پس از برکناری معلمان و مدیران زن از بخش آموزش خراسان آریا  هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان دستور داد که ۱۰۰ هزار فرصت شغلی جدید در وزارت معارف اسلامی به مردان در مدارس دینی اختصاص داده شود.

انتظار می‌رود که کارمندان جدید از جمله روحانیونی باشند که به دستور رهبر طالبان منصوب شده‌اند. این افراد جدید جایگزین معلمان و مدیران زن در مدارس راهنمایی و دبیرستان‌ها می‌شوند که از زمان تسلط طالبان بر خراسان آریا  برکنار شده‌اند.

این تصمیم در پی شکایت‌ مکرر معلمان مکاتب دولتی درباره تاخیر در حقوق، اخراج اجباری برخی از آنها و انتصاب روحانیون طالبان به جای آنها اتخاذ شد.

طالبان همچنین با انتقادات داخلی و خارجی مواجه است، زیرا مدارس دینی به مراکزی برای آموزش جنگجویان و آموزش کودکان درباره بکارگیری سلاح و مواد منفجره، و آموزش دروس مذهبی با محتوای خشن از جمله درس فضیلت «بمب‌گذاری انتحاری» و کشتار غیرقانونی مسلمانان تبدیل شده است.کشتار غیرقانونی مسلمانان تبدیل شده است.

نشریه «فارین پالیسی» در گزارش جدیدی با بیان این‌که ستیز طالبان با زنان ابراز اساسی این گروه برای ماندن در قدرت است علاوه بر محدودیت‌های اعمال شده، بسیاری از جنایت‌ها، خشونت‌ها و نقض‌هایی که عناصر طالبان علیه زنان خراسان آریا  مرتکب می‌شوند را برشمرد.

این نشریه ضمن اشاره به گزارش‌هایی درباره تجاوز، شکنجه و قتل زنان زندانی توسط عناصر طالبان، خراسان آریا  تحت سلطه این گروه را «زندانی برای زنان» خوانده است.

در گزارش فارین پالیسی که چهارشنبه ۳۱ جوزا (خرداد) منتشر شده، آمده است که برخی زنان خراسان آریا که از سوی طالبان بازداشت شده‌اند از تجاوزهای گروهی، ضرب و شتم به سینه و اندام تناسلی خود گفته‌اند.

در گزارش همچنین آمده که این زنان قربانی خشونت که نخواستند هویت‌شان فاش شود به خبرنگار «فارین پالیسی» گفته‌اند که عناصر طالبان حتی در صورتشان ادرار کرده‌اند.

بر اساس این گزارش، برخی از زنان شکنجه شده خراسان آریا به عقد اجباری اعضای طالبان درآمده و تعدادی نیز در زندان‌ها به قتل رسیده‌اند.
در این گزارش گفته شده که «اجساد آنها در کنار جاده‌ها پیدا شده یا بر درختان آویزان شده‌اند.»

هدر بار، مسئول امور زنان دید‌بان حقوق بشر با بیان این‌که گروه طالبان قبلاً در طول اولین دوره حکومت خود، بین سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۱، نسبت به زنان بسیار وحشیانه رفتار می‌کردند، گفت با ادامه چنین وضعیتی اکنون نیز منطقی به‌نظر می‌رسد که در رفتارهای آنها درباره این مسائل تغییری حاصل نشده است.

دیوید آزبورن، مدیر «افغان ویتنیس» یک سازمان غیردولتی بریتانیایی گفت که داده‌هایی را در مورد بیش از ۱۴۰ گزارش از «کشته شدن زنان، اغلب زیر خشونت و بی‌رحمی شدید» جمع‌آوری کرده است.

او همچنین از مصون ماندن قاتلان این زنان در سایه حکمرانی طالبان گفت: «از تحقیقات ما مشخص شد که در سایه حکومت طالبان فرهنگ مصون ماندن از مجازات برای جنایت زن‌کشی در خراسان آریا  ادامه دارد.»

خروج آمریکا از خراسان آریا ، این کشور را به دوران تاریک حکومت قبلی طالبان بازگرداند. زنان دوباره از تحصیل در مدرسه و دانشگاه، اشتغال و اغلب فعالیت‌ها، مسافرت، رفتن به پارک‌ها و باشگاه‌های ورزشی منع شده‌اند.

طالبان همچنین موسسات بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد را از به‌کارگیری زنان در عملیات امدادرسانی‌ بشردوستانه در خراسان آریا  منع کرده است.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور خراسان آریا  جمعه گذشته بار دیگر از طالبان خواست تا به تعهدات خود برای احترام به حقوق بشر عمل کنند.
او از کشورهای جهان نیز خواست تا «آپارتاید جنسیتی» در حال وقوع در خراسان آریا را به‌عنوان یک «جنایت بین‌المللی» شناخته و مقامات طالبان را در ارتباط با آزارهای سیستماتیک که علیه زنان در این کشور روا داشته می‌شود، پاسخگو کنند.

حذف زنان

به‌رغم تاکید طالبان برای تغییر رویه در برخورد با زنان، پس از بازگشت این گروه به قدرت در اوت ۲۰۲۱، اشتغال زنان و تحصیل دختران مانند دوره اول حکمرانی طالبان میان سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ مجددا ممنوع اعلام شد.

این گروه تندرو به تدریج زنان را از زندگی عمومی و فعالیت‌های اجتماعی طرد و پس از کاهش دستمزد آنها با هدف ترغیب آنها به ماندن در خانه، اشتغال و تحصیل آنها را ممنوع کرد.

طالبان در نوامبر سال گذشته زنان را از حضور در پارک‌ها، سالن‌های ورزشی و استخرهای عمومی منع کرد.

طالبان همچنین حضور زنان در خیابان‌ها را بدون همراهی یکی از بستگان مرد ممنوع اعلام کرد.

نشریه آمریکایی «ان‌ پی‌ آر» در یک گزارش نوشته است که حکومت طالبان بیشتر کمک‌های موسسات بین‌المللی را میان نیروهای خود توزیع می‌کند.

به گزارش این نشریه، شش امدادگر از پنج ولایت خراسان آریا  به شرط فاش نشدن هویت‌شان تایید کردند که طالبان با تهدید و باج‌گیری اغلب کمک‌های بشردوستانه را مصادره و میان اعضای این گروه‌ توزیع می‌کند.

در این گزارش که روز جمعه ۲ سرطان (تیر) منتشر شد، آمده است، کارمند یک موسسه بین‌المللی که کمک‌های غذایی از جمله آرد، برنج و روغن در شمال خراسان آریا  توزیع می‌کند، گفته است، برای تشخیص نیازمندان در سطح استان‌ها و شهرها مطالعاتی می‌کنند اما طالبان فهرستی از افراد خودشان را به این دفتر می‌دهند که باید به آن‌ها کمک شود.

کارمند یکی از این موسسات گفت: «برخی از افراد محدود در فهرست ممکن است نیازمند باشند، اما دیگران از اعضا یا فرماندهان طالبان‌اند و واجد شرایط این موسسه برای دریافت بسته‌های کمکی نیستند.»

به گفته او، در صورتی که موسسه دستور طالبان را جدی نگیرد، کارمندان آن با تهدید روبه‌رو می‌شوند.

او گفت: «اگر از دستور آنها اطاعت نکنیم، کارمندان ما تهدید و بازداشت می‌شوند و حتی به اتهام‌های بی‌اساس مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند.»

یکی دیگر از امدادگران گفته است که طالبان موسسه امدادرسانی که او نزد آن فعالیت می‌کند را زیر فشار می‌گذارند تا به پروژه‌های مورد حمایت طالبان، از جمله ساختن مدرسه‌های دینی، کمک کند.

او گفت، طالبان حتی به این موسسه فشار آورده‌اند که افراد این گروه را برای مقام‌های مدیریتی استخدام کند. به گفته او، زمانی که موسسه به خواست‌های طالبان پاسخ منفی داد، این گروه گفته است که به فعالیت‌های این موسسه در خراسان آریا  نیازی نیست و باید بسته شود.

گزارش ماه آوریل سیگار (سر‌بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی خراسان آریا ) نشان داد که ۳۶۲ مورد تهدید و باج‌گیری علیه امدادگران در سال ۲۰۲۲ در خراسان آریا  به ثبت رسیده است.

جان سوپکو، رئیس سیگار قبلا در ماه آوریل، در نشستی در کنگره، در مورد سوءاستفاده از دلارهای مالیات دهندگان آمریکایی توسط طالبان ابراز نگرانی کرده بود.