حتما بسیاری از شما کارتون نوستالژیک سنباد را به یاد می آورید، شیلا همان مرغ مینایی بود که همواره سنباد را راهنمایی می کرد . قصدم از یادآوری این کارتون نوستالژیک این بود که بدانید،هندی ها از گذشته های دور این پرنده را اهلی می نمودند و افرادی که عاشق می شدند کلماتی محبت آموز و عاشقانه به مرغ مینا یاد می دادند و برای ابراز عشق خود آن را تقدیم به معشوق خود می نمودند.

« آموزش پرورش مرغ مینا »

به یاد داشته باشید که مرغ مینا یکی از پرندگان زیبایی ست که به خاطر داشتن پرهای زینتی و رنگی خود در بین انسان ها از جایگاه ویژه ای برخوردار است، همچنین این پرنده دارای هوش قوی و فوق العاده ایست که می تواند، گفتار و صدای انسان ها را در مدت زمان کوتاهی، به خوبی تقلید نماید و به خاطر خلق و خوی خوبی که در ارتباط با انسان ها دارد، خیلی زود با افراد انس می گیرد. البته فراموش نکنید که این پرنده ها به خاطر خوی وحشیگری شان، هیچ احساس نیازی به صاحبشان نشان نمی دهند و در اولین فرصتی که پیدا نمایند به فکر فرار کردن می افتند. پس توصیه می شود این پرنده ها را تا حد امکان در قفسی مناسب و خوب نگهداری نمایید.

قابل توجه است که مرغ مینا بر خلاف سایر پرندگان مانند مرغ عشق و طوطی اصلا خجالتی و ترسو نیست و خیلی زود به طرف مقابل اعتماد می کند و شروع به خوردن غذا از دست او می نماید بنابراین اهمیت دادن به تغذیه ی او از نکات مهمی ست که هر پرورش دهنده ی مینا ملزم به رعایت نمودن آن می باشد.

طبق تجربه های کسب شده و مطالعات انجام شده مرغ مینای گوشواره ای قدرت یادگیری بالایی دارند، فقط باید دقت داشته باشید که مرغ مینا تا یک سالگی قادر به یادگیری و تقلید صدا هستند و از یک سالگی به بعد میزان فراگیری پرنده به شدت کاهش می یابد.

مرغ مینا پرنده ای همه چیزخوار است. اما غذای اصلی این پرنده دانه های پارس یا پلت است که از لاغری و ضعف این پرنده جلوگیری می کند. مرغ مینا بسیار علاقه مند به خوردن مواد غذایی شیرین مانند خرما ، بستنی ، قند و عسل است. این پرنده به خوردن غذا توسط انسان واکنش نشان می دهد و علاقه فراوانی به خوردن غذا همراه با انسان دارد ؛ مخصوصا غذاهایی مانند برنج و ماکارونی. منتهی در دادن این غذاها به پرنده باید دقت کنید که دارای ادویه یا نمک نباشند.

در تغذیه این پرنده در کنار پلت و غذا می توانید از میوه ها نیز استفاده کنید. مرغ مینا غذاهایی مانند موز و خیار را دوست ندارد و به جای آن ها می توانید از میوه هایی مانند توت فرنگی ، انگور و گلابی استفاده کنید. دادن میوه هایی مانند نارنگی و پرتقال نیز به این پرنده توصیه می شود.

نگهداری و پرورش مرغ مینا ، کاری بسیار دشوار است و باید اطلاعات لازم در این زمینه را داشته باشید. برای تربیت مرغ مینای سخنگو باید جوجه این پرنده را که زیر یک سال داشته باشد خریداری کنید زیرا این پرنده پس از یک سال قدرت یادگیری ندارد و به ندرت می توان تقلید صدا را به پرنده آموخت. جوجه پرنده با سن 6 تا 8 هفته برای تربیت مینای سخنگو عالی است.

هر چقدر اندازه قفس پرنده بزرگتر باشد ، برای پرنده خوش آیندتر است. اما حداقل فضای مناسب برای نگهداری پرنده ، قفسی در ابعاد 50 تا 70 سانتی متر است. همچنین استفاده از ابخوری و دانخوری های کاسه ای برای تغذیه پرنده بسیار مناسب است. نکته مهمی که در نگهداری مرغ مینا باید به آن توجه کنید این است که برای جلوگیری از بیماری پرنده ، باید حتما قفس را هر روز تمیز کنید.

ساده ترین راه تشخیص جنسیت این پرنده، رنگ زبانش می باشد. برای تشخیص جنسیت کافیست در حالی که پرنده دهانش را باز نگه داشته به زبان او نگاه کنید، اگر سیاه بود یعنی پرنده نر است در غیر اینصورت پرنده ماده خواهد بود.

به طور کلی می توان گفت که مرغ مینا همه چیز خوار است. یعنی از میوه، دانه گرفته تا انواع حشرات و جانداران را می خورد. گونه های وحشی این پرنده اغلب با زیر و رو کردن برگ های ریخته شده درختان، به دنبال حشرات و جوندگان زیر برگ ها هستند. در گونه های اهلی قضیه کمی متفاوت است. تغذیه مرغ مینا باید نرم باشد و روده مرغ مینا قادر به هضم کردن دانه های سخت مانند ارزن و گندم نیست. اغلب غذای او دانه پارس یا پلت می باشد که باید کاملا نرم باشد. از میوه ها و سبزیجات نیز می توانید استفاده کنید اما به شرطی که کاملا نرم و تازه باشد. دانه میوه ها بخصوص دانه سیب برای او بسیار مضر است. باید دانه میوه ها را جدا کنید.

از مخلوط تخم مرغ آب پز، هویج رنده شده و پوره سیب می توانید استفاده کنید. هر گز تخم مرغ آب پز را به او ندهید چون مضر است. جوانه انواع دانه ها مانند جوانه گندم، جو، لوبیا، نخود و … نیز می تواند غذای خوبی برغای پرنده باشد.

از دادن شیرینی جات و چیپس و پفک و شکلات و هر نوع غذایی که دارای نمک و ادویه باشد خودداری کنید چون باعث مسمومیت پرنده میشود.

ممکن است مرغ مینا در دروره پرورش و نگهداری به بیماری های گوناگونی دچار شود. به همین علت شناخت بیماری های مرغ مینا یکی از ضروریات پرورش مرغ مینا بشمار میرود. از بیماری هایی که مرغ مینا می تواند به آن دچار شود ، می توان به لارنگو تراکئیت ، آنفولانزا ، نیوکاسل ، بیماری های باکتریایی و انگلی ، هموکروتوز و بیماری قارچی اشاره کرد.

« آموزش جوجه کشی مرغ مینا »

همانطور که می دانید، کاسکوها وابستگی زیادی به صاحبین خود دارند ولی بر عکس مرغ مینا، با وجود حساسیت های بسیار زیادی که دارد، آنچنان وابسته صاحب خود نیست. این پرنده آنقدر باهوش است که می تواند تمام رفتار های صاحب خود را زیر نظر بگیرد و نسبت به آن عکس العمل نشان بدهد.

از آنجایی که مرغ مینا به خوردن غذا از دست صاحبش رغبت نشان می دهد، اصطلاحا به آن مینای دهان باز هم می گویند. چون وقتی که گرسنه است، دهانش را باز نگه می دارد تا صاحبش غذا در دهانش بگذارد.

مدت هضم غذای مرغ‌های مینا بسیار کوتاه است و از این رو می توانند در طول روز به چند وعده غذا نیاز داشته باشند. آنها جزو پرنده های منقارهای نرم محسوب می شوند و باید از غداهای نرم و مناسبی تغذیه کنند. ضرورت دارد که تنوع غذایی را در رژیم غذایی مینا رعایت کنید. مثلا آهن باید در برنامه غذایی آن‌ها وجود داشته باشد. در اختیار گذاشتن میوه، سبزیجات، و حشرات گوشتی مثل کرم خاکی و .. می تواند غذای مناسب برای تغذیۀ مرغ مینا محسوب شود. البته همواره سعی کنید پوست میوه ها کنده و به تکه های کوچکتری تبدیل کنید. سبزیجات راهم شسته و به خوبی ضد عفونی کنید تا باعث مسمومیت و یا سوء هاضمه آنها نشود. از غذاهای مورد علاقۀ آن‌ها می‌توان به کدوحلوائی، انجیر، مرکبات، انگور، موز، کلم بروکسل، سیب، کلم بروکلی، هویج و طالبی یا ملون هم اشاره کرد. از دادن آوواکادو، مشروبات الکلی، دلستر، دوغ، نوشابه و غذاهای ادویه دار و نمکی به مرغ مینا پرهیز کنید. مرتبا آب خوری آنها را با آب تمیز و ضد عفونی شده پر کنید.

رسیدگی به بهداشت و پاکسازی قفس مرغ مینا آنقدر مهم است که کمترین غفلت وکوتاهی، ممکن است جانش را به خطر بیندازد. زمانی که مرغ مینا اقدام به خوردن غذا می کند، عادت دارد غذایش را دور قفس پخش کند و از آنجایی که روش غذا خوردنش کثیف است، متقابلا قفسش نیز زودتر کثیف می شود. شما به عنوان صاحبین آنها وظیفه دارید، خیلی زود قفس آنها را تمیز کرده و هفته ای یکبار تمام زوایای قفس مثل کف و میله های آن را شسته و ضد عفونی کنید در غیر این صورت حشرات موذی در اطراف پرنده پرسه خواهند زد و بستر رشد انواع باکتری و میکروب های برای به خطر انداختن سلامت مینا مهیا خواهد شد.

از این رو و برای راحتی کارتان، اکیدا توصیه می کنم روزنامه ای را در کف قفس بیاندازید و هر روز به فکر تعویض کردن آن باشید.

شاید باور نکنید ولی آب تنی کردن، مرغ مینا را شاداب و سرحال نگه می دارد مخصوصا مرغ مینا هایی که اهلی شده اند، اگر برای مدت طولانی درقفس می مانند باید در طول روز دو بار آب تنی کنند. شما می توانید یک ظرف سفالی تهیه کرده و داخل آن آب ولرم بریزید. زمانی که ظرف آب را داخل قفس می گذارید پرنده با اشتیاق تمام شروع به آب تنی می کند چون مینا علاقه زیادی به حمام کردن دارد و فراموش نکنید که آنها در طول روز دوبار به آبتنی کردن احتیاج دارند.

شرایط حمام کردن مرغ مینا:

ظرف سفالی را به اندازه نیم وجب ( حدودا 10 سانتی متر) از آب ولرم پر کنید. پیشنهاد می کنم ظرف آب را در کف زمین بگذارید چون اگر مینا در قفس آب تنی کند ، باید قسمت جلوی قفس را با پلاستیک بپوشانید در غیر این صورت ممکن است صدای مادر و همسرتان در بیاید و مجبور به نظافت، اثاثیه اطراف قفس یا فرش و موکت خیس شده باشید.

چون مینا عادت دارد که به هنگام آب تنی آب را به همه جای بدنش پخش کند به این صورت که؛ ابتدا نوکش را داخل آب فرو می کند تا، با آب داخل منقارش، پوستش را خیس کند. خودش را در داخل آب فرو می برد تا آب به همه جای بدنش برسد بعد با تکان دادن پرهایش خودش را خشک می کند سپس سراغ آراستن پرهایش می رود.

مهمترین مسئله ای که در این رابطه وجود دارد این است که مرغ های مینا در طول سال دوبار پر ریزی خواهند داشت. اگر مینای شما در طول سال پرریزی نداشته باشد مطمئا رژیم غذایی مناسبی ندارد و بدنش با کمبود شدید ویتامین مواجه است که در این صورت ضرورت دارد آن را به یک پزشک متخصص نشان دهید و با توصیه های او سعی کنید، غذایی در اختیارش بگذارید که سرشاز از ویتامین است و می تواند بدن پرنده را تقویت کند.

چنانچه طول پرهای مینا بلند تر شود می توانید هر ۲ بال آنرا کوتاه کنید. البته اگر تخصصی در این باره ندارید حتما از یک فرد کار بلد کمک بگیرید چون ممکن است به سلول های خونی پرهایش آسیب بزنید و یا ظاهر پرنده غیر متعارف دیده شود که اگر چنین نباشد، زمان پرواز و به هنگام فرود امکان برخورد جناق سینه پرنده به زمین و متعاقبا شکستگی بال هایش وجود خواهد داشت.