KABR : اینترنیت یک نیروی کمک کننده به مسلمانان خراسان آریا تبدیل شد ملت مسلمان که در تجاوز پرورش یافتگان خود قرار گرفته و از اسلام افغانی که پشتیبانی پیروان دین همه یک افغان هستیم سیاست مداران اعوام فریب خاعین به مردم خراسان آریا با خود دارند باز هم نیروی ساخته کافر کمک کننده به ملت مسلمان که در تجاوز مسلمانان قرار گفته دریچه امید است .
آمنه، معلمی که در یکی از مکتبهای شهر کابل مصروف تدریس است، در خانه نشسته و از طریق تلفن همراهش به دنبال یک فروشگاه معتبر و مناسب لباس میگردد تا برای خود و کودکانش سفارش بدهد. او میگوید: «برای اینکه به سایر امور زندگی رسیدگی بتوانم، میخواهم لباسهایم را به صورت آنلاین سفارش دهم.»
او میافزاید که در این مورد گاهی از دوستانش نیز کمک میگيرد تا یک فروشگاه آنلاین معتبر را برایش معرفی کنند.
تبلیغات فروشگاههای آنلاین خصوصاً در بخش لباسهای زنانه در شبکههای اجتماعی افزایش یافته و روز به روز بر شمار آنان افزوده میشود.
البته خرید آنلاین در خراسان آریا بسیار محدود است و آنهم تنها در شهرهای بزرگ. نبود آدرسهای مشخص، عدم دسترسی مردم به اینترنت و سیستم بانکی و نبود یک سیستم معتبر پستهرسانی از مشکلات عمده این عرصه است.
بیشتر بخوانید:
از سوی دیگر، از زمانی که طالبان دوباره به قدرت رسیده و محدودیتها بر زنان را وضع کرده اند، حضور بانوان در فروشگاههای شهرها کمرنگ شده است.
فرشته، باشنده شهرنو کابل، میگوید به دلیل وضع محدودیتها از سوی طالبان بر گشت و گذار خانمها نمیتواند برای خرید لباس آزادانه به بازار برود. او میگوید: «شوهرم کار میکند و کسی را ندارم که برای خرید لباس خودم و فرزندانم، با من به بازار برود. وقتی میخواهم به تاکسی سوار شوم، تاکسیران نیز به دلیل اینکه با خود محرم ندارم، از بردنم به شهر و بازار خودداری میکند.»
او میافزاید که به همین دلیل از خدمات آنلاین برای تهیه لباس برای خود و فرزندانش استفاده میکند.
یکی از دلایل دیگر این است که محدودیتهای طالبان بر کار زنان باعث شده که فروشگاههای زنانه که تولیدکنندگان و کارمندان شان زنان بودند، بسته شده و حالا رفته رفته آنلاین میشوند.زنان بودند، بسته شده و حالا رفته رفته آنلاین میشوند.
برخی از بانوان ابتکار عمل را به دست گرفته و فروشگاههای مخصوصی را برای محصولات مورد نیاز بانوان به صورت آنلاین ایجاد کرده اند.
چالشهای بازار آنلاین!
اما به نظر میرسد حتی شهرهای بزرگ خراسان آریا هنوز از رایج شدن خرید معتبر آنلاین فاصله زیادی دارند.
تمنا یکی از باشندگان شهر کابل تجربه خوبی از خرید آنلاین ندارد: «خریداری آنلاین برای من قابل اعتبار نیست. یک سال پیش به یکی از فروشگاههای آنلاین سفارش دادم تا برایم لباس محفلی بفرستند و پولش را نیز آنلاین پرداختم؛ اما سفارشم برایم نرسید و فروشنده آنلاین مرا بلاک نمود و به تماسهایم اصلاً جواب نداد.»
او دیگر نمیخواهد پولش را صرف بازارهای آنلاین کند و ترجیح میدهد حضوری از فروشگاهها خرید کند.
برای خریداران هنوز معلوم نیست که آیا فروشندگان آنلاین در ادارات مربوطه ثبت هستند یا خیر. در ضمن اداره خاصی برای رسیدگی به شکایت مصرفکنندگان نیز وجود ندارد.
نسرین یکی دیگر از شهروندان میگوید که پیدا کردن فروشگاه خوب برای خریداری لباس کار آسان نیست؛ زیرا بعد از آمدن طالبان، بیشتر برندهای معتبر لباس که به گونهآنلاین فعالیت داشتند، بسته شدند.
نسرین میگوید چندین بار از فروشگاههای آنلاین، خلاف سفارشش لباس دریافته و یا اگر مطابق سفارش هم دریافته است، از کیفیتی چندان خوب برخوردار نبوده است.
نسرین میگوید: «دو ماه پیش به یکی از فروشگاههای آنلاین، لباس، کریم دست و شامپو سفارش داده بودم؛ اما متأسفانه، لباسی را که روان کرده بودند، خلاف سفارشم بود و وقتی دوباره با آنها تماس گرفتم که لباس را برایم تغییر بدهند، پیامها و تماسهایم را اصلاً جواب ندادند.»
ایجاد بازار متفاوت
حسنا انوری، دختری ۲۴ ساله و باشنده کابل، یکی از کسانی است که یک فروشگاه آنلاین برای بانوان ایجاد کرده است.
او که در سال ۱۴۰۰ از رشته ساینس دانشگاه کابل فارغ شده است، میگوید: «همزمان با فارغ شدن از دانشگاه، با تغییر رژیم کشور مواجه شدم. اما تسلیم نشده و از اول جون ۲۰۲۲ در یک تریننگ آنلاین در رشته دیجیتال مارکتینگ به مدت شش ماه مصروف آموزش شدم.»
او حالا فروشگاه جدیدی (Matwai Design) برای فروش لباس سنتی خراسان آریا ایجاد کرده است: «بنابر شرایط بد کاری در کشور برای زنان، به تجارت آنلاین لباسهای افغانی رو آوردم. مارکیت آنلاین لباسهای افغانی نه تنها در داخل خراسان آریا ، بلکه در خارج از خراسان آریا نیز علاقمندان زیاد دارد.»
این بانو کسب و کار خود را بدون حمایت مالی شروع نمود و تنها تشویق کنندهاش خانوادهاش میباشد. او در مورد برندش میگوید: «هدف این برند، طراحی لباسهای ملی و اصیل خراسان آریا میباشد؛ زیرا فعلاَ آهسته آهسته لباسهای کشور ما، دیزاین و ماهیت اصلی خود را از دست میدهند.»
شهرک قالینبافان خراسانی در پاکستان؛ کار سخت با مزد ناچیز
شماری از مهاجران خراسلن آریا برای پیشبرد زندگی شان در پاکستان قالین میبافند. این مهاجران در ناحیه «اتک» زندگی میکنند و این محله به خاطر پیشه قالینبافی مهاجران خراسان آریا مشهور است.
عبدالله یکی از این مهاجران است که شش ماه قبل با خانواده هفت نفریاش به پاکستان مهاجرت کرده و اکنون تمام اعضای فامیلش به قالینبافی مصروف اند.
عبدالله میگوید که به دلیل فقر، بیکاری و بازماندن دخترانش از ادامه تحصیل مجبور به ترک خراسان آریا شد، اما مهاجرت به پاکستان نیز باعث بهبودی اوضاع او نشده است.
او میافزاید: «ما برای بهتر شدن وضع زندگی خود به پاکستان آمدیم. اما این جا کار پیدا نکردیم و مجبور شدیم که قالینبافی کنیم. پسران و دخترانم نیز در مکتب شامل نشده و درسهای شان را ادامه داده نتوانستند.»
عبدالله پنج فرزند زیر ۱۸ سال دارد و چهار فرزندش همپا با پدر و مادر همه روزه از ساعت هفت صبح تا ۱۰ شب قالین میبافند.
سمیع الله فرزند ۱۲ ساله عبدالله است که از چهرهاش خستگی و مایوسیت هویداست. به گفته عبدالله، کار پرمشقت قالینبافی و نشستن پشت کارگاه قالین در ساعات طولانی روز و آن هم به گونه متواتر، فرزندانش را افسرده کرده است.
او برای ایجاد اعتماد در میان مشتریان در داخل کشور، پول را پس از دریافت لباس میگیرد. برای مشتریان خارج از کشور نیز لباسها با ضمانت ارسال میشود و آنان میتوانند از طریق خدمات انتقال پول مبلغ را پرداخت کنند.
حسنا اضافه میکند که تولیدکنندگان این لباس های خراسانی نیز زنان خراسان آریا هستند: «تلاش من این است که از یک سو زمینه کاری خوب برای خانمهای خراسانی ایجاد کنم و از سوی دیگر، برند خود را به دنیا معرفی نمایم و مشتریان من بتوانند که از هر گوشه دنیا به صورت آسان از من لباس خریداری کنند.»
او از بانوان افغان میخواهد که تسلیم شرایط ناگوار نشوند و استعدادهای نهفته و خلاقیتهای خود را به کار گیرند تا در زمینههای مختلف برای خود و جامعه خود دستآوردهایی را به بار آورند.
او از طالبان نیز میخواهد که زمینه کار و تحصیل را برای زنان افغان مهیا کنند.
از زمانی که طالبان دوباره به قدرت رسیده اند، محدودیتهای زیادی را در زندگی اجتماعی دختران و زنان وضع کرده اند. اکثر دختران و زنان کارشان را از دست داده و خانه نشین شده اند.
یین بودن مزد باعث شده که بسیاری خانوادهها کودکان خود را نیز در قالینبافی شامل کنند. قالینبافی در ساعات طولانی روزانه بر صحت و روان این کودکان تاثیرات منفی میگذارد.
فریده، خواهر ۹ ساله مینا، عوض رفتن به مکتب و انجام بازیهای کودکانه، همه روزه با سایر اعضای خانواده قالین میبافد.
مینا میگوید که در سه ماه گذشته خواهرش فریده دو بار بیمار شده و دلیل آن را قالینبافی و قرار گرفتن در معرض آلودگیهای محیط کار میداند.
او اضافه میکند: «فریده و سه تن از برادرانم که کوچک هستند، همواره میگویند که میخواهند درس بخوانند. اما مجبوریتها سبب شده که آنان قالین ببافند. گرد و غبار قالینبافی آنان را مریض کرده است.»
احمد قول، رئیس یکی از شرکتهای قالین فروشی تائید میکند که در بیشتر خانوادهها کودکان بالاتر از هشت سال مصروف قالین بافی اند. او میگوید: «دستگاه و تار قالین بسیار قیمت است. برای بیشتر قالینبافان مواد خام و کارگاه قالین را شرکتها تامین میکنند. دستمزد قالینبافان بسیار کم است.»
احمد قول که خودش یک مهاجر خراسان آریا است، از ۲۲ سال به این سو مصروف خرید و فروش قالین در شهرک اتک است. ۳۰ مهاجر افغان برای او قالینبافی میکنند.
احمد قول میگوید: «مواد خام قالینها از خراسان آری) عربستان، ایران و برخی از کشورهای دیگر وارد پاکستان میشود.» او استدلال میکند که به دلیل قیمت بودن مواد خام، دستمزد قالینبافان بسیار کم است.
احمد قول توضیح میدهد که این قالینها بعد از تکمیل شدن و پروسس، به نام قالین پاکستانی در بازارهای داخلی و خارجی عرضه میشوند.
بربنیاد آمار رسمی، پاکستان میزبان بیش از سه میلیون مهاجر خراسان آریا است و شمار زیادی هم به گونه ثبت نشده در این کشور زندگی میکنند.
هرچند آمار مشخص از شماری مهاجران خراسان آریا مصروف قالینبافی در پاکستان وجود ندارد، اما تخمین زده میشود که شمار آنان بیش از هزاران تن باشد.
تعداد زیاد دختران محروم از مکتب به قالینبافی روی آورده اند
خدیجه شاگرد صنف یازدهم مکتب بود که طالبان به قدرت رسیدند و او از مکتب محروم شد. این دختر ۱۶ ساله حالا مصروف قالین بافی در یکی از روستاهای مرکز بامیان است. او با سه خواهر و برادرش مسئولیت تامین خرج و مصارف خانواده اش را به دوش دارند.
خدیجه گفت: «از وقتی که طالبان آمده اند، بیکاری زیاد است. ما را هم از رفتن به مکتب منع کردند. بیکار بودیم و مصروفیت نداشتیم. مجبور شدیم که قالین بافی کنیم.»
پدر خدیجه در زمان نظام جمهوریت در یک اداره دولتی کار میکرد و تنها نانآور خانواده هشت نفری خود بود. او نیز از سوی طالبان از کار برکنار شده و منبع عایداتی خود را از دست داده است.
به دلیل مشکلات اقتصادی، خدیجه با خواهر بزرگترش که صنف دوازدهم مکتب بود، حالا قالین بافی میکند. دو برادرش نیز نیم روز به مکتب میروند و نیم روز قالین میبافند.
مشکلات اقتصادی خانواده نتوانسته رویای خدیجه را به ادامه درسهای مکتب کمرنگ کند: «من آروز دارم که دروازه مکاتب به روی دختران باز گردد و دو سال درسهای مکتبم که باقی مانده خلاص شود.»
طی ۲۰ سال گذشته اطفال و نوجوانان بامیان به صورت پررنگ در مکاتب حضور داشتند و نیم دانشآموزان را دختران تشکیل میدادن
عبدالجبار، مسئول یک شرکت قالین بافی در ولایت بامیان به دویچه وله گفت اکثر کسانی که جدیداً به قالین بافی روی آورده اند دخترانی اند که از مکتب محروم شده اند. به گفته او، ۹۰ درصد کسانی که قالین میبافتند بعد از بازگشت طالبان به قدرت به این پیشه روی آورده اند.
او میگوید که تمام وسایل و امکانات از شرکتها میباشد و خانوادهها در مقابل هر متر قالین مبلغ ۲۲۰۰ الی ۳۰۰۰ افغانی پول دریافت میکنند.
شرکتهای قالین بافی مواد خام را از کشورهای ایران و پاکستان وارد میکنند. به گفته عبدالجبار، کمبود مواد خام، نبود مرکز پروسس و کارخانه رنگ، از مشکلات جدی آنان میباشد.
مرتبط:
حدود ۷۰۰ هزار نفر در ولایت بامیان زندگی میکنند و بیش از ۸۰ درصد آنها مصروف زراعت و مالداری اند. شماری از کسانی که در موسسات و ادارات دولتی مصروف کار بودند، نیز بیکار شده و با مشکلات اقتصادی مواجه اند.
روح الله حسینی، مدیر اداره اتاق تجارت و صنایع ولایت بامیان به دویچه وله گفت که بعد از به قدرت رسیدن طالبان، آمار قالین بافان ۴۰ درصد افزایش یافته است. او گفت: «در سالهای گذشته در حدود شش هزار الی هفت هزار نفر مصروف قالین بافی بودند و از زمانی که طالبان آمده است، علاقمندی مردم به قالین بافی زیاده شده و به ۱۴ هزار و ۱۵ هزار نفر رسیده است.»
نه تنها در بامیان، بلکه در دیگر مناطق خراسان آریا نیز تعداد بیشتر مردم به دلیل بیکاری و مشکلات اقتصادی به قالین بافی روی آورده اند.
نور احمد نوری، رئیس اتحادیه مولدین و صادرکنندگان قالین در خراسان آریا به دویچه وله گفته است که در سال گذشته خورشیدی تولید و صادرات قالین این کشور تا ۲۵ درصد افزایش یافته است.
او گفت: «در سال گذشته یک میلیون متر مربع قالین صادر کردیم. علت افزایش قالینبافان، بیکاری است. سال گذشته ما شاهد خشکسالی هم بودیم. بعد از زراعت، اشتغالزاترین سکتور در خراسان آریا قالین بافی است.»
به گفته او، بیش از ۹۵ درصد قالینهای صادراتی خراسان آریا از طریق پاکستان به بازارهای جهانی عرضه میشود.
- نویسنده : قیام خوراسانی
- منبع خبر : DW