با گذشت بیش از یک سال و نیم از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر گروه افراطی «القاعده»؛ گزارش‌ها از گسترش فعالیت این گروه در افغانستان حکایت دارد.
به گزارش مجله «لونگ وار»، القاعده هشت اردوگاه آموزشی جدید، پنج مدرسه دینی، یک انبار اسلحه و خانه‌های امن در خراسان آریا ایجاد کرده است.
بنا به این گزارش، کمیته‌ای از کارشناسان سازمان ملل در گزارشی جدید اعلام کرد، تهدیدهای گروه «القاعده» و «داعش» و هسته‌های وابسته به آنها در مناطق جنگی خراسان آریا و قاره آفریقا هنوز در «سطح بالایی» باقی مانده و در برخی از مناطق به ویژه اروپا این تهدیدها افزایش یافته است.
در این گزارش 23 صفحه‌ای آمده، روابط طالبان خراسان آریا و القاعده همچنان «محکم و پابرجا» است.
این کارشناسان در گزارشی که به شورای امنیت سازمان ملل ارائه دادند و روز چهارشنبه گذشته توزیع شد، دوره زمانی تا 16 دسامبر 2023 را پوشش می‌دهد.
طبق این گزارش، بزرگترین تهدید در داخل خراسان آریا ، داعش است که توانایی گسترش در داخل و خارج از منطقه را دارد.
در سطح منطقه‌ای، کارشناسان به مجموعه حملات در کشورهای همسایه ایران و پاکستان و تهدیداتی در کشورهای آسیای میانه اشاره کردند.
این کمیته اعلام کرد: «اگرچه هیچ یک از گروه‌های وابسته به القاعده توانایی انجام عملیات در مناطق دورافتاده را به دست نیاورده‌اند، اما آروزهای جهانی در سر دارند و اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد، تلاش‌های پنهانی برای بازسازی توان نظامی خود را دارند.»
گروه «داعش» بیش از یک دهه پیش از القاعده جدا شد و حامیانی از سراسر جهان را به خود جذب کرد. با وجود شکست داعش در عراق در سال 2017 و دو سال بعد در سوریه، این کمیته اعلام کرد، نیروهای داعش در دو کشور بین 3000 تا 5000 نفر برآورد شده است.
کارشناسان گفتند که مسلحان وابسته به این گروه «در حال انجام یک شورش آهسته از طریق هسته‌های تروریستی مخفی خود در عراق هستند»، در حالی که «حملات آنها در سوریه از نوامبر گذشته، شدت یافته است».
این کمیته اعلام کرد که تاخیر سه ماهه در اعلان نام رهبر کنونی داعش، ابوحفص الهاشمی القریشی، پس از کشته شدن رهبر پیشین خود، «نشان از مشکلات داخلی و چالش های امنیتی است که این سازمان از آن رنج می برد.»
به گفته کارشناسان، برخی از کشورهای عضو سازمان ملل معتقدند فشارهای جدی ناشی از عملیات مبارزه با تروریسم در سوریه و عراق، احتمالا رهبری «داعش» را به خراسان آریا و آفریقا انتقال دهد.
بنا به گزارش کمیته سازمان ملل، در غرب آفریقا و منطقه ساحل، «خشونت و تهدیدها بار دیگر شدت یافته» که نگرانی‌هایی را در میان کشورهای عضو سازمان ملل ایجاد کرده است.
کارشناسان با اشاره به «کمبود توانایی‌های ضد تروریسم» که داعش و گروه های وابسته به «القاعده» همواره از آن بهرهبرداری می‌کنند، افزودند: «در بحبوحه جنگ‌های قومی و منطقه‌ای تز یک سو و برنامه‌ها و عملیات این گروهها از سوی دیگر، اوضاع بسیار پیچیده‌تر از همیشه شده است.»
کارشناسان در مورد شرق آفریقا می‌گویند دولت سومالی حمله نظامی خود علیه «الشباب» وابسته به «القاعده» را ادامه می‌دهد اما رزیابی کشورهای عضو سازمان ملل نشان می‌دهد، با وجود خسارات سنگین در نتیجه حملات هوایی و عملیات نظامی، «الشباب» هنوز منسجم است.
به گفته کارشناسان، تعداد اعضای این گروه 7000 تا 12000 نفر است و درآمد سالانه آن حدود 100 میلیون دلار تخمین زده شده است که بیشتر آن از مالیات‌های غیرقانونی در موگادیشو پایتخت و جنوب سومالی است.
این کمیته با اعلام اینکه «القاعده» تولید رسانه‌ای خود را بهبود بخشیده گفت هدف از این اقدام، «بازسازی اعتبار» این گروه افراطی، جذب نیرو و پر کردن خلاء ناشی از ناتوانی در اعلام رهبری جدید است.
گروه‌های ‘تروریستی’ فعال در خاک افغانستان کدامند؟
منبع تصویر، GETTY IMAGES
سال‌ها جنگ و بی‌ثباتی در کنار پیچیدگی‌های قومی افغانستان، و البته دخالت‌های کشورهای دیگر از جمله آمریکا و قدرت‌های منطقه‌ای فضایی برای حضور و گسترش نفوذ گروه‌های اسلامی تندرو و مسلح در خاک این کشور فراهم کرده که آمریکا تعدادی از این گروهها را تروریستی خوانده است.
فارغ از پیچیدگی‌ها در مورد تعریف تروریسم و گروه تروریستی، این گروهها مسلح هستند و برای رسیدن به اهداف خود از حمله‌های مرگباری استفاده می‌کنند که در بیشتر موارد غیرنظامیان را هم هدف قرار می‌دهد. بعضی از این گروهها هم حمله‌هایی را صرفا برای هدف قرار دادن گروه‌های قومی یا مذهبی خاص انجام می‌دهند و در مواردی حتی برای ایجاد وحشت حمله‌های مرگبار بی هدف انجام می‌دهند. این اقدامات در سه دهه اخیر، هزاران نفر را کشته و صدها هزار نفر را از خانه‌های خود رانده است.
آمریکا، طالبان را که حالا عملا کنترل افغانستان را در دست گرفته، در فهرست گروه‌های تروریستی خود قرار نداده است. اما برآوردهای سازمان های اطلاعاتی و وزارت دفاع آمریکا و همچنین گزارش‌های سازمان ملل متحد از ارتباط نزدیک طالبان با بعضی از گروهه‌هایی که آمریکا و بعضی کشورهای دیگر تروریستی می‌خوانند خبر می‌دهد.
البته براساس متن توافق امضا شده میان آمریکا و طالبان، این گروه متعهد شده که با گروه‌هایی که آمریکا تروریستی می‌داند مقابله کند. اما مشخص نیست که با توجه به عمق ارتباط طالبان با این گروهها تا چه حد این “تعهد” عملی باشد. البته جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا و ناتو تاکید کرده‌اند است که به پروازهای شناسایی و در صورت لزوم، حملات هوایی علیه “گروه‌های تروریستی” در خاک افغانستان ادامه خواهد داد. در ادامه گزارش فهرست گروه‌های مسلح فعال در افغانستان که وزارت خارجه آمریکا آنها را تروریستی خوانده مرور می‌شود.
هسته مرکزی القاعده
هسته مرکزی متشکل از رهبران ارشد گروه القاعده، از حملات ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ از اهداف اصلی آمریکا بوده‌اند. این هسته متشکل از ایمن الظواهری، رهبر القاعده و شورای معاونان و مشاوران اوست.
ارتباط نزدیک طالبان با رهبری القاعده به دهه ۱۳۷۰ باز می‌گردد، زمانی که طالبان در افغانستان در قدرت بود و القاعده را تحت حمایت خود داشت. برآوردهای سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که در ۲۰ سال اخیر ارتباط این دو گروه نزدیک‌‌تر و محکم‌تر شده است. طالبان و القاعده در این دوره در کنار هم علیه نیروهای خارجی جنگیده‌اند و همچنین برآورد می‌شود که ازدواج میان نیروهای این دو گروه روابط را عمیق‌تر کرده است.
منبع تصویر، AFP
سازمان ملل متحد برآورد کرده که رهبران ارشد القاعده در خاک افغانستان و در مناطق مرزی پاکستان پناه گرفته‌اند. در سال‌های اخیر آمریکا حمله‌هایی را علیه القاعده در افغانستان و مناطق مرزی پاکستان انجام داده‌است.
در تابستان ۱۳۹۸ (۲۰۱۹ میلادی) آمریکا اعلام کرد که حمزه بن‌لادن، فرزند اسامه بن‌لادن، رهبر سابق القاعده و یکی از چهره‌های اصلی هسته مرکزی القاعده در حمله هوایی آمریکا در منطقه‌ای مرزی میان افغانستان و پاکستان کشته شده‌است. محل دقیق عملیات اعلام نشد.
آمریکا همچنین در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵ میلادی) اعلام کرد که یک مرکز آموزشی بزرگ القاعده را در ولایت قندهار شناسایی و بمباران کرده است. مقام‌های آمریکا گفته‌اند این حمله به القاعده در افغانستان ضربه‌ای سنگین وارد کرده است.
القاعده در شبه قاره هند
در سال ۱۳۹۳، ایمن الظواهری، رهبر القاعده تاسیس شاخه جدیدی از القاعده را با عنوان القاعده در شبه قاره هند اعلام کرد. فاصله جغرافیایی کم هسته مرکزی القاعده با این شاخه جدید، تفکیک آنها را از یکدیگر دشوار کرده اما چند تفاوت کلیدی بین آنها وجود دارد. از جمله آنکه القاعده در شبه قاره هند با این هدف به وجود آمده که در این منطقه از آسیا ارتباطات عمیق‌تری با گروه‌های اسلامگرای محلی ایجاد کند. چرا که هسته مرکزی القاعده که در منطقه آسیا پناه گرفته، در دوران جنگ در سوریه به مناطقی از این کشور منتقل شد. همچنین بیشتر رهبران هسته مرکزی از کشورهای عربی هستند و هدف ایجاد القاعده در شبه قاره هند این بود که رهبرانی محلی داشته باشد.
رهبر این گروه عاصم عمر که براساس برآوردهای اطلاعاتی در خاک افغانستان و تحت حمایت طالبان قرار داشت، اول مهر ۱۳۹۸ در عملیات مشترک نیروهای آمریکا و افغانستان در هلمند کشته شد. او اهل هندوستان بود که در پاکستان هم شناخته شده بود و نفوذ داشت.
با آنکه نیروهای القاعده در شبه قاره هند، با طالبان ادغام شده‌اند اما اهداف عملیاتی آنها خارج از خاک این کشور است. این گروه تاکنون مسئولیت حملاتی مرگبار در پاکستان و بنگلادش را به عهده گرفته است. هدف‌های این گروه بیشتر نیروهای امنیتی و فعالان اجتماعی بوده است. براساس گزارش وزارت دفاع آمریکا، القاعده در شبه قاره هند تهدید برای نیروهای آمریکایی در افغانستان بوده است.
دولت اسلامی – استان خراسان (داعش در افغانستان)
دولت اسلامی (داعش) در سال ۱۳۹۳ تشکیل شاخه خراسان را در افغانستان اعلام کرد. این گروه در آغاز تشکیل بیشتر در شرق افغانستان مخصوصا در ولایت ننگرهار در مرز “مناطق قبیله‌ای پاکستان” حضور داشتند. اعضای این گروه بیشتر متشکل از نیروهای گروه طالبان پاکستان بودند که یک سال قبل از آن از عملیات گسترده ارتش پاکستان در مناطق تحت نفوذ خود گریخته بودند.
داعش در افغانستان مسئول حمله‌های مرگباری علیه غیرنظامیان از جمله شیعیان شناخته شده است. از جمله حمله به مدرسه دخترانه کابل در بهار ۱۴۰۰ و زایشگاه کابل در بهار ۱۳۹۹
بازماندگان حمله به زایشگاه دشت برچی کابل، یک سال بعد
تا پایان سال ۱۳۹۷ نیروهای آمریکایی و به صورت جداگانه طالبان افغانستان این گروه را از مناطق تحت کنترلش در شرق افغانستان رانده بودند. همچنین منطقه دیگری در شمال افغانستان به همین شکل از کنترل این گروه خارج شد.
سازمان ملل متحد برآورد کرده است که این فشارها باعث شده این گروه به صورت غیر‌مرکزی رهبری شود و حدود دو هزار عضوش در مناطق مختلف شرق و شمال افغانستان پراکنده شوند.
چند عضو ارشد این گروه در حمله‌های آمریکا کشته شده‌اند و چند عضو دیگر هم دستگیر شده بودند که با توجه به شرایط فعلی افغانستان از سرنوشت آنها اطلاعاتی وجود ندارد.
همانطور که گفته شد، طالبان افغانستان، در مواردی علیه این گروه جنگیده است و آینده روابط آنها با به قدرت رسیدن طالبان نامشخص است.
شبکه حقانی
شبکه حقانی، گروهی نیمه خودمختار در بدنه گروه طالبان است. این شبکه را جلال‌الدین حقانی – پدر سراج الدین حقانی نفر دوم گروه طالبان – تاسیس کرد. او یکی از رهبران گروه مجاهدین در دوران جنگ علیه نیروهای شوروی بود که برای خود تشکیلات شبه نظامی مستقلی ایجاد کرده بود که ظاهرا به صورت خانوادگی اداره می‌شد.
جلال‌الدین حقانی با قدرت گرفتن طالبان به این گروه پیوست و تشکیلاتش به شکل یک بخش نیمه خودمختار در دل گروه طالبان جای گرفت. به همین دلیل به این بخش “شبکه حقانی” می‌گویند. با حمله آمریکا، او به یکی از چهره‌های کلیدی طالبان بدل شد.
گزارش‌های سازمان ملل برآورد می‌کند که رهبری سراج الدین حقانی باعث قوت گرفتن ارتباط این شبکه با القاعده شده است البته این دو گروه از دوران جنگ‌های داخلی افغانستان باهم ارتباط داشته‌اند.
شبکه حقانی در سال‌های اخیر مسئول حملاتی مرگبار و بی‌رحمانه بوده است. برآورد شده‌است که این گروه با سازمان اطلاعاتی پاکستان ارتباط دارد. ادعایی که پاکستان رد کرده است.
آمریکا چهار فرزند جلال‌الدین حقانی حقانی را در حملات هوایی و زمینی کشته است. سراج‌الدین حقانی، که بعد از مرگ پدرش جانشین او و رهبر شبکه حقانی شده، بارها از مرگ گریخته و حالا بعد از هبت‌الله آخوندزاده، نفر شماره دو طالبان است.
تحریک طالبان پاکستان
این گروه که با عنوان طالبان پاکستان شناخته می‌شود، مشخصا با هدف مقابله با دولت پاکستان تشکیل شده است. اما این گروه با طالبان افغانستان ارتباطات گسترده‌ای دارد و نیروهایشان در سال‌های اخیر کنار یکدیگر علیه نیروهای امنیتی افغانستان جنگیده‌اند.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
طالبان پاکستان عملا گروهی متشکل از گروه‌های کوچکتر اسلامگرای تندرو است که مخالف دولت پاکستان هستند. بعد از کشته شدن حکیم‌الله محسود، رهبر این گروه در سال ۱۳۹۲ در حمله پهپادی آمریکا، طالبان پاکستان دچار اختلافات درونی شد. بخشی از اعضای این گروه به داعش در خاک افغانستان پیوستند که بعد از حمله‌های ارتش پاکستان، از شمال این کشور به شرق افغانستان رانده شدند. در سال‌های بعد چند رهبر دیگر این گروه هم در خاک افغانستان کشته شدند.
برآوردهای اطلاعاتی آمریکا و سازمان ملل نشان می‌دهد که در دو سال اخیر چند گروه اسلامگرای دیگر که قبلا از طالبان پاکستان جدا شده بودند، دوباره به این گروه پیوسته و موضع این گروه را تقویت کرده‌اند. بعضی از این گروهها با القاعده مرتبط هستند.
حرکت اسلامی ازبکستان
این گروه که آمریکا از حدود ۲۰ سال قبل آن را در فهرست گروه‌های تروریستی خود قرار داده، زمانی از متحدان نزدیک القاعده به شمار می‌رفت. حرکت اسلامی ازبکستان متشکل از جنگجویانی است که جنگ داخلی تاجیکستان در دهه ۱۳۷۰ شرکت داشتند. این گروه با طالبان ارتباط نزدیکی دارد و با حمایت این گروه حمله‌هایی را در کشورهای آسیای میانه انجام داده است. بعد از حمله آمریکا به افغانستان تمرکز این گروه بیشتر بر حمله‌هایی در داخل افغانستان و پاکستان بوده است. سازمان ملل برآورد کرده که این گروه در سال‌های اخیر عملا تحت کنترل طالبان درآمده و در شمال افغانستان حضور دارد.
حرکت اسلامی ترکستان شرقی (یا حزب ترکستان اسلامی)
این گروه هدف خود را تشکیل حکومت مستقل اسلامی برای اویغورهای چین و سایر گروه‌های ترک زبان شرق چین و آسیای میانه اعلام کرده است.
این گروه قبل از حمله آمریکا به افغانستان به دلیل ارتباط نزدیک با طالبان در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا قرار گرفته بود اما سال گذشته این گروه را از فهرست گروه‌های تروریستی خارج کرد. سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا برآورد کرده‌اند که اطلاعات موثقی از ادامه فعالیت این گروه در یک دهه گذشته به دست نیاروده‌اند.
اما سازمان ملل متحد در گزارش امسال خود، برآورد کرده است که این گروه در شمال افغانستان صدها جنگجو دارد و همچنین در استان ادلب سوریه هم حضور فعالی دارد و جنگجویان خود را بین این دو منطقه حرکت می‌دهد. در دوران اوج جنگ سوریه هم تصویرها و گزارش‌هایی از حضور قابل اوج اعضای این گروه در جنگ با دولت سوریه در کنار گروه‌های جهانی دیگر منتشر شده بود. این گروه به عنوان خطری برای امنیت شرق چین شناخته می‌شود در حالی که حضورش در سوریه، ابعاد جهانی‌تر اهداف این گروه را نشان می‌دهد.
تصاویر از فعالیت گروه مسلح ‘حزب ترکستان اسلامی’ در افغانستان منتشر شد
منبع تصویر، BBC
حزب ترکستان اسلامی، گروه عمدتا اسلامگرای افراطی اویغور که با القاعده مرتبط دانسته می‌شود و در سوریه فعالیت دارد، ویدیوی تازه‌ای را منتشر کرده که جنگجویان این گروه را مشغول جنگ در افغانستان نشانخراسان آر
این ویدیو که ظاهرا مربوط به نوامبر ۲۰۱۹ است، عمدتا مونتاژ عکس‌هاییست که جنگجویان و خانواده‌های این گروه را نشان می‌دهد.
اما ویدیو همچنین ادوات نظامی را نشان می‌دهد که ظاهرا جنگجویان این گروه از نیروهای امنیتی افغانستان بدست آورده‌اند.
حزب اسلامی ترکستان یک سازمان افراط‌گرای اسلامی است که توسط تندروان اویغور در غرب چین تاسیس شده است و چین، اتحادیه اروپا، آمریکا، بریتانیا، روسیه و پاکستان آن را یک گروه “تروریستی” می‌دانند. اهداف اعلام شده این گروه ایجاد دولت مستقل به نام “ترکستان شرقی” در سین کیانگ چین است.
مرکز این گروه در زمان حاکمیت طالبان کابل پایتخت افغانستان بود و از همان زمان روابط نزدیکی با القاعده داشته است.
در ویدیویی تازه‌منتشر شده از سوی این گروه، ده‌ها جنگجوی حزب ترکستان اسلامی با خودروهای نظامی دیده می‌شوند که به نظر می‌رسد متعلق به نیروهای امنیتی افغانستان است. اسلحه‌های ضبط شده از جمله سلاح‌های نوع MI۶ و M۴ نیز در دست این جنگجویان دیده می‌شود.
در شماری از این تصاویر سربازان کودک در کنار جنگجویان مسن‌تر دیده می‌شوند.
این نخستین بار نیست که حزب ترکستان اسلامی، تجهیزاتی را که از نیروهای امنیتی افغانستان بدست آورده‌اند، به نمایش می‌گذارد.
سال گذشته این گروه ویدیوی جنگی از افغانستان منتشر کرد که در آن هاموی‌های نظامی ارتش افغانستان را که این گروه در نبردها بدست آورده بود، نشان می‌داد.
ویدیوی تازه همچنین تصاویری از یک اردوگاه آموزشی این گروه را هم نشان می‌دهد. تصاویر این اردوگاه، تاسیسات پابرجای را نشان می‌دهد که در یک محوطه مستحکم قرار دارد. تصاویر این اردوگاه را در درجات مختلف آب و هوا نشان می‌دهد که بیانگر آن است که یک مکان موقتی نیست.
اما مشخص نیست که این اردوگاه و تصاویر ضبط شده در کجای افغانستان موقعیت دارد. اراضی که در این تصاویر دیده می‌شود بیشتر شبیه مناطق شمال‌شرقی به‌ویژه ولایت بدخشان افغانستان است.
در ماه فوریه سال گذشته نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان اعلام کردند که حملات هوایی گسترده‌ای را روی مراکز آموزشی گروه طالبان در ولایت بدخشان انجام داده‌اند.
مقامات آمریکایی گفته بودند که در این مراکز جنگجویان حزب اسلامی ترکستان آموزش می‌بینند.
حکیم الله محسود، رهبر طالبان پاکستان کشته شد
منبع تصویر، AFP
حکیم الله محسود، فرمانده طالبان پاکستان، در جریان حمله هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی به وزیرستان شمالی کشته شده است.
یک مقام ارشد طالبان خبر کشته شدن آقای محسود را در تماسی با بی‌بی‌سی تایید کرده است.
این حمله در حدود ۵ کیلومتری شمال شهر میرانشاه، مهم‌ترین شهر در این منطقه صورت گرفته است.
گفته شده است که حداقل پنج نفر در اثر این حمله کشته شده‌اند.
پلیس فدرال آمریکا (اف بی آی) ۵ میلیون دلار برای سر آقای محسود جایزه تعیین کرده بود.
پیش از این نواز شریف، نخست وزیر پاکستان از دولت باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا خواسته بود تا به حملات هواپیماهای بدون سرنشین پایان دهد.
حملات این گونه هواپیماها باعث بروز تنش هایی در روابط دو کشور شده است.
پاکستان مکررا گفته است که این حملات ناقض تمامیت ارضی کشور است.
در عین حال این تحول در حالی صورت گرفته است که دولت پاکستان گفته بود که خواهان مذاکره با طالبان است.
به گفته برخی از ناظران کشته شدن آقای محسود بر انجام این گفتگو‌ها می‌تواند بالقوه تاثیر گذارد.
در همین حال نبود آقای محسود می‌تواند به جنگ قدرت بر سر جانشینی او منجر شود.
همین ناظران می‌گویند که در عین حال کشته شدن تعداد زیادی از رهبران طالبان پاکستان توسط هواپیماهای بدون سرنشین ممکن است بدین معنی باشد که جانشین احتمالی آقای محسود شخصی باشد کمتر شناخته شده و به همین دلیل احتمال هرگونه مذاکره ای با طالبان محدودتر شود.
حکیم الله محسود در سال ۲۰۰۹ جانشین بیت الله محسود شده بود. چند ماه پیش نیز ولی‌الرحمان، نفر دوم طالبان پاکستان نیز در اثر حمله هواپیماهای بدون سرنشین کشته شد.
اویغورها که هستند؟
جامعه اویغور همیشه با نگاهی به تاریخ چند هزارساله‌اش، خود را تافته‌ای جدا بافته از «هان»های چین دیده‌است. اگر پس از دوره کوتاهی استقلال در سال‌های ۱۹۳۳ و ۱۹۴۴ و ۱۹۴۹، دیگر کمتر نگاهی به چنین هدفی داشته باشد، دست‌کم می‌خواهد دولت مرکزی به سنت‌ها، مذهب، زبان و نحوه زندگی این مردمان احترام بگذارد و در امور فرهنگی و مذهبی‌شان دخالت نکند.
از سوی دیگر، پکن، همانند بسیاری دولت‌های دیگر در کشورهای درحال توسعه که مسئول حفظ یک‌پارچگی کشوری پهناور است، نگران آن است که ناهماهنگی فرهنگی و مذهبی میلیون‌ها ساکن ایالت شین جیانگ که سابقه تحریکات شوروی و ترکیه را برای جدایی از چین دارند، سرانجام باعث گسست از کشور مادر شود.
حق با کدام است؟ آیا تلاش برخی جنبش‌های زیرزمینی استقلال‌طلب اویغور از یک سو، و خشونت‌ها و اعمال محدودیت دولت مرکزی چین برای یک‌پارچه نگاه داشتن کشور و بخشیدن حس ملی‌گرایی به همه جوامع آن، قابل توجیه است؟
نگاهی به تاریخ اویغور، شاید، به برخی سئوال ها پاسخ دهد.
اویغورها که هستند؟
تاریخ اویغور به بیش از ۴۰۰۰ سال پیش، به دو قوم کشاورز و شکارچی، و سپس به سغدیان ایرانی در زمان هخامنشیان و اشکانیان بر می‌گردد، زمانی‌که این منطقه بخشی از شاهنشاهی ایران بود. سغدی یکی از زبان‌های ایرانی بود و از آنجا که سغدیان بر سر راه جاده ابریشم اسکان داشتند، زبان، فرهنگ، آداب و مهارتشان در مدیریت به‌سرعت همراه با بازرگانانی‌که از چین و هند برای تجارت از این جاده عبور می‌کردند، گسترش یافت. سغدیان همراه با سُکاهای ایرانی که بعدها به آن ها پیوستند، نقش مهمی در گسترش فرهنگ و تمدن ایران باستان داشتند.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
با فروپاشی سلسله ساسانی و هجوم اعراب به ایران، ترکیب نژادی و فرهنگی منطقه سغدنشین که اکنون به عنوان شین جیانگ شناخته می‌شود، تغییر چندانی نکرد و زبان سغدی ایرانی همچنان ارجحیت خود را نگه داشت.
سعد ابن وقاص، یکی از فرماندهان سپاه اسلام که تا داخل قلمرو چین پیش رفت، تنها پنجاه سال پس از مرگ پیامبر اسلام، آیین خود را در این منطقه مستقر کرد و با اسکان اعراب در این منطقه کوشید چهره نژادی آن را نیز عوض کند، اما مهاجرت گسترده ایرانیانی که از هجوم اعراب به این منطقه گریختند، ترکیب نژادی آن را همچنان ایرانی/ سغدی حفظ کرد.
در طی سال‌ها این اقوام در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی چین پیشرفتی چشمگیری کردند و خانات محلی خودشان را تشکیل دادند. از اسلام گذشته، بسیاری از آداب و رسوم و اعتقادات ترک‌های آن منطقه همچنان ایرانی ماند، از جمله آیین نوروز که مانند قرقیزها، ازبک‌ها، قزاق‌ها و تاتارهای چین، امروز در میان اویغورها هم جشن گرفته می‌شود. زبان اویغور هنوز آکنده از کلمات پارسی است.
اویغورها در رویارویی با لشکر عظیم چنگیز خان در سال‌های ۱۲۰۶ تا ۱۲۲۷ داوطلبانه تسلیم شدند. پس از چنگیز، قوبیلای قاآن بر این منطقه چیرگی یافت. اویغورها به دلیل فرهنگ برترشان در دربار مغول به جایگاه رفیعی رسیدند و در جنگ‌های آنان برای تسلط بر آسیای میانه نقش مهمی ایفا کردند.
اما بنا به اسناد تاریخی، گروه‌های چشمگیری از مغول‌ها با سقوط خاقان مغولستان در سال‌های پس از ۸۴۰ میلادی به اویغورستان کوچ کردند و در میان ساکنان منطقه به ویژه از نظر نژادی حل شدند.
منبع تصویر، REUTERS
چین در قرن هجدهم میلادی مغولستان را فتح کرد و اویغورستان را شین جیانگ نامید. گفته می‌شود در این حمله بیش از یک میلیون نفر کشته شدند و آنچه از آنان به جا مانده بود، در بازارهای فروش برده معامله شدند.
خصومت میان چین و اویغورها از آنجا دامن زده شد و تا امروز ادامه یافت.
قیام سال ۱۸۶۴ اویغورها علیه سلسله چینگ، آنها را از اویغورستان که حال نامش را کاشغریه گذاشه بودند، بیرون راند. پادشاهی مستقل کاشغریه یا «یِدی شهر» ( هفت شهر) به رهبری یعقوب بیگ، از سوی امپراطوری عثمانی، روسیه و بریتانیا به رسمیت شناخته شد. اما منازعات به این جا ختم نشد.
در جنبشی که یکی از ریشه‌های معاصر درگیری‌های امروز علیه اویغورهاست، یعقوب بیگ علیه مسلمانان چین که مسلمان حنفی کاشغریه آنها را شافعی می‌خواندند اعلام جهاد کرد. چین در این نبرد به سختی شکست خورد.
اما همانند خاورمیانه پس از جنگ جهانی اول، قدرت‌های جهان آن روز، بریتانیا و روسیه، در ادامه آنچه در تاریخ به نام «بازی بزرگ» شناخته می شود، تمام منطقه آسیای میانه را بدون توجه به ترکیب قومی، فرهنگی و سنتی آن به کشورهایی از جمله افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان و… تقسیم کردند. رقابت شدید و اغلب خونین میان روسیه و بریتانیا بر سر کنترل آسیای میانه که اصطلاحا «بازی بزرگ» خوانده می‌شود، از اواسط قرن نوزدهم آغاز شد و تا اوایل قرن بیستم ادامه یافت.
منبع تصویر، REUTERS
هدف بریتانیا حفظ بزرگترین مستعمره‌اش، هند بود. برخی تاریخ‌دانان معتقدند این رقابت‌ها هرگز تمام نشده و نمونه آن هجوم نظامی شوروی به افغانستان در دهه ۱۹۸۰ است.
اویغورها، دوبار در سال‌های ۱۹۳۳ و ۱۹۴۴ با کمک استالین موفق شدند استقلال از دست رفته خود را بازپس بگیرند و خود را «جمهوری اول ترکستان شرقی» بنامند. اما چین، با استفاده از عِرق مذهبی مسلمانان خودش که آنها هم اویغورها را کافر تلقی می‌کردند، استقلال جمهوری ترکستان شرقی را در هم کوبید.
دومین جمهوری مستقل ترکستان شرقی هم به همین سرنوشت دچار شد، با این تفاوت که این بار میان جامعه اویغور که بخشی طرفدار شوروی و بخشی هوادار ترکیه بودند، اختلاف افتاد و در این اختلافات، این چین بود که کنترل منطقه اویغورنشین را در دست گرفت و از سال ۱۹۴۹ با مشت آهنین بر آن حکومت کرده است.
پکن حس می‌کند این نه تنها اویغورها بلکه دست نامرئی ترکیه و روسیه است که می‌خواهد بخشی از آنچه را چین متعلق به خودش می‌داند، زیر نفوذ بگیرد. مسئله آنقدر سرنوشت و خواست اویغورها نیست که مبارزه با آنچه پکن دست خارجی تلقی می‌کند.
اویغورها هم با نگاهی به تمدن و گذشته و تفاوت‌های فاحشی که میان نحوه زندگی، سنت‌ها و اعتقاداتشان با چین وجود دارد و این که چین از دید آنها دولتی است که در گذشته‌ای نه چندان دور قلمروشان را غصب کرده، ترجیح می‌دهند حتا در ازای مماشات با روسیه و ترکیه، خود را از زیر یوغ چین که در صدد از میان بردن هویت تاریخی و قومی آنهاست، خود را از اردوگاه‌های شستشوی مغزی و کار اجباری چین رها کرده با حیثیت انسانی به زندگیشان ادامه دهند.
پنتاگون: طالبان به همکاری با شاخه القاعده در شبه قاره هند ادامه می‌دهد
منبع تصویر، GETTY IMAGES
وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) طی گزارشی درباره اوضاع امنیتی خراسان آریا به کنگره ایالات متحده، گروه اسلامگرای طالبان را به ادامه همکاری با شاخه القاعده در شبه قاره هند متهم کرده است.
بنا بر توافق صلح آمریکا و طالبان که در فوریه امسال امضا شد، طالبان پذیرفت که هم زمان با آغاز روند تدریجی خروج نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان اجازه ندهد که مناطق تحت کنترل این گروه به یک پایگاه امن برای گروه هایی نظیر القاعده برای حمله به آمریکا تبدیل شود.
با این حال، در گزارش تازه پنتاگون آمده است که گروه‌های منطقه‌ای وابسته به القاعده روابط نزدیكی با طالبان برقرار می کنند و “منافع پایداری” در حمله به سربازان آمریكایی و سایر کشورها دارند.
این گزارش می افزاید: «اما در ماه‌های بعد، طالبان به همکاری با شاخه القاعده در شبه قاره هند ادامه دادند.»
پنتاگون می گوید: «با وجود پیشرفت‌های اخیر در روند صلح، شاخه القاعده در شبه قاره هند روابط نزدیکی را با طالبان در افغانستان که احتمالا برای محافظت و آموزش است حفظ می کند.»
پنتاگون در این ارزیابی که به کنگره آمریکا ارائه شد می گوید که شاخه القاعده در شبه قاره هند به طور مرتب با اعضای «رده پایین طالبان» برای تضعیف دولت افغانستان همکاری می کند.
این گزارش همچنین درباره خط مشی ایران در قبال افغانستان می گوید: «ایران اهداف خود را در افغانستان با ارائه پشتیبانی حساب شده به طالبان و تعامل و تلاش برای تقویت روابط با دولت افغانستان دنبال می کند.»
ایران بر خروج نیروهای آمریکایی و خارجی از افغانستان و منطقه تاکید دارد.
طالبان روز سه شنبه این هفته اعلام کرد که محمد ابراهیم طاهریان، نماینده ویژه وزارت امور خارجه ایران به دوحه قطر رفته و با رهبران دفتر سیاسی طالبان دیدار کرده است.
طالبان در عین حال گفت که مایک پومپئو هم با ملابرادر، معاون رهبر طالبان و رئیس دفتر طالبان در قطر ویدیویی گفتگوهایی داشته است.
وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه در بیانیه ای نوشت که آقای پومپئو در این تماس با ملابرادر “روشن کرد انتظار از طالبان این است که تعهداتش را اجرا کند، که شامل حمله نکردن به نیروهای آمریکایی است.”
او درباره اجرای توافق روز ۲۹ فوریه میان آمریکا و طالبان صحبت می کرد که براساس آن آمریکا شروع به کاهش نیروهایش در افغانستان کرده است.
مقام های آمریکایی می گویند که طالبان به تعهد خود در عدم حمله به ائتلاف تحت رهبری آمریکا پایبند بوده است.
با این حال این گروه بر خشونت ها علیه نیروهای دولتی افغانستان افزوده است که تلاش ها برای شروع گفتگوهای صلح میان دو طرف را تحت الشعاع قرار داده است.
معامله روسیه-طالبان»
از طرف دیگر، رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، گفته است که اگر گزارش‌ها مبنی بر این که روسیه برای کشتن سربازان آمریکایی در افغانستان به شورشیان طالبان پاداش نقدی داده است تایید شود، ایالات متحده به این اقدام «واکنش قاطعانه‌ای» نشان خواهد داد.
روزنامه نیویورک تایمز اخیرا گزارش داد که سازمان اطلاعات ارتش روسیه به طالبان وعده داده بود که در برابر هر نظامی آمریکایی که در افغانستان بکشند، به آنان پاداش نقدی بدهد.
به گفته منابع نیویورک تایمز، این اطلاعات فوق سری در ماه فوریه امسال در گزارش‌های ویژه روزانه رییس جمهور گنجانده شد تا به اطلاع دونالد ترامپ برسد اما او هیچ واکنشی نشان نداد. این در حالیست که آقای ترامپ می گوید از اطلاعات مذکور بی‌خبر بوده و نیویورک تایمز را به ساخت داستانی «جعلی» برای بدنام کردن خود متهم کرده است.
مشاور امنیت ملی رییس جمهوری آمریکا روز چهارشنبه (یک ژوئیه) به خبرگزاری رویترز گفت که یک مقام ارشد سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) از ارائه گزارش به طور شفاهی به رییس جمهور خودداری کرد زیرا به صحت اطلاعات یادشده اطمینان نداشت. او در این خصوص جزییاتی بیان نکرد.
در همین رابطه مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، گفته است که واشنگتن هرگونه تهدیدی علیه نیروهای کشورش از جمله در افغانستان را جدی می گیرد و در خصوص نقش روسیه در افغانستان با مسکو رایزنی‌های زیادی انجام داده است.
مایک پومپئو گفت: «روس‌ها در ظرف ۱۰ سال گذشته سلاح هایی فروخته اند که جان آمریکایی‌ها را به خطر انداخته است و ما با این کار آنها مخالفیم.» او افزود: «من هر دفعه با آنها صحبت می کنم که این کار آنها باید متوقف شود.»
وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) می گوید که طی سال ۲۰۱۹ میلادی ۲۲ نظامی آمریکایی در افغانستان کشته شدند. منابع نیویورک تایمز مدعی هستند که کشته شدن حداقل یک نظامی آمریکایی نتیجه توافق سری طالبان و روسیه بوده است.
گروه طالبان و دولت روسیه این اتهام را بی‌اساس می دانند.
کاخ سفید روز دوشنبه این هفته به گروهی از اعضای جمهوریخواه مجلس نمایندگان اطلاعات محرمانه‌ای در این خصوص ارائه کرد. رهبران دموکرات مجالس نمایندگان و سنا درباره این مساله قویا ابراز نگرانی کرده و خواهان توضیحات کاخ سفید و سازمان های اطلاعاتی شده اند.
سازمان ملل متحد: حمایت طالبان از شبکه القاعده ادامه دارد
منبع تصویر، REUTERS
سازمان ملل متحد گفته که براساس یافته این نهاد، طالبان به حمایت خود از شبکه القاعده ادامه داده است. طالبان براساس توافقنامه صلح میان این گروه و آمریکا متعهد به قطع ارتباط با این شبکه شده بود.
در گزارش تیم نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل به شورای امنیت آمده است که رهبران ارشد القاعده و صدها جنگجوی این گروه هنوز در افغانستان فعالیت دارند.
براساس موافقتنامه آمریکا و طالبان، این گروه به اعضای خود، فرد یا گروهی از جمله القاعده اجازه نخواهد داد تا از خاک افغانستان برای تهدید آمریکا و متحدان آن استفاده کنند. طالبان براساس موافقت نامه باید به اعضای خود دستور دهد که با چنین گروه‌های همکاری نکنند.
نمایندگان طالبان در قطر تعهد کرده‌اند که جلو هر گروهی را که بخواهد با استفاده از خاک افغانستان امنیت آمریکا و متحدانش را تهدید کند، بگیرد و اجازه جذب نیرو، آموزش، تمویل و میزبانی به این نوع گروهها ندهد.
سازمان ملل در گزارش جدید خود گفته که گروه طالبان ارتباط نزدیک با القاعده دارد و در زمان مذاکرات صلح با آمریکا بارها با شبکه القاعده مشورت و رایزنی کرده است و به آنها ضمانت داده که به روابط تاریخی خود با این شبکه احترام می‌گذارد.
طالبان این گزارش سازمان ملل را “بی‌اساس” خوانده و گفته است که این گزارش به منظور ایجاد اخلال در روند صلح منتشر شده است.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
در این گزارش تازه آمده که یافته‌های تیم نظارت این گروه نشان می‌دهد که شبکه القاعده بدون سر و صدا با حمایت طالبان در حال قدرت گرفتن است.
سازمان ملل گفته که براساس گزارش کشورهای عضو، شبکه القاعده و طالبان جلسات متعدد در سال ۲۰۱۹ و در ابتدای سال ۲۰۲۰ داشته که درباره مسایل مرتبط به عملیات و برنامه‌ریزی، آموزش و فراهم کردن پناهگاه‌های امن توسط طالبان برای اعضای شبکه القاعده صحبت کرده‌اند.
سازمان ملل گفته که شبکه القاعده به صورت مخفی در ۱۲ ولایت افغانستان مانند بدخشان، غزنی، هلمند، خوست، کنر، قندوز، لوگر، ننگرهار، نیمروز، نورستان، پکتیا و زابل فعال هستند.
در این گزارش آمده که صحبت درباره شمار دقیق اعضای القاعده مشکل است ولی گروه نظارتی معتقد است که جنگ جویان این شبکه در افغانستان به ۴۰۰ الی ۶۰۰ نفر می رسند.
منبع تصویر، NDS AFGHANISTAN/TWITTER
بر اساس این اسناد، ایمن الظواهری، رهبر شبکه القاعده با شماری از اعضای شبکه حقانی در فوریه سال ۲۰۲۰ دیدار داشته است و آنان درباره توافقنامه صلح با آمریکا و همچنین روند صلح افغانستان با هم مشورت کرده‌اند. در این گزارش آمده که یحیی حقانی، از اعضای شبکه حقانی، از اواسط سال ۲۰۰۹ به عنوان رابط با شبکه القاعده کار می کند.
سازمان ملل از شبکه القاعده شبه جزیره هند نیز یاد کرده است و در گزارش این نهاد آمده است که در حمله مشترک نیروهای آمریکایی و افغان که در اول ماه میزان سال ۱۳۹۸خورشیدی به یک قرارگاه طالبان در ولسوالی موسی قلعه ولایت هلمند انجام شد، عاصم عمر، رهبر شبکه القاعده برای شبه جزیره هند و شماری از اعضای ارشد این شبکه کشته شدند.
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان که توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان را نیز امضا کرد، به خبرنگاران گفته که این گزارش قبل از ۱۵ مارس سال ۲۰۲۰ را پوشش می‌دهد، یعنی دو هفته بعد از امضای توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان. او گفته زمان می‌برد تا طالبان از القاعده جدا شود.
زلمی خلیلزاد گفته است که “طالبان گام‌هایی برای این کار برداشته اند ا ما نیاز به اقدامات بیشتر دارند.”
منبع تصویر، ARG
این در حالی‌است که از سوی دیگر، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا روز گذشته با رئیس جمهور غنی و عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه دولت افغانستان روی گام‌های بعدی صلح با طالبان گفتگوی ویدیویی کرده است.
بر اساس اعلامیه ارگ ریاست جمهوری افغانستان شماری از مقامات بلند پایه دو کشور در این کفنرانس ویدیویی حضور داشتند.
در اعلامیه ارگ آمده است که وزیر خارجه آمریکا گفته است که هدف اساسی آمریکا حضور “یک افغانستان متحد، مستقل، دموکراتیک و باثبات در چوکات تداوم روابط درازمدت و استراتیژیک میان دو کشور است و برای رسیدن به آن، یکجا با حکومت افغانستان کار خواهیم کرد”.
رئیس جمهور غنی در این کنفرانس گفته است که تیم های کاری هر دو طرف باید روی فراهم آوری تسهیلات بیشتر بخاطر تطبیق این نقشه راه کار کنند.
رهایی زندانیان، تعیین مکان مذاکرات، تکمیلی فهرست هیات مذاکره کننده صلح دولت و مکانیزم آتش‌بس میان دو طرف از مسایل مورد بحث در این گفتگو بوده است.
عبدالله عبدالله، در گفتگویی با سرویس جهانی بی بی سی در واکنش به گزارش سازمان ملل متحد در مورد ارتباطات طالبان و القاعده گفت: ” ما نمی دانیم هنوز که طالبان به آن مرحله رسیده باشند که ادعا کنند روابط شان را با القاعده بریده اند و اینکه آنها القاعده و این شبکه آنها را کمک نمی کند
با رد طالبان : داعش مسئولیت حملات را از خراسان آریا به عهده گرفت
دختر افغانتبار، ‘تیک‌تاک’ و مسلمانان اویغور
- روری سلان-جونز
- خبرنگار فناوری
می‌خواهم درباره فضایی صحبت کنم که غالبا پر از نوجوانانی است که می‌خواهند با ترانه مورد علاقه خود لب بزنند، میم‌های اینترنتی را به یکدیگر نشان دهند و، در مجموع، خوش بگذرانند.
موضوع صحبت اما گرفتاری تیک‌تاک در ماجرایی است که سر موضوع سانسور پیش آمده است.
فیروزه عزیز دختر افغانتبار آمریکایی که ۱۷ سال دارد، یک‌شنبه عصر ویدیویی در حساب کاربری تیک‌تاک خود منتشر کرد که در نگاه اول به نظر می‌رسید راهنمایی برای فر دادن (قات کردن) مژه باشد، اما بعد از چند ثانیه ریمل را کنار گذاشت و از بینندگان خواست که درباره بدرفتاری چین با مسلمانان اویغور تحقیق کنند.
او در مصاحبه با بی‌بی‌سی دلایل خود برای این کار را برشمرد.
او می‌گوید “من به عنوان فردی مسلمان همیشه با نژادپرستی و ستم درگیر بوده‌ام. اما وقتی دیدم که این گروه قومی با اتفاقاتی دست‌وپنجه نرم می‌کند که من حتی تصورش را هم نمی‌کردم، حس کردم که دیگران هم باید از این اتفاق بد آگاه شوند.”
به نظر می‌رسد که هدف او تحریک شرکت بایت‌دنس، صاحب چینی تیک‌تاک، بوده باشد و به همین خاطر هم مشخصا در ویدیوی خود از “هولوکاستی دیگر” صحبت می‌کند. این شرکت مدعی است که خارج از چین هیچ محتوایی را به دلایل سیاسی سانسور نمی‌کند.
او در ویدیوی دیگر توضیح داده است که صحبت درباره مژه در ابتدای آن ویدیو هدفی جز عبور از سد تیم ممیزی تیک‌تاک نداشته است.
تعلیق حساب کاربری
این ویدیو خیلی سریع در تیک‌تاک و دیگر شبکه‌های اجتماعی پخش شد و همگان را به واکنش احتمالی بایت‌دنس علاقه‌مند کرد.
منبع تصویر، TICTOK
اما در ابتدا هیچ اتفاقی نیفتاد و ویدیو همچنان در تیک‌تاک قابل مشاهده بود.
اما فیروزه می‌گوید صبح دوشنبه که از خواب بیدار شد، حسابش در تیک‌تاک معلق شده بود و دیگر نمی‌توانست هیچ ویدیوی جدیدی به اشتراک بگذارد.
سه‌شنبه که شد فشارها چنان بر بایت‌دنس افزایش پیدا کرده بود که این شرکت مجبور شد به رسانه‌ها، از جمله بی‌بی‌سی، در مورد تصمیم خود توضیح دهد و مدعی شود که تعلیق حساب کاربری فیروزه هیچ ربطی به فعالیت‌های او در حمایت از اویغورها نداشته است.
در عوض، دلیل این تعلیق ویدیویی بود که او ده روز پیش از آن در تیک‌تاک منتشر کرده بود – ویدیویی که به خاطر حضور اسامه بن لادن ناقض قوانین تیک‌تاک در مورد تروریسم محسوب شده بود.
در ظاهر به نظر می‌رسید که با مساله جدی روبه‌رو شده‌ایم.
اما بعدا معلوم شد که ویدیوی مورد نظر قطعه طنزآمیزی درباره پیش‌فرض‌های مردم من باب پسرهایی بود که فیروزه احتمالا به آنها علاقه‌مند می‌شود. در پایان این ویدیو عکسی از بن لادن به مدت یک ثانیه نشان داده می‌شد.
فیروزه می‌گوید که زندگی در آمریکا به عنوان فردی مسلمان همیشه با تمسخر همراه است و بارها تروریست و “همسر بن لادن” خطاب شده است؛ به همین خاطر تصمیم گرفته بود که با طنز پاسخ این حرف‌ها را بدهد.
حساب کاربری اولش به خاطر این ویدیو طنزآمیز تعلیق شده بود و به همین خاطر حساب جدیدی باز کرده بود.
او می‌گوید “چند مطلب مختلف در این حساب جدید گذاشتم و اتفاقی نیفتاد. ولی به محض اینکه موضوع اویغورها در چین مطرح شد حسابم معلق شد.”
بدگمانی نسبت به شرکت‌های چینی
با وجود تعلیق حساب کاربری فیروزه، ویدیوی او همچنان مورد توجه بود و به نظر می‌رسید که ماجرا دارد می‌خوابد – تا اینکه روز پنج‌شنبه برای کمتر از یک ساعت کاملا حذف شد.
بایت‌دنس مدعی بود که این اتفاق یک اشتباه انسانی بوده است و مجددا تاکید کرد که هیچ محتوایی را به خاطر ملاحظات سیاسی سانسور نمی‌کند.
این شرکت می‌گوید “باید تصریح کنیم که هیچ دستورالعملی مبنی بر ممنوعیت اشتراک‌گذاری چنین محتوایی از طرف کاربران ما وجود ندارد و نباید به هیچ عنوان از دسترس خارج می‌شد.”
چین شاید تعدادی شبکه اجتماعی شدیدا موفق و محبوب داشته باشد، اما تیک‌تاک اولین مورد واقعا موفق در خارج از آسیا است.
بایت‌دنس در سال ۲۰۱۷ با پرداخت یک میلیارد دلار اپلیکیشن ویدیوی میوزکلی را خرید و به این ترتیب نشان داد که علاقه زیادی به حضور جدی در ایالات متحده و اروپا دارد.
اما از آن زمان به بعد، بدگمانی نسبت به شرکت‌های چینی افزایش یافته است، مخصوصا در ایالات متحده؛ اتفاقی که باعث ایجاد تردید نسبت به درستی این معامله بین سیاستمداران شده است.
تیک‌تاک دارد به سرعت بزرگ می‌شود و درآمد قابل توجهی هم دارد. در ماه‌های اخیر نفرات زیادی را استخدام کرده است و چندین کارمند باتجربه را به واحد روابط عمومی خود اضافه کرده است.
حالا که فعالان مختلف متوجه فواید این شبکه اجتماعی برای انتشار پیام‌هایی در نقد دولت چین شده‌اند، به نظر می‌رسد که واحد روابط عمومی این شرکت روزهای پرکاری را پیش رو خواهد داشت.
- نویسنده : قیام خوراسانی
- منبع خبر : BBC
