منبع تصویر، HAMAS
زمانی که حماس حمله مرگبار روز شنبه به اسرائیل را آغاز کرد، چتربازان مسلح هم از جمله ستیزه‌جویانی بودند که از آسمان غزه وارد اسرائیل شدند.
گردانهای عزالدین قسام -شاخه نظامی جنبش حماس- به شرکت‌کنندگان در یک فستیوال موسیقی و مناطق اطراف نوار غزه در اسرائیل حمله کردند. حماس این حمله غافلگیرانه را عملیات «طوفان الاقصی» نامید.
ریچارد هکت، سخنگوی ارتش اسرائیل تایید کرد که جنگجویان فلسطینی با پاراگلایدر از آسمان، و همین طور از راه زمین و دریا وارد خاک اسرائیل شدند.
عکس‌های و ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد، نفرات گردانهای قسام را نشان می‌‌داد که با چتر در حال فرود هستند. گفته می‌شود این اولین بار است که نیروهای حماس از این شیوه برای حمله به اسرائیل استفاده می‌کنند.
منبع تصویر، HAMAS
این پاراگلایدرها مجهز به پره و موتور بودند، و چتربازان با استفاده از قابلیت هدایت و تغییر مسیر آن، از آسمان غزه وارد اسرائیل شدند.
منبع تصویر، SNS
چتربازان نظامی معمولا برای انتقال و انداختن کمک و نیازهای واحدهای زمینی ارتش پرواز می‌کنند و هدف از به کار بردن آنها نفوذ به خطوط دشمن، در پشت جبهه‌های نبرد است.
تیم‌های رزمی چتربازی اولین بار در جریان جنگ جهانی دوم و از سوی هر دو طرف جنگ – نیروهای آلمانی و همین طور متفقین- به کار گرفته شدند.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
حملات روز شنبه حماس یادآور عملیاتی بود که دو فلسطینی عضو «جبهه مردمی برای آزادی فلسطین – فرماندهی کل» علیه اسرائیل انجام دادند. فرماندهی کل گروهی بود که با انشعاب از جبهه مردمی برای آزادی فلسطین در سال ۱۹۶۸ تاسیس شد.
در آن عملیات که نوامبر سال ۱۹۸۷ صورت گرفت و بعدها با نام «شب گلایدرها» مشهور شد، این دو نفر سوار بر پاراگلایدر، از جنوب لبنان وارد اسرائیل شدند و به یک مرکز نظامی حمله کردند. یکی از آنها قبل از عملیات کشته شد اما نفر دوم شش سرباز اسرائیلی را کشت و هفت نفر دیگر را زخمی کرد و بعد از آن خود در تیراندازی نیروهای اسرائیلی کشته شد.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
پایان پادکست
استفاده از پاراگلایدر یا چترهای مجهز به موتور و قابلیت هدایت، راه را برای حمله زمینی شبه نظامیان حماس علیه اسرائیل هموار کرد. به این معنا که دیگر لازم نبود برای نفوذ به خاک اسرائیل از تپه‌ها بالا بروند یا از هواپیما فرود بیایند.
موتور این چترها نیروی پیشرانی را برای چتربازان فراهم می‌کرد که با بتوانند تا سرعت ۵۶ کیلومتر در ساعت شتاب بگیرند.
پاراگلایدرهای می‌توانند با متوسط ارتفاع ۵۰۰۰ متر از زمین، تا سه ساعت روی هوا در حال پرواز باشند.
بر اساس اطلاعات سایت‌های مربوط به پاراگلایدرها، توان حمل بار آنها تا ۲۳۰ کیلوگرم یا معادل وزن ۳ یا چهار نفر است.
این ماشین‌های هوانوردی می‌توانند با یک صندلی برای پرواز یک نفر ساخته شوند یا با نصب یک سه‌چرخه زیر چتر، دو نفر را در خود جا دهند.
رسانه‌های نظامی ویدیوهایی را از گردانهای عزالدین قسام منتشر کرده‌اند كه پارگلایدرهایی را با یک یا دو سرنشین در حال بلند شدن از زمین در غزه نشان می‌دهد.
تصاویر دیگر جنگجویانی را نشان می‌دهد که قبل از فرود آمدن و حمله در خاک اسرائیل، از آسمان در حال شلیک کردن هستند. در این تصاویر می‌بینیم که بعضی از چترها در حال انتقال نیروهای موتورسوار هستند.
حماس واحد چتربازانی را که از روی حصارهای مرزی به خاک اسرائیل نفوذ کردند «اسکادران صقر» نام گذاشته که به معنای شاهین است.
منبع تصویر، GOOGLE
ویدیوهایی که رسانه‌های وابسته به حماس منتشر کردند، چتربازان مسلح را نشان می‌دهد که زیر پوشش راکتباران سنگین اسرائیل از نوار غزه، به پرواز در می‌آیند.
در تصاویر دیده می‌شود که بعضی از آنها در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند و پاراگلایدرهای دیگر در آسمان اوج گرفته‌اند.
این چتربازان به وضوح و با چشم غیر مسلح در آسمان مناطق اطراف غزه در اسرائیل قابل مشاهده هستند.
رسانه‌های اسرائیلی ارتش را زیر سوال برده‌اند که چرا نتوانسته پاراگلایدرهای حماس را شناسایی و منهدم کند.
نیروهای اسرائیلی هنوز دلیل مشخصی برای این مسئله ارائه نکرده‌اند که چرا سیستم پدافند هوایی در تشخیص چتربازانی که از مرز عبور کردند، ناکام بوده است. به ویژه آن که این چتربازان آن قدر نزدیک و قابل رویت بودند که مردم با موبایل از آنها فیلم گرفته‌اند.
منبع تصویر، EPA
بعد از حمله حماس این سوال پیش آمده که آیا اسرائیلی‌ها بیش از حد به فناوری پدافندی خود اتکا کرده‌اند و از گشتی‌های مرزی غافل شده‌اند.
بر اساس گزارش‌ها سیستم‌های پدافند هوایی اسرائیل، از جمله گنبد آهنین، برای ردیابی و مقابله با اشیاء پرنده کوچک مانند پاراگلایدر طراحی نشده است.
منبع تصویر، REUTERS
به گفته محمد ضیف، فرمانده گردانهای عزالدین قسام، حماس حملات برق‌آسای روز شنبه را با شلیک پنج هزار راکت به سوی اسرائیل آغاز کرد.
منبع تصویر، INPHO
راکتباران اسرائیل با یورش شبه نظامیان حماس از مرز زمینی با نفوذ از حصارها، از دریا با استفاده از قایق‌های توپدار، و همین طور از هوا با فرستادن چتربازان همراه شد.
در گزارش‌های نظامی و رسانه‌ای این مسئله مورد توجه قرار گرفته که حمله چتربازان و قابلیت آنها برای عبور بدون شناسایی از سیستم‌های پدافند هوایی، عامل تعیین‌کننده‌ای در عملیات نفوذ به خاک اسرائیل بوده است.
حمله حماس در همان روز اول با کشتار بی‌سابقه غیرنظامیان و نظامیان اسرائیلی در مناطق نزدیک به نوار غزه در اسرائیل همراه شد.
شبه نظامیان بیش از ۱۰۰ نظامی و غیرنظامی اسرائیلی را ربودند و حماس اکنون تهدید به کشتن آنها کرده است.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
بعضی‌ها می‌پرسند در آن ساعات طولانی که شبه‌نظامیان حماس بدون مانع و آزادانه در اطراف محل زندگی مردم در نزدیکی مرز غزه می‌گشتند، نیروهای اسرائیل کجا بودند.
یک اسرائیلی شرح می‌دهد که چگونه بعضی از ساکنان مجبور شدند به نیروهای حفاظت غیرنظامی تکیه کنند، در حالی که منتظر رسیدن ارتش بودند. می‌گوید: «ارتش بعنوان یک نیروی واکنش سریع، [در انجام وظیفه‌اش] کاملا ناکام بود.»
مدتی طول خواهد کشید تا پاسخ کامل و درست به دلایل واکنش کند ارتش اسرائیل مشخص شود. به نظر می‌رسد که سه عامل غافلگیری، وسعت و سرعت حمله و سامانه دفاعی پراکنده و ناهمگون، اسرائیل را در مقابل چیزی قرار داد که آمادگی لازم را برایش نداشت.
غافلگیری عامل بسیار مهم در حمله حماس بود.
نهادهای اطلاعاتی اسرائیل نتوانستند از برنامه‌ریزی حماس برای حمله باخبر شوند. به نظر می‌رسد این گروه برنامه‌ای درازمدت برای فریب اسرائیل داشت تا این تصور را ایجاد کند که نمی‌تواند یا نمی‌خواهد یک حمله بلندپروازانه انجام بدهد.
حماس امنیت عملیاتش را هم خوب مدیریت کرد. آنها احتمالا ارتباطات الکترونیک خود را خاموش کرده بودند.
حماس سپس به‌وسعت و سرعت بی‌سابقه تکیه کرد که بخش نهایی برنامه‌ریزی آنها بود.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
پایان پادکست
عملیات حماس به این شکل بود که نخست هزاران موشک برای پوشش عملیات پرتاب شد بعلاوه حملات پهپادی به تجهیزات نظارتی اسرائیل در حصار مرزی. سپس مواد منفجره قوی و خودروهای سنگین ۸۰ رخنه در حصار امنیتی ایجاد کردند.
هلی‌گلایدرهای موتوری و موتورسیکلت هم در این عملیات بکار گرفته شدند و بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ مرد مسلح به این روش، همزمان از غزه به بیرون سرازیر شدند.
به نظر می‌رسد این تاکتیک‌های گروهی و همزمان در غلبه بر سامانه دفاعی اسرائیل، حداقل تا مدتی، موفق بود.
گستردگی و تعدد فعالیت‌های حماس منجر به آشفتگی در مراکز فرماندهی و کنترل اسرائیل شد، آن هم در صبح آرام شنبه که روز تعطیل است.
گروهی از شبه‌نظامیان حماس مکان‌های غیرنظامی را هدف گرفتند و گروهی دیگر به پایگاه‌های نظامی حمله کردند. توان دفاعی اندک این پایگاه‌ها که به‌سرعت و به‌راحتی هدف قرار گرفتند، باعث شگفتی شد. تصاویری هم از تانک‌های اسرائیل منتشر شد که به دست حماس افتاده بودند.
در نهایت اینکه رخنه‌های مرزی مدتی طولانی باز ماندند که به شبه‌نظامیان امکان داد گروگان‌ها را پیش از رسیدن تانک‌های اسرائیل و مسدود شدن مرز، به غزه منتقل کنند.
منبع تصویر، GETTY IMAGES
به نظر می‌رسد که شبکه دفاع اسرائیل پراکنده و ناهمگون بوده است؛ نیروهای امنیتی و دفاعی اسرائیل در ماه‌های اخیر به جای غزه بیشتر بر کرانه باختری متمرکز شدند و در عمل بخشی از مرز غزه به حال خود رها شد. حماس احتمالا روی اختلافات اخیر در جامعه اسرائیل بر سر سیاست‌های بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، و ایجاد اختلال و انحراف بیشتر در تمرکز نهادهای امنیتی حساب کرده بود.
توان نظامی و اطلاعاتی اسرائیل مدت‌هاست که به عنوان بهترین در خاورمیانه و یکی از بهترین‌ها در جهان ارزیابی شده است. اسرائیل اما احتمالا توانایی‌های حریف خود را دست کم گرفته بوده است.
این حملات با حملات ۱۱ سپتامبر در ایالات متحده آمریکا مقایسه شده که هیچکس پیش‌بینی نمی‌کرد از هواپیمای مسافربری مانند سلاح استفاده شود. از این غفلت اغلب به عنوان «کاستی در تدبیر و اندیشه» نام می‌برند.
احتمالا کاستی مشابهی در اسرائیل هم بود که برای چنین عملیات جاه‌طلبانه دشمن‌اش ناآماده بود.
این نگرانی‌ها قطعا بخشی از تحقیقات بلندمدتی خواهد بود که احتمالا اسرائیل انجام خواهد داد. با این حال، در کوتاه‌مدت به جای نگاه به گذشته، نگاه و تمرکز آنها بر آینده و قدم‌های بعدی خواهد بود.
خبرگزاری جمهوری خراسان، Jomhouri Khorasan News Agency