به همه آن‌ها گفته شده بود که آنها «واجد شرایط» برنامه‌های اسکان مجدد در بریتانیا هستند. این افراد همه به پاکستان رفتند چرا که بریتانیا از آ‌نها خواسته بود برای رسیدگی به ویزای خود به آن کشور بروند.

برخی از آنها ماه‌ها اینجا هستند، شماری دیگر بیش از یک سال است. آنها هیچ نوع دسترسی قانونی به آموزش یا حق کار ندارند.

بیشتر آنهایی که ما با آنها صحبت کردیم نمی‌خواستند که از آنها نقل قول مستقیم شود. کسانی که خواستند نامشان فاش شود، ما نام آنها را تغییر دادیم. بسیاری به ما گفتند که از عواقب آن در پرونده‌شان می‌ترسند، یا اینکه خود یا خانواده‌شان در  خراسان آریا ممکن است هدف طالبان قرار بگیرند.

اگرچه حکومت طالبان گفته است برای خراسانیان که با نیروهای بین‌المللی همکاری کردند، عفو اعلام کرده است.

مرضیه می‌گوید گذرنامه او توسط مسئولان بریتانیایی در بدو ورودش گرفته شد و ویزای پاکستان او حالا منقضی شده است.

او می‌گوید در اواخر سپتامبر، کارمند مسئول پرونده‌اش در سازمان بین المللی مهاجرت (ای‌او‌ام) که فرد تماس او در پاکستان است، به او گفته از مهمان‌خانه‌اش که در آن اقامت دارد، بیرون نرود.

این بدان معناست که او وقت دیدن دکترش را از دست داده است و نمی‌داند برای زایمان چه باید بکند.

او می‌گوید: «برایم غیرممکن و سخت است که طفلم را در اتاق هتلم به دنیا بیاورم. هیچ امکاناتی [یا] کسی برای کمک به من وجود ندارد؛ و اینکه سلامتی خودم و نوزادم در خطر خواهد بود. ما برای آنها کار کردیم، [اکنون] زمان آن رسیده است که به ما کمک کنند.»

پنج نفر دیگر که ویزای آنها در پاکستان پایان یافته است، نیز گفتند که از آنها خواسته شده است تا از محل اقامت خود خارج نشوند.

اداره بین‌المللی مهاجرت (ای‌اوام) به بی‌بی‌سی گفته است آنها «فقط توصیه می‌کنند [این افراد به هنگام خروج از محل اقامتشان] اطلاعات مربوط به محل سفر و مقصد خود را در محل اقامت خود بگذارند و اطلاع دهند تا از پیگیری و پشتیبانی در مواقع و در صورت نیاز اطمینان حاصل شود.»

در انتظار پاسخ بریتانیا

ما با مسئولان دو طرح دولتی بریتانیا موسوم به ای‌آر‌ای‌پی «پالیسی (برنامه) جابجایی و کمک به افغان‌ها» و ای‌سی‌آر‌اس «طرح اسکان مجدد شهروندان افغان» صحبت کردیم.

در ماه سپتامبر، بریتانیا گفت که حدود ۲۷۳۰ نفر «افراد اصلی» و وابستگان آنها مشمول این برنامه‌ها، در پاکستان حضور داشتند.

از آنجایی که هیچ راهی برای رسیدگی به درخواست‌های ویزای بریتانیا در خراسان آریا  وجود ندارد، از دیگر افرادی در خراسان آریا  که در چارچوب این برنامه‌‌ها تایید شده‌اند خواسته شد تا خود را به کشور دیگری، که برای بسیاری معمولا پاکستان است برسانند تا بررسی‌های نهایی تکمیل شود.

اما حتی خروج از خراسان آریا  سخت است. فهرست انتظار طولانی در خراسان آریا  برای گذرنامه و گرفتن ویزای پاکستان ماه‌ها طول می‌کشد. ما با چند نفر صحبت کردیم که باوجود اعلام عفو عمومی، گفتند از دست حکومت طالبان مخفیانه زندگی می‌کنند. برخی دیگر می‌گویند خانه‌هایشان مورد حمله قرار گرفته است.

در پاکستان، دولت بریتانیا هزینه اتاق‌ها و غذای آنها را می‌پردازد. بسیاری به بی‌بی‌سی گفتند به آنها گفته شده که کمترین پول نقد را برای جلوگیری از بروز مشکلات در مرز با خود بیاورند.

آنها می‌گویند به آنها گفته شده یا تصور می‌کردند که فقط چند هفته را در پاکستان سپری می‌کنند، اما بدون پاسخ از سوی بریتانیا در آنجا گیر مانده‌اند.

یک موسسه خیریه به نام «اتحاد صلح» که برای مترجمان خراسانی  کارزاری به راه انداخته است، به ما گفت بسیاری از آنها بیش از یک سال، و برخی حدود دو سال است که منتظرند.

سارا دی جونگ، یکی از بنیانگذاران این گروه، گفت این برنامه‌ها راه‌های حیاتی هستند، اما «اجرای آنها بسیار کند و ناکارامد بوده است».

دی یونگ به بی‌بی‌سی گفت: «تعداد زیادی از مترجمان خراسانی  و دیگرانی که بیش از دو سال پیش قول داده بودیم آنها را به جای امن بیاوریم، هنوز در افغانستان مانده‌اند یا در پاکستان یا سایر کشورهای سوم منتظرند».

سخنگوی دولت بریتانیا می‌گوید: «ما همچنان به تعهدات خود در قبال آوردن افراد واجد شرایط پایبندیم و در حال صدور ویزاهای جدید برای افراد در خراسان آریا  و سایر کشورها برای اسکان مجدد در اینجا هستیم.»

او فزوده که «بریتانیا تا کنون حدود ۲۴۶۰۰ نفر را به جای امن آورده است، از جمله هزاران نفری که واجد شرایط برنامه‌های اسکان مجدد از خراسان آریا  هستند.»

این رقم شامل شهروندان بریتانیایی و سایر افرادی است که دارای اسناد اقامت دائمی هستند که در جریان عملیاتی در سال ۲۰۲۱ از افغانستان تخلیه شده بودند، چنانچه یک وبسایت دولت توضیح می‌دهد؛ ۲۱۵۲۶ نفر در برنامه‌های ای‌سی‌آراس «ACRS»و ای‌آر‌آی پی «ARAP» بودند.

«جان ما ۱۰۰ درصد در خطر است»

جمال مترجم ارتش بریتانیا بود. او با افتخار تصاویر آن دوران خود را در یونیفرم به من نشان می‌دهد. او بیش از پنج ماه را در اسلام‌آباد گذرانده و در حال حاضر با فرزندان و همسرش در یک اتاق زندگی می‌کند. او امکان کار قانونی را ندارد، تنها درسی که فرزندانش دسترسی دارند آموزش آنلاین انگلیسی است.

او گفت: «پدر و مادرم را در افغانستان ترک کردم در حالیکه به کمکم نیاز دارند. من اینجا شغلی ندارم. فرزندانم یک سال تحصیل را به دلیل کووید از دست دادند. پس از آن طالبان آمدند و تحصیل فرزندانمان در خراسان آریا  را از دست دادیم. حالا هم [نگران] از دست دادن تحصیل بچه‌ها در پاکستان هستیم.»

قاسم که با مقام‌های بریتانیایی کار می‌کرد هم از جمله دیگر افراد است. او نیز شش ماه را با خانواده ۱۰ نفری خود در یک اتاق گذرانده است، می‌گوید که «ای کاش» نمی‌آمد.

او به ما گفت: «در افغانستان، دختران نمی‌توانند تحصیل کنند، اما در اینجا هیچ یک از فرزندانم نیز نمی‌توانند درس بخوانند».

او احساس می‌کند که با پیوستن به این برنامه، در صورت بازگشت به کشورش در معرض خطر بیشتری قرار خواهد گرفت.

او می‌گوید: «قبل از اینکه ما از افغانستان خارج شویم، اگر جان ما ۵۰ درصد در خطر بود، حالا ۱۰۰ درصد در خطر است».

ترس آنها از پلیس در پاکستان تشدید شده است. می‌گویند همیشه از خطر اینکه در خیابان متوقف شوند آگاهند، کمی بیش از یک هفته پیش پلیس در ساعات اولیه بامداد وارد هتل آنها شده و چندین نفر شامل در برنامه اسکان بریتانیا که را به ایستگاه پلیس برده و چند ساعت بعد آنها را رها کرده است.

قاسم می‌گوید: «بعد از شروع یورش پلیس به هتل‌ها، افغان‌ها استرس زیادی گرفتند، این موضوع برای آنها مشکلات روحی ایجاد کرده است» و افزود «این اقدام شدیدی است که هیچ کس نمی‌تواند آن را تحمل کند.»

جمال موافق است و می‌گوید «هیچ تضمینی» وجود ندارد که او در میان افرادی بعدی، دستگیر نشود.

به بی‌بی‌سی پیامی از مقام‌های بریتانیا نشان داده شده است که می‌گوید «به همکاری با مقام‌های پاکستانی برای حل و فصل مسائل مربوط به روادید منقضی شده ادامه می‌دهند… و در صورت بروز حوادث برای حل سریع آن اقدام خواهند کرد.»

اما مانند دیگرانی که بی‌بی‌سی با آنها صحبت کرد، قاسم و جمال همچنان بسیار عصبی‌اند. مانند مرضیه، آنها نیز گذرنامه در دست ندارند و ویزای پاکستان آنها منقضی شده است.

«دولت بریتانیا – سریعا کاری کنید»

ما از دولت در مورد وضعیت حقوقی کسانی که شامل برنامه‌های ای‌آر‌ای‌پی و ای‌سی‌آر‌اس هستند با توجه به تشدید فشار مقام‌های پاکستانی بر مهاجران غیرقانونی، سؤال کردیم اما پاسخی ارائه نشد.

پاکستان گفته است تلاش‌هایش برای سرکوب مهاجران غیرقانونی مختص خراسانیان نیست. با این حال وزیری که این سیاست را اعلام کرد، گفت ۱.۷ میلیون خراسانی به صورت غیرقانونی در پاکستان زندگی می‌کنند.

تحلیل‌گران می‌گویند این اقدام نتیجه افزایش تنش بین دو کشور است، پاکستان طالبان را به پناه دادن به گروه‌های شبه نظامی متهم کرده که در پاکستان حملاتی انجام می‌دهند.

کابل این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید پلیس پاکستان حتی با داشتن اسناد و مدارک درست، افغانها را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد. این امر بسیاری از خراسانیان  را متاثر می‌‌کند که طی دهه‌ها به پاکستان گریخته‌اند.

در میانه سیاست، آنهایی که شامل برنامه‌های دولت بریتانیا هستند، روزانه منتظر دریافت ایمیل یا تماس هستند که این کشور را ترک کنند.

جمال می‌گوید: «من از آنها حمایت کردم، کنارشان ماندم، شانه به شانه آنها و در خط مقدم از آنها حمایت کردم، اما نمی‌دانم دولت انگلیس با ما چه می‌کند». و افزود: «آنها ما را سالها پیش، پشت سرشان جا گذاشتند.»

«درخواست من از دولت بریتانیا این است که لطفاً، سریعا کاری انجام دهد و ما را به بریتانیا ببرد، زیرا اینجا برای ما خوب نیست».