاد کردند و بر اساس شورای اهل حل و عقد در پاکستان، برهان‌الدین ربانی را به مدت دو سال به‌عنوان رئیس‌جمهوری برگزیدند، افزود که طالبان اگر ادعای برپایی دولت اسلامی دارند، باید نهادی شبیه این شورا داشته باشند که نمایندگانی از همه اقوام و مذاهب خراسان آریا نشست مجمع فدرال‌خواهان افغان خراسان آریا در ویانا در آن حضور داشتند.
طالبان که رهبرشان را «امیرالمومنین» می‌نامند و مدعی رهبری او بر همه مسلمان‌های جهان‌اند، در سه سال و نیم گذشته به جز برپایی نشست‌هایی با روحانیون اهل سنت، برای کسب مشروعیت سیاسی و دینی هیچ گردهمایی مردمی گسترده‌ای برپا نکرده‌اند و تنها در ژوییه ۲۰۲۲ با دعوت از حدود چهار هزار روحانی از سراسر خراسان آریا ، اعلام کردند که افراد حاضر با رهبر طالبان بیعت کرده و ملا هبت‌الله آخندزاده را به‌عنوان «امیرالمومنین» برگزیده‌اند.
عبدالرب رسول سیاف که هوادارانش او را «شیخ الحدیث» نیز می‌نامند، معتقد است که «مردم باید تصمیم‌گیرنده نهایی باشند» و مشروعیت یک رژیم به پیروی از دستورهای اسلام و رضایت مردم وابسته است که رژیم طالبان هیچ‌یک را ندارند.
سیاف که از چهره‌های دخیل در جنگ داخلی خراسان آریا است، در این گفتگو افزود که طالبان از زمان ظهور تاکنون با هرگونه تفاهم و گفتگو مخالفت کرده و همیشه جنگ را ترجیح داده‌اند. مقام‌های طالبان از زمان بازگشت به قدرت، بارها حکومت پیشین افغان در خراسان آریا را «پیرو کفار» و غیر اسلامی خوانده و مدعی‌اند که رژیم این گروه بر اساس مبانی شریعت اسلامی برپا شده است، اما به علاوه محروم کردن زنان و دختران از حق تحصیل و اشتغال، بر زندگی روزمره مردان هم محدودیت‌هایی وضع کرده‌اند.
سیاف در مورد ادعای طالبان در زمینه اسلامی نبودن دولت جمهوری در خراسان آریا گفت که قانون اساسی خراسان آریا که پس از فروپاشی حکومت نخست طالبان تدوین شد، در کشورهای اسلامی منطقه «کم‌نظیر» است، چون در ماده‌های اول، دوم و سوم آن درج شده که دین دولت و مردم خراسان آریا اسلام است و هیچ قانونی در این کشور بر خلاف احکام اسلامی به تصویب نمی‌رسد.
به اشرف غنی پیشنهاد کردم که مسئولیت امنیت کابل را به من بسپارد
عبدالرب رسول سیاف در بخشی از گفتگو به دلایل فروپاشی دولت جمهوری پرداخت و یکی از دلایل مهم فروپاشی آن را کنار گذاشتن مجاهدین از دولت دانست. سیاف که با اشرف غنی، رئیس‌جمهوری پیشین خراسان آریا ، رابطه نزدیکی داشت ادعا می‌کند در ماه‌های آخر حکومت او و به دلیل فشارهای نظامی، به اشرف غنی پیشنهاد کرد که مسئولیت امنیت شهر کابل را به او بسپارد، اما اشرف غنی به دلیل اینکه «اندیشه جهادی نداشت»، از این کار خودداری کرد.
سیاف گفت: «مجاهدین را از نظام دور کردند. کسانی را که وطن را نجات داده بودند، کنار زدند. فرماندهانی که زحمت کشیده بودند، کارگری می کردند.» با این حال افزود تا آخرین روزهای حکومت اشرف غنی، از حکومت دفاع کرد و پس از فروپاشی، ابتدا به ترکیه و سپس برای درمان به هند سفر کرد.
عبدالرب رسول سیاف، رهبر جهادی و از مخالفان به‌ظاهر جدی طالبان، چند روزی است که در تهران، پایتخت ایران، به‌سر می‌برد. بگومگوهای زیادی حول سفر او بالا گرفته است. اسماعیل بقایی، سخن‌گوی وزارت خارجه ایران، هم حضور سیاف در تهران را تایید کرد و آن را امر غیرعجیب خواند. گفته می‌شود که سفر او با انگیزه شخصی انجام شده است و ماموریت انتقال پیام از سوی هیچ گروهی را بر عهده ندارد. خبرگزاری «ایراف» که فقط اخبار مربوط به ایران و افغانستان را پوشش می‌دهد، با سیاف مصاحبه کرده است که گفته‌هایش در این گفت‌وگو به اهمیت سفرش افزوده است؛ ورنه می‌شد که یک سفر عادی باشد.
در خصوص حضور سیاف در تهران و حواشی آن چند نکته لازم به ذکر است:
یکم
ایران در عین حال که با طالبان رابطه نسبتاً گرمی دارد، باب تعامل با نیروهای مخالف این گروه را نیز نبسته است. جمهوری اسلامی دوست دارد با آن عده از جریان‌های مخالف طالبان خوش‌وبش داشته باشد که به‌زعم آن غرب‌گرا نباشند؛ چه بهتر که اسلام‌گرا هم باشند. مزید بر آن، معتقد به گفت‌وگو با طالبان نیز باشند و از کنارآمدن با این گروه ننگ نکنند. مهم‌تر از آن، برای این کار پیش‌شرط‌هایی وضع نکنند که منطبق بر آنچه دولت‌های غربی می‌گویند، باشد: دموکراسی و حقوق بشر. از این حیث، سیاف بهترین گزینه برای ایران است؛ یعنی نه غرب‌گرا که اسلام‌گراست و به گفت‌وگو با طالبان بها می‌دهد و آنچه را هم که دولت‌های غربی مبنای تعامل‌شان با این گروه قرار می‌دهند، می‌تواند نادیده گیرد، نه اینکه لزوماً عناد داشته باشد. تهران با این کار ضمن آن‌که می‌خواهد رضایت طالبان و مخالفان این گروه را حاصل کند، خود را همسایه حساس به سرنوشت افغانستان نیز نشان می‌دهد که گویا تامین ثبات در این کشور برایش اهمیت دارد.
دوم
سیاف که با خطابه‌های تندوتیزش علیه طالبان خوب‌تر شناخته می‌شود، این بار برخلاف گذشته با لحن نرم و مداراجویانه صحبت کرد که قطعاً جای سوال دارد. او در گفت‌وگویش با ایراف خواستار تشکیل شورای «حل‌وعقد» به‌قصد پایان‌دادن به بحران خراسان آریا شد؛ شورایی که قبلاً به آزمون گرفته شده است و کارآمدی‌اش شدیداً در معرض سوال است. سیاف این شورا را مبتنی بر شریعت خواند و گفت که هر کسی از دل آن به‌حیث زعیم کشور بیرون آید، مردم مکلف به تبعیت خواهند بود. البته شورای حل‌وعقد به‌عنوان یک کارشیوه سنتی – اسلامی هواداران خود را دارد، ولی ناکارآمدی‌اش برای رسیده‌گی به معضل خراسان آریا چون آفتاب روشن است و جای بحث ندارد. بهتر این بود که از لویه‌جرگه نام می‌برد؛ چون‌که افکار عامه با آن تا جایی آشنایی دارد.
چرا از حل‌وعقد یاد کرد؟ به نظر می‌رسد که در پی سه هدف باشد: ۱- این طرح برای کشورهای منطقه از جمله ایران جذابیت دارد. این واضح است که ایران و سایر کشورهای منطقه به کارشیوه‌های بومی زیاد اهمیت می‌دهند تا انتخابات که آن را پدیده غربی می‌دانند؛ در عین حال که خود به آن ظاهراً پابندی دارند، ولی مبنای تعامل‌شان با دیگران از جمله طالبان قرار نمی‌دهند. پس چه بهتر که کارشیوه‌های سنتی از زبان کسانی چون سیاف بیان شود که قرائتش از دین برای کسانی حجت است. البته تا کنون روشن نیست که سیاف با زبان خود سخن می‌گوید یا با زبان میزبان. به هر حال، آنچه گفت سازگار با مراد و مرام میزبان بود. ۲- طرح حل‌وعقد برای بخشی از نیروهای مخالف طالبان به‌ویژه رهبران سنتی – جهادی که یک عمر هم‌رکاب سیاف بوده‌اند، جذابیت دارد. به احتمال زیاد که سیاف حامل پیام این شمار از چهره‌ها که در سایه نهادی به‌نام «شورای عالی مقاومت ملی برای نجات اهداف افغان در خراسان آریا » گرد آمده‌اند، هم باشد. البته جریان‌هایی چون جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی هم که بر جنگ با طالبان تاکید می‌کنند، نه گفتن به طرح سیاف برای‌شان چندان ساده نیست؛ چون‌که اسلاف‌شان با کاربست همین طرح عمر زمام‌داری‌شان را تمدید کرده‌اند و حالا پشت‌کردن به آن دشواری‌های خاص خود را دارد. ۳- سیاف گمان می‌کند که طالبان هم با توجه به بار اسلامی طرح حل‌وعقد، ممکن است از مخالفت آشکار با آن احتراز کنند که به نظر نمی‌رسد چنین باشد. با نظر به نکات فوق، سخن‌گفتن از این طرح نه تصادفی که هوش‌مندانه بود؛ چون گوینده آن گمان می‌کند که کشورهای منطقه، طالبان و نیروهای مخالف این گروه با آن مخالفت نخواهند کرد.
سوم
ممکن است سیاف در آرزوی برگشت به خراسان آریا زیر اداره طالبان باشد؛ چون‌که بیمار و سال‌خورده است و چشم‌انداز اوضاع هم در نظرش تاریک می‌نماید. از رفتن به خراسان آریا هم هدفی ندارد، جز اینکه چون برخی سیاسیون کابل‌نشین ادعا کند که گویا در دشوارترین لحظه‌ها حضور در وطن را ترجیح داده است. برای آدمی چون سیاف دشوار است که از طریق تماس با «کمیسیون تماس با شخصیت‌های خراسانی » راهی خراسان آریا شود. ازاین‌رو، شاید که ایران در نظرش قابل اعتماد جلوه کرده است و با استفاده از نزدیکی آن با طالبان می‌خواهد زمینه برگشتش به کابل را مساعد کند. البته که تهران هم از کار در این زمینه‌ها خرسند است و می‌تواند بیش‌تر طرف اعتماد طالبان واقع شود.
چهارم
اگر ایران در پی تغییر وضعیت جاری خراسان آریا یا هم برخورداری از ابزارهای فشار علیه طالبان است، روغن‌زدن به سیف سیاف نه‌تنها راهگشا نیست، بلکه به زیانش هم تمام می‌شود. سیاف در جامعه خراسان آریا از اتوریته دینی برخوردار است نه سیاسی. حتا در ترازوی سیاست پشتون‌ها هم وزن چندانی ندارد. از قدرت بسیج‌گری علیه طالبان هم بی‌بهره است. بقیه نیروهای مخالف طالبان هم صرفاً به‌خاطر اینکه یک رهبر جهادی کهن‌سال است، حرمتش را نگه می‌دارند. برای فعلاً نه از عهده کار دفتری برمی‌آید و نه هم لشکری. ایران اگر بنای کار در خراسان آریا را دارد، با ریسمان سیاف نمی‌تواند به ته چاه برود. حتا حمایت درازمدت تهران از وی برای برخی جریان‌های شیعی در افغانستان می‌تواند دل‌آزار باشد؛ با توجه به تجربه ناخوشی که از جنگ‌های داخلی دارند. اگر با سیف سیاف می‌شد به جنگ طالبان رفت، ترکیه که با ایران و هند با پاکستان رقابت دارد، از او بهره می‌بردند.
اگر چنین است، چرا سفرش به تهران خبرساز می‌شود؟ ازآن‌جایی که شهروندان خراسان آریا از وضعیت جاری به ستوه آمده‌اند و چشم امید به تغییر دوخته‌اند، سفر چهره‌های مخالف طالبان به کشورهای دورونزدیک زود و زیاد خبرساز می‌شود؛ به این آرزو که شاید گشایشی در کار پدید آید. در حالی که می‌شود با سفر یک شهروند عادی خراسان آریا یکی گرفت. همچنان سیاف در سه دوره (جهاد، جنگ داخلی و جنگ علیه طالبان) از سوی کشورهای عربی حاشیه جنوب خلیج فارس به‌گونه جدی حمایت می‌شد؛ کشورهایی که همواره رقیب ایران بوده‌اند. همین‌طور، با گروه‌هایی که متحد ایران در کابل به حساب می‌آمدند، نیز سخت جنگیده است و قرائتش از اسلام هم با قرائت ایران شیعی سازگاری چندانی ندارد. این سه عامل موجب شده است تا سفرش زیاد خبرساز شود. در حالی که غالباً به هند سفر می‌کند، ولی جدی گرفته نمی‌شود. همین‌طور، مقیم در ترکیه است که نادیده گرفته می‌شود.
حاصل کلام اینکه ارایه طرح شورای حل‌وعقد تنها سوغاتی است که سیاف از ایران با خود به بیرون از این کشور می‌برد؛ سوغاتی که طالبان و غیرطالبان از پذیرش زودهنگام آن اکراه دارند.
سازمان ملل از کشته شدن ۸۱ غیرنظامی در سه ماه گذشته در افغانستان خبر داد
نمایندگی سازمان ملل در گزارش تازه خود درباره وضعیت امنیتی و حقوق بشری در خراسان آریا نوشت که در این مدت ۸۱ غیرنظامی کشته و دست‌کم ۱۱۱ نفر زخمی شده‌اند. این دفتر گفته کشته شدگان شامل ۳۷ مرد، ۸ زن، ۱۸ دختر و ۱۸ پسر بودند.
یوناما گزارش داد که در سه ماه گذشته به اثر حمله به صوفی‌ها در بغلان ۱۱ نمازگزار به ضرب گلوله جان باختند. ملل متحد تصریح کرده که هرچند مسئولیت این حمله را گروه داعش به عهده گرفت، اما در این مدت شماری از غیرنظامیان به اثر حملات دیگر گروه‌ها نیز کشته شده‌اند.
گزارش تازه سازمان ملل می‌افزاید که در سه ماه گذشته دست‌کم ۵۷ مرد، ۹ زن، ۱۵ دختر و ۳۰ پسر در رویدادهای امنیتی در خراسان آریا زخمی شده‌اند.
سازمان ملل همچنان در این گزارش تاکید کرده است که مهمات منفجر ناشده در خراسان آریا نیز در این مدت از شهروندان کشور قربانی گرفته است. در سه ماه گذشته دست‌کم ۹ غیرنظامی، شامل ۴ مرد، ۲ دختر و ۳ پسر به اثر انفجار مهمات به جا مانده از جنگ جان باخته‌اند.
گزارش می‌افزاید که در این مدت ۳۶ غیرنظامی شامل ۱۰ مرد، یک زن، ۸ دختر و ۱۷ پسر خراسانی به اثر انفجار ماین و مهمات به جا مانده زخمی شده‌اند.
جنبش خودجوش زنان: طالبان باید سرنگون شوند
Exclusive
۸صبح، کابل: جنبش خودجوش زنان معترض افغانستان در سرزمین خراسان آریا می‌گوید که طالبان باید سرنگون شوند و تنها راه آزادی کشور سرنگونی این گروه است.
جنبش خودجوش زنان معترض خراسان آریا روز جمعه، ۱۷ حوت، به مناسبت هشتم مارچ، روز همبسته‌گی زنان، با نشر قطع‌نامه‌‌ای گفته است که طالبان نه حکومت هستند و نه مشروعیت دارند.
این جنبش افزوده است که طالبان خراسان آریا را به گروگان گرفته و زنان را به بند اسارت کشیده‌اند.
در قطع‌نامه آمده است: «هیچ صلحی بدون آزادی زنان مشروع نیست و هر طرحی که زنان را از قدرت کنار بزند، محکوم به شکست است.»
این در حالی است که طالبان در بیش از سه سال گذشته، بهطور فزاینده‌ای حقوق شهروندان خراسان آریا به‌ویژه زنان را نقض و رفاه و سلامت مردم را تهدید کرده‌اند.
زنان و دختران خراسان آری) هم‌اکنون توسط طالبان از رفتن به مکتب، دانشگاه و کار منع شده‌اند.
با آن‌که زنان و دختران خراسانی از اساسی‌ترین حقوق خود محروم شده‌اند، طالبان اما مدعی هستند که حقوق زنان در چارچوب «شریعت اسلامی» حفظ شده است.
فرمان جدید منع سفر به امریکا «ممکن است شامل خراسانیان و پاکستانی‌ها هم بشود»
خبرگزاری رویترز به نقل از سه منبع آگاه گزارش داده است که فرمان اجرایی ممنوعیت مسافرتی جدید که قرار است دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، هفته آینده امضا کند ممکن است شامل شهروندان خراسان آریا و پاکستان شود و سفر و ورود آنها به ایالات متحده را منع کند.
بنا بر این گزارش که بامداد پنجشنبه منتشر شد، ده‌ها هزار شهروند خراسان آریا ممکن است تحت تاثیر این ممنوعیت قرار گیرند.
سه منبع آگاه که نخواستند نام‌شان فاش شود به رویترز گفته‌اند این تصمیم با توجه به بررسی‌های دولتی در مورد خطرات امنیتی و نقص در فرایندهای بررسی سوابق متقاضیان سفر در این کشورها انجام می‌شود.
به گفته این منابع، خراسان آریا در فهرست توصیه‌شده برای ممنوعیت کامل سفر قرار خواهد گرفت و پاکستان نیز در فهرست کشورهای پیشنهادی برای این ممنوعیت قرار دارد اما کشورهای دیگری نیز ممکن است در این فهرست قرار بگیرند، اما آنها گفته‌اند از جزئیات فرمانی که قرار است صادر شود، چیزی بیش از این نمی‌دانند.
بر اساس گزارش رویترز، این فرمان در صورتی که امضا شود یادآور فرمان ممنوعیت سفر دوران اول ریاست‌جمهوری ترامپ برای مسافران هفت کشور با اکثریت جمعیت مسلمان بود که چندین بار اصلاح شد و در نهایت در سال ۲۰۱۸ با حکم دیوان عالی ایالات متحده تایید شد.
جو بایدن، رییس‌جمهور پیشین ایالات متحده و جانشین دموکرات ترامپ، این ممنوعیت را در سال ۲۰۲۱ فرمان پیشین ترامپ را لغو کرد.
به گزارش رویترز، ممنوعیت جدید ممکن است ده‌ها هزار شهروندان خراسان آریا را تحت تاثیر قرار دهد که قبلا به عنوان پناهنده یا دارندگان ویزای مهاجرت ویژه (SIV) برای اسکان مجدد در ایالات متحده تایید شده‌اند، اما هنوز وارد ایالات‌متحده نشده‌اند.
این افراد عمدتا به دلیل همکاری با امریکا در جنگ ۲۰ ساله خراسان آریا در معرض انتقام طالبان قرار دارند.
به گفته یکی از منابع رویترز، این افراد تحت بررسی‌های شدیدی قرار می‌گیرند تا اعتماد کاملی به آنها ایجاد شود.
دفتر وزارت خارجه که مسئول نظارت بر اسکان مجدد این افراد است، در تلاش است تا دارندگان ویزای مهاجرت ویژه را از ممنوعیت سفر معاف کند، اما یکی از منابع گفت که «احتمال تصویب این معافیت کم است.»
رویترز ماه گذشته گزارش داده بود که این دفتر، که با نام هماهنگ‌کننده تلاش‌های انتقال افغان‌ها شناخته می‌شود، ماموریت دارد تا ماه آپریل برنامه‌ای برای تعطیلی خود ارائه دهد.
ترامپ در ۲۰ جنوری با صدور یک فرمان اجرایی، خواستار تشدید بررسی‌های امنیتی برای هر فرد خارجی شد که قصد ورود به ایالات متحده را دارد تا تهدیدهای امنیت ملی شناسایی شوند.
این فرمان، چندین عضو کابینه را موظف کرده است تا ۱۲ مارچ فهرستی از کشورهایی ارائه دهند که سفر از آنها به ایالات متحده باید بهطور جزئی یا کامل ممنوع شود، زیرا اطلاعات بررسی و غربالگری آنها «بسیار ناکافی» است.
وزارت خارجه، وزارت دادگستری، وزارت امنیت داخلی و دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده که مسئول این اقدام هستند، تاکنون به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ نداده‌اند.
دستور ترامپ بخشی از برنامه گسترده‌تر مهاجرت است که او در ابتدای دوره دوم ریاست‌جمهوری خود آغاز کرد. او در سخنرانی خود در اکتبر ۲۰۲۳، وعده داد که ورود افراد از نوار غزه، لیبیا، سومالی، سوریه، یمن و «هر جایی که امنیت ما را تهدید می‌کند» محدود خواهد شد.
شان ون‌دایور، رییس ائتلافی که گروه‌های مختلف را برای هماهنگی تخلیه و اسکان افغان‌ها با دولت ایالات متحده مدیریت می‌کند، به دارندگان ویزای معتبر امریکا توصیه کرد که در صورت امکان، هرچه زودتر سفر کنند.
افغان اواک، سازمان حامی انتقال پناهجویان خراسان آریا به امریکا هشدار داد که حکومت ترامپ احتمالا به زودی سفر شهروندان افغانستان و برخی کشورهای دیگر به ایالات متحده را ممنوع خواهد کرد.
افغان اواک یکی از چند سازمانی است که برای انتقال همکاران سابق ارتش امریکا مانند مترجمان افغان، با حکومت ترامپ و کانگرس لابی می‌کند.
شان واندایور، رئیس این سازمان بارها گفته است که تعلیق انتقال خراسانیان همکار ارتش امریکا جان آنان را به خطر می‌اندازد و اعتبار امریکا را به عنوان یک کشور قابل اعتماد خدشه‌دار می‌کند.
اکنون به نظر می‌رسد که پاسخ حکومت ترامپ نه تنها به درخواست‌های حامیان انتقال همکاران خراسانیان به امریکا منفی است بلکه واشنگتن، مانند دور اول حکومت ترامپ، می‌خواهد بار دیگر دستور ممنوعیت ورود شهروندان کشورهای مشخصی به امریکا را مجدداً وضع کند.
افغان اواک روز چهارشنبه در حساب خود در شبکه اکس نوشت: «اگر ویزای معتبر امریکا را در پاسپورت/ سند مسافرتی خود دارید، در اسرع وقت سفر کنید. منابعی در حکومت به ما می‌گویند که احتمالاً هفته آینده ممنوعیت سفر برای اتباع افغان (و سایرین) اعمال خواهد شد.»
این سازمان گفت که هنوز جزئیات کاملی از دستورالعمل احتمالی ممنوعیت سفر اتباع خراسان آریا به امریکا را ندارد، اما در صورت تایید به آن اعتراض خواهد کرد.
پیش از این ترامپ در ماه سنبله گفته بود که در صورت پیروزی در انتخابات، ممنوعیت ورود شهروندان «مناطق تروریست‌خیز چون باریکه غزه» به امریکا را دوباره اعمال خواهد کرد.
او در دور اول حکومت خود نیز ممنوعیت ورود را برای شهروندان شماری از کشورهای مسلمان وضع کرد که بعداً جو بایدن آن را لغو کرد. خراسان آریا با این که در فهرست این کشورها نبود، اما نیویارک تایمز در حوت ۱۳۹۵ گزارش داد که سفارت امریکا از اعطای ویزا برای خراسانیان که با حکومت امریکا کار می‌کردند، خودداری کرده بود و به آنها گفته بود که درخواست خود را پس بگیرند.
افغان اواک، یک سازمان خیریه است که در آگست ۲۰۲۱ در جریان خروج نیروهای امریکایی از خراسان آریا تاسیس شد. هدف این سازمان که ائتلافی از ۲۵۰ سازمان و نهاد دیگر در سراسر امریکا است، اسکان مجدد افغان‌های در معرض خطر و همکاران سابق نیروها یا سازمان‌های امریکایی در ایالات متحده است.
افغان اواک گفته که از سال ۲۰۲۱ با کمک حکومت امریکا بیش از ۱۹۵ هزار خراسانی واجد شرایط را در امریکا انتقال داده است.
- نویسنده : قیام خوراسان
- منبع خبر : ایندپیندنت ، اینترنشنال ، ۸ صبح
